Source | Target | The human immunodeficiency virus (HIV) remains one of the most important communicable diseases in Europe. | Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV) powoduje jedną z najważniejszych chorób zakaźnych w Europie. |
It is an infection associated with serious disease, persistently high costs of treatment and care, significant number of deaths and shortened life expectancy. | Jest to zakażenie wiążące się z poważną chorobą, stałymi wysokimi kosztami leczenia i opieki, znaczną liczbą zgonów i skróconym oczekiwanym czasem przeżycia. |
HIV is a virus, which attacks the immune system and causes a lifelong severe illness with a long incubation period. | HIV jest wirusem, który atakuje układ odpornościowy i wywołuje ciężką, trwającą przez całe życie chorobę o długim okresie inkubacji.` |
AIDS is defined by the presence of one or more “opportunistic” illnesses (other illnesses due to decreased immunity). | AIDS jest zdefiniowany przez występowanie jednej lub więcej chorób „oportunistycznych” (innych chorób związanych ze spadkiem odporności). |
Since their discovery, antibiotics have revolutionised the way we treat patients with bacterial infections and have contributed to reducing the mortality and morbidity from bacterial diseases. | Od czasu odkrycia antybiotyków zrewolucjonizowały one sposób leczenia pacjentów z zakażeniami bakteryjnymi oraz przyczyniły się do zredukowania wskaźników umieralności i chorobowości związanych z chorobami bakteryjnymi. |
Similarly when diagnoses are not accurately made, more often than not, broad-spectrum antibiotics, i.e. antibiotics that kill a large proportion of various bacteria and not only the bacteria responsible for the disease, are prescribed because the micro-organism responsible for the infection is not known. | Ponadto w przypadku niedokładnego rozpoznania nierzadko przepisywane są antybiotyki o szerokim spektrum działania – tj. antybiotyki, które zabijają wiele różnych bakterii, a nie tylko bakterie odpowiedzialne za wywołanie danej choroby – gdyż nie jest znany mikroorganizm odpowiedzialny za zakażenie. |
Anthrax is a zoonotic disease (could be transferred from animals to humans) caused by the spore-producing bacterium Bacillus anthracis. | Wąglik jest chorobą odzwierzęcą (która może zostać przeniesiona ze zwierząt na człowieka) wywoływaną przez bakterie przetrwalnikujące Bacillus anthracis. |
The disease is endemic in several regions of the world, including southern and eastern Europe. | W kilku regionach świata choroba ma charakter endemiczny, w tym w Europie Południowej i Wschodniej. |
Antibiotic treatment is effective if given at an early stage. | Leczenie antybiotykami jest skuteczne, o ile zostanie zastosowane na wczesnym etapie choroby. |
Control measures include the correct disposal of dead animal: | Metody mające na celu ograniczenie choroby obejmują prawidłowe usuwanie martwych zwierząt: |
Influenza is an acute infectious disease of the respiratory tract caused by the influenza virus which occurs in three types: | Grypa jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego powodowaną przez wirus grypy, jaki występuje w trzech typach: |
Botulism is a serious paralytic illness caused by a nerve toxin produced by the bacterium Clostridium botulinum. | Botulizm jest ciężką chorobą porażenną spowodowaną przez neurotoksynę wytwarzaną przez bakterie Clostridium botulinum. |
The disease may occur after eating foods containing the toxin or due to development of the spores within the intestine of young children or within wounds. | Choroba ta może wystąpić po spożyciu pokarmów zawierających toksynę lub w wyniku rozwoju zarodników w jelicie małych dzieci albo w obrębie ran. |
Food botulism is the dominating form of the disease, and paralytic symptoms generally appear after an incubation period of 12–36 hours (up to several days) after consumption of the toxin-containing food. | Dominującą postać choroby stanowi tzw. zatrucie jadem kiełbasianym, a objawy porażenne występują zazwyczaj po okresie inkubacji trwającym 12– 36 godzin (do kilku dni) od chwili spożycia pokarmu zawierającego toksynę. |
Untreated, the disease may become chronic. | Nieleczona choroba może przejść w stan przewlekły. |
Control measures include animal vaccination and/or test-and-slaughter of infected animals, as well as pasteurisation of milk and dairy products. | Do działań mających na celu zwalczanie choroby należy szczepienie zwierząt i/lub badania oraz ubój zakażonych zwierząt, a także pasteryzacja mleka i przetworów mlecznych. |
Campylobacteriosis is a diarrhoeal disease caused by Campylobacter bacteria, found in animals such as poultry, cattle, pigs, wild birds and wild mammals. | Kampylobakterioza jest chorobą przebiegającą z biegunką, powodowaną przez bakterie z rodzaju Campylobacter występujące u zwierząt takich jak drób, bydło, świnie, dzikie ptactwo i dzikie ssaki. |
Usually, symptoms last for a few days and the disease is self-limiting but occasionally they will persist and result in hospitalisation. | Objawy trwają zwykle kilka dni, a choroba ma charakter samoograniczający, lecz czasem mogą się one utrzymywać przez dłuższy czas i wymagać hospitalizacji. |
The most recent large outbreaks were reported in 2005–2006 from Réunion Island, Mauritius, Mayotte and several Indian states. | Ostatnie poważne epidemie tej choroby odnotowano w latach 2005– 2006 na wyspie Reunion, Mayotte i na Mauritiusie, a także w kilku stanach Indii. |
The first transmission within continental Europe was reported from north-eastern Italy in August 2007. Every year, imported cases among tourists are identified in several European countries | Pierwsze ognisko choroby w Europie zaobserwowano w północno-wschodnich Włoszech w sierpniu 2007 r. W kilku państwach europejskich corocznie rozpoznaje się „importowane” przypadki choroby. |
Crimean Congo haemorrhagic fever (CCHF) is a tick-borne viral disease with symptoms such as high fever, muscle pain, dizziness, abnormal sensitivity to light, abdominal pain and vomiting. | Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska (CCHF) jest chorobą wirusową przenoszoną przez kleszcze, do której objawów należą: wysoka gorączka, bóle mięśni, zawroty głowy, nietypowa nadwrażliwość na światło, bóle brzucha i wymioty. |
Recently outbreaks have occurred in the Balkans and in North-Eastern Turkey. | W ostatnim czasie ogniska choroby występowały na Bałkanach i w Północno-Wschodniej Turcji. |
Chikungunya fever is a mosquito-borne viral disease with symptoms such as fever, joint pain, muscle pain, headache and nose and gum bleeding. | Gorączka Chikungunya jest chorobą wirusową przenoszoną przez komary, do której objawów należy gorączka, bóle stawów, bóle mięśni, bóle głowy oraz krwawienie z nosa i dziąseł. |
Recent and very large outbreaks have been reported from La Réunion, Mauritius, Mayotte and several Indian states. | W ostatnim czasie bardzo duże ogniska choroby odnotowano w Reunion, na Mauritiusie, Majotcie i w kilku prowincjach indyjskich. |
Imported cases among tourists have been identified in several European countries. | W kilku krajach europejskich zidentyfikowano przypadki choroby u powracających turystów. |
The first spread within Europe was reported from North-Eastern Italy in August 2007. | Pierwsze ognisko choroby w Europie odnotowano w północno-wschodnich Włoszech w sierpniu 2007 r. |
They are due to Chlamydia trachomatis causing uro-genital disease and “lymphogranuloma venereum” (LGV), a systemic disease with swollen lymph nodes in the groin. | Są one wywołane przez Chlamydia trachomatis, która powoduje chorobę układu moczowego i narządów płciowych, a także „lymphogranuloma venereum” (LGV) – chorobę układową z obrzękiem węzłów chłonnych pachwinowych. |
Chlamydia infection is the most frequently reported bacterial STI in several European countries. | Chlamydioza należy do najczęściej zgłaszanych bakteryjnych chorób przenoszonych drogą płciową w kilku krajach europejskich. |
Sexual partners need to be evaluated and eventually treated to prevent mutual re-infection and/or further spread of disease. | Należy badać partnerów seksualnych i w razie potrzeby podejmować leczenie w celu zapobiegania wzajemnemu przenoszeniu zakażenia i (lub) dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. |
With timely treatment (fluid replacement and antibiotics), less than 1% of patients with symptoms die. | Po zastosowaniu odpowiedniego leczenia (uzupełniania płynów i stosowania antybiotyków) umiera mniej niż 1% pacjentów z chorobą objawową. |
The disease has not been endemic in Europe for a long time, and thanks to high hygiene standards the potential for imported cases to generate further ones is low. | W Europie choroba już od dawna nie ma charakteru endemicznego, a dzięki wysokim standardom higieny ryzyko występowania „importowanych” przypadków, które mogłyby powodować dalsze zachorowania, jest niskie. |
The disease is often (but not always) associated with previous antibiotic use, and has mainly been spread within hospitals. | Choroba często (lecz nie zawsze) jest związana z wcześniejszym stosowaniem antybiotyków i występuje ona głównie w szpitalach. |
Outbreaks have been reported in hospitals, day-care centres, within households, among bathers (affecting participants in water sports in lakes and swimming pools), and in municipalities with contaminated public water supplies. | Ogniska choroby odnotowywano w szpitalach, ośrodkach opieki dziennej, w gospodarstwach domowych, wśród osób przebywających w wodzie (np. uprawiających sporty wodne w jeziorach i basenach), a także w miastach o zanieczyszczonych systemach wodociągów publicznych. |
After an incubation of 8-10 days, a mild and usually self-limited flu-like illness develops. | Po okresie inkubacji trwającym 8– 10 dni rozwija się łagodna i zazwyczaj samoograniczająca się choroba grypopodobna. |
In several Asian countries, dengue haemorrhagic fever has become an important cause of disease and death, mainly in children. | W kilku państwach azjatyckich gorączka krwotoczna denga stała się ważną przyczyną chorób i zgonów, głównie wśród dzieci. |
No specific treatment or vaccine exists for dengue, and general intensive care is often needed. | Nie istnieje swoiste leczenie ani szczepionka przeciwko tej chorobie, która często wymaga intensywnej opieki ogólnej. |
Both are rare diseases, but have the potential of causing high death rates. | Obie choroby występują rzadko, lecz wiążą się z wysoką śmiertelnością. |
Clinical illness starts as a flu-like syndrome, rapidly evolving to severe disease with bleedings. | Choroba ma początkowo postać kliniczną zespołu grypopodobnego, który szybko rozwija się w ciężką chorobę z krwawieniami. |
No treatment or vaccine is available for either disease. | Nie jest dostępne leczenie ani szczepienie przeciwko żadnej z tych dwóch chorób. |
Echinococcosis is a zoonotic disease (transmitted from animals to humans) caused by the larval stage (hydatid cyst) of tapeworms. | Bąblowica (echinokokoza) jest chorobą odzwierzęcą (która może być przenoszona ze zwierząt na człowieka) wywoływaną przez stadium larwalne tasiemców (torbiel bąblowca). |
In the case of cystic disease, symptoms usually appear due to the large size of the cysts. | W przypadku choroby w postaci torbieli objawy są związane głównie z ich dużym rozmiarem. |
The disease occurs in areas where dogs have access to animal inner organs, usually of sheep and cattle (intermediate hosts), containing cysts. | Choroba występuje na obszarach, gdzie psy mają dostęp do narządów wewnętrznych innych zwierząt, zazwyczaj owiec i bydła (nosiciele pośredni), które zawierają torbiele. |
The parasites could cause disease equally in humans and animals such as dogs, cats, cows and sheep. | Pasożyty te mogą powodować chorobę zarówno u ludzi, jak i u zwierząt takich jak psy, koty, krowy i owce. |
A major pathway of disease transmission is personal contact with infected patients or exposure to food or water contaminated by them. | Główną drogą przenoszenia choroby jest osobisty kontakt z zakażonymi pacjentami bądź ze skażonymi pokarmami lub wodą. |
Therefore, cases among hikers or backpackers in wilderness areas are common, and waterborne outbreaks due to inadequate treatment of drinking water are common. | Z tego względu zakażenia często występują u osób uprawiających turystykę pieszą na niezamieszkałych obszarach. Często odnotowuje się także ogniska choroby związane z nieodpowiednim przygotowaniem wody pitnej. |
Urethral infections in men and uro-genital infections in women are the main presenting feature, but a broad spectrum of clinical presentations can occur, including systemic dissemination with fever and skin and joint involvement. | Głównymi postaciami choroby są zakażenia cewki moczowej u mężczyzn i zakażenia dróg moczowych oraz narządów płciowych u kobiet, jednak choroba może mieć różne postacie kliniczne, w tym także postać uogólnioną z gorączką oraz zajęciem skóry i stawów. |
Partner notification and treatment is essential to curtail transmission. | Zasadnicze znaczenie dla ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby ma powiadomienie partnera i podjęcie jego leczenia. |
Approximately 20–30% of HCAI are considered to be preventable by intensive hygiene and control programmes. | Uważa się, że około 20–30% HCAI można zapobiec poprzez intensywne programy higieny i zwalczania chorób. |
No specific treatment is available, and patients recover spontaneously. | Swoiste leczenie nie jest dostępne, a choroba ustępuje samoistnie. |
Sexual transmission among men who have sex with men has also been described. | Opisywano także przypadki przenoszenia choroby wśród mężczyzn uprawiających stosunki płciowe z innymi mężczyznami. |
Transmission can be reduced especially by improving hygiene in food production handling. | Rozprzestrzenianie się tej choroby można ograniczyć szczególnie przez ściślejsze stosowanie się do zasad higieny w produkcji żywności. |
Acute illness ranges from a mild to a very severe disease. | Ostra faza choroby może być łagodna lub bardzo nasilona. |
Moreover, they act as a reservoir for continuing disease transmission. | Co więcej, osoby te przyczyniają się do dalszego rozprzestrzeniania się choroby. |
Chronic carriers usually remain infectious throughout their life. | Osoby będące przewlekłymi nosicielami choroby zazwyczaj mogą zakażać inne osoby przez całe życie. |
For infants and children, the main source of infection is mother-to-child transmission and transmission from infected members within the household. | W przypadku niemowląt i dzieci głównym źródłem zakażenia jest przeniesienie choroby z matki na dziecko oraz przeniesienie choroby z zakażonych członków rodziny w gospodarstwie domowym. |
Transmission via blood transfusion or through the use of plasma-derived products is now rare in the EU. | Przenoszenie choroby w wyniku przetoczenia krwi lub używania produktów osoczopochodnych w UE występuje obecnie rzadko. |
Hepatitis B occurs worldwide with a very high burden of disease (an estimated 280 million carriers worldwide). | Wirusowe zapalenie wątroby typu B występuje na całym świecie, przy czym choroba jest bardzo rozpowszechniona (liczbę nosicieli na całym świecie szacuje się na 280 milionów). |
The risk of mother-to-child transmission is around 3–5%, but in cases of simultaneous HIV infection it may reach 15%. | Ryzyko przeniesienia choroby z matki na dziecko wynosi około 3– 5%, jednak w przypadku współistniejącego zakażenia HIV może ono osiągać 15%. |
HIV is a virus, which attacks the immune system and causes a lifelong severe illness with a long incubatio period. | HIV jest wirusem, który atakuje układ odpornościowy i wywołuje ciężką, trwającą przez całe życie chorobę o długim okresie inkubacji. |
AIDS is defined by the presence of one or more “opportunistic” illnesses (other illnesses due to decreased immunity). | AIDS rozpoznaje się w przypadku wystąpienia co najmniej jednej choroby „oportunistycznej” (innej choroby związanej ze spadkiem odporności). |