| Source | Target | | emerytura przyznana z urzędu (przysługuje po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, niezależnie od długości stażu ubezpieczeniowego, zamiast pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy) | Altersrente von Amts wegen (eine Leistungsart, die nach dem Erreichen der Regelaltersgrenze zusteht, unabhängig von den geleisteten Pflichtbeitragszeiten und anstatt einer Arbeitsunfähigkeitsrente) |
| emerytura wcześniejsza (emerytura przysługująca przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, po spełnieniu określonych warunków) | Frührente (eine Altersrente vor dem Erreichen der allgemeinen Regelaltersgrenze, beim Erfüllen von bestimmten Voraussetzungen) |
| emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalana według dotychczasowych zasad (emerytura przysługująca osobom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., uzależniona m.in. od osiągnięcia przez nie odpowiedniego wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych, odpowiedniego wieku emerytalnego) | Altersrente aus dem staatlichem Garantiefonds für Sozialversicherungsleistungen FUS, die nach bisherigen Grundsätzen berechnet worden ist (eine Altersrente, die Personen zusteht, die vor dem 1. Januar 1949 geboren sind, und die u.a. von der Bemessung der Pflichtbeitragszeiten abhängt) |
| emerytura/renta proporcjonalna (świadczenie wyliczane w przypadku konieczności uwzględnienia zagranicznych okresów ubezpieczenia przy ustalaniu prawa do polskiej emerytury) | proportionale Altersrente (eine Leistung im Falle der Notwendigkeit der Anrechnung von Versicherungszeiten im Ausland, sie wird beim Feststellen des Rentenanspruchs in Polen berücksichtigt) |
| Fundusz Alimentacyjny (finansowane są z niego wypłaty alimentów w określonych przypadkach) | Unterhaltsfonds (aus ihm werden Zahlungen von Alimenten in bestimmten Fällen finanziert) |
| fundusz chorobowy (wydzielony z FUS; finansuje świadczenia określone w odrębnych przepisach) | Krankengeldfonds (abgetrennt vom Sozialsicherungsfonds FUS; er finanziert Leistungen, die in gesonderten Verordnungen festgelegt sind) |
| Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP; państwowy fundusz celowy powołany do finansowania wypłat emerytur pomostowych, odsetek za ich nieterminowe wypłaty, odpisu stanowiącego przychód ZUS) | Fonds der Überbruckungsaltersrenten (FEP; staatlicher Sonderfonds, der für die Zahlung von Überbrückungsrenten eingerichtet wurde, die Zinsen eines Zahlungsverzugs, stellen einen Zahlungseingang bei der ZUS dar) |
| Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych (fundusz mający na celu ochronę pracowników przed utratą wynagrodzenia spowodowaną niewypłacalnością pracodawcy) | Fonds Garantierter Arbeitnehmerleistungen (ein Fonds, der es zum Ziel hat, Arbeitnehmer vor einem Einkommensverlust zu schützen, der durch eine Zahlungsunfähigkeit seitens des Arbeitgebers verursacht wird) |
| Fundusz Pracy (fundusz finansujący zasiłki dla bezrobotnych, prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenia i przekwalifikowywania bezrobotnych, rozwój poradnictwa zawodowego i inne) | Arbeitsfonds (ein Fonds, der Arbeitslosengeld, Interventionen, öffentliche Arbeiten, Schulungen und Umschulung von Arbeitslosen, die Entwicklung von Berufsberatung und sonstiges finanziert) |
| fundusz socjalny (fundusz przeznaczony na finansowanie działalności socjalnej przedsiębiorstw oraz na dofinansowanie zakładowych obiektów socjalnych) | Sozialfonds (ein Fonds, der soziale Unternehmungen und soziale Einrichtungen finanzieren soll sowie betriebsinterne Sozialeinrichtungen) |
| Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS; fundusz państwowy, którego środkami dysponuje ZUS) | Sozialversicherungsfonds (ein Fonds, der die Tätigkeit von sozialen Unternehmungen finanziert sowie betriebsinterne soziale Objekte ko-finanziert) |
| fundusz wypadkowy (wydzielony z FUS; finansuje świadczenia określone w przepisach i koszty prewencji wypadkowej określone w odrębnych przepisach) | Unfallfonds (abgetrennt vom Sozialversicherungsfonds; der Leistungen finanziert, die in Verordnungen festgelegt sind sowie die Kosten für Unfallprävention, wie sie in gesonderten Verordnungen festgelegt wurden) |
| Gabinet Prezesa (komórka organizacyjna Centrali ZUS) | Kabinett des ZUS-Präsidenten (Organisationseinheit der ZUS-Zentrale) |
| główny lekarz orzecznik ZUS | Hauptgutachter der ZUS |
| hipotetyczna emerytura (świadczenie, jakie ubezpieczony uzyskałby po osiągnięciu wieku emerytalnego) | hypothetische Pension, Altersrente (Leistung, die der/die Versicherte nach dem Erreichen des Regelrenteneintrittsalters erhalten würde) |
| informacja o stanie konta (wysyłana przez ZUS do ubezpieczonych) | Information über den Kontostand (się wird von der ZUS an den Versicherten geschickt) |
| inspektor kontroli ZUS (sprawdza m.in. prawidłowość zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, obliczania składek oraz prawidłowość ustalania uprawnień do świadczeń; ma prawo badać dokumenty finansowe, księgowe oraz osobowe, przeprowadzać dowód z zeznań świadków, żądać udzielenia wyjaśnień od płatnika składek i ubezpieczonych) | ZUS-Inspekteur der Betriebskontrollabteilung (überprüft die Richtigkeit der Statusberichte an die ZUS, die Berechnung der Beiträge und die Richtigkeit der Feststellung von Leistungsansprüchen, er hat das Recht, Finanz- und Buchhaltungsdokumente und Personalakten zu prüfen und Zeugen zu hören sowie das Recht Klarstellungen von Schuldnern und Versicherten zu verlangen) |
| inspektorat (jednostka organizacyjna ZUS niższego rzędu) | Inspektorat (nachrangige Organisationseinheit der ZUS) |
| instytucja kontaktowa (rozpatrująca wnioski o świadczenia na podstawie stosowanego przez siebie ustawodawstwa i wszczynająca oraz koordynująca międzynarodowe postępowanie emerytalno-rentowe) | Kontaktstelle (untersucht Ansprüche auf Leistungen gemäß den Rechtsvorschriften und koordiniert internationale Untersuchungen in Rentenangelegenheiten) |
| instytucja właściwa (do zajmowania się daną sprawą ze względu na miejsce zamieszkania lub czasowego pobytu ubezpieczonego) | zuständiger Träger (die Institution, die mit dem Fall betraut wird und zwar aufgrund des Wohnsitzes oder des temporären Aufenthaltsortes des Versicherten) |
| instytucja wyznaczona (do rozpatrywania określonych spraw) | bezeichneter Träger (um bestimmte Angelegenheiten zu prüfen) |
| inwalida wojskowy (osoba, która doznała trwałego uszczerbku na zdrowiu i jest inwalidą, a inwalidztwo powstało podczas odbywania czynnej służby wojskowej w okresie pokoju lub w ciągu 3 lat od zwolnienia z tej służby, ale w związku z tą służbą) | Militärinvalide (eine Person, die einen bleibenden Schaden an ihrer Gesundheit erlitten hat und ein Invalide ist, die Invalidität trat während eines aktiven Militärdienstes in Friedenszeiten oder innerhalb von drei Jahren nach dem Austritt aus dem Militär ein) |
| jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku lub choroby zawodowej w szczególnych okolicznościach (świadczenie pieniężne przysługujące osobom, które doznały uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach lub choroby zawodowej powstałej w związku z wykonywaniem zajęć lub pracy, których katalog określa ustawa) | einmalige Entschädigung aufgrund eines Arbeitsunfalls oder einer Berufkrankheit unter besonderen Umständen (eine Geldleistung, die Personen zusteht, die in Folge eines Unfalls unter besonderen Umständen eine Körperverletzung erlitten haben oder eine Berufskrankheit, die im Zusammenhang mit Aktivitäten oder Arbeiten zustande kam, die das Gesetz in einem Katalog erläutert) |
| jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (przysługujące ubezpieczonemu, który uległ wypadkowi przy pracy, lub jego bliskim, jeśli ubezpieczony zmarł) | einmalige Entschädigung aufgrund eines Arbeitsunfalls oder einer Berufskrankheit (steht einem Versicherten zu, der einen Unfall bei der Arbeit erlitten hat, oder in einem Todesfall den nahen Verwandten) |
| jednorazowe świadczenie pieniężne, czyli wypłata gwarantowana (środki dziedziczone z subkonta osoby zmarłej) | einmalige Geldleistung, d.h. Zahlung des garantierten Beitrages (die erblichen Mittel stammen vom Subkonto des/der Verstorbenen) |
| jednostka organizacyjna (organ wyższego rzędu złożony z komórek organizacyjnych) | (übergeordnetes Organ, das aus mehreren Organisationsbereichen besteht) |
| jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy | berechtigte Einheiten zur Dokumentationsaufbewahrung von aufgelösten oder umgewandelten Betrieben |
| kalkulator emerytalny (narzędzie służące do obliczania prognozowanych wysokości emerytur wypłacanych z I filaru z FUS) | Altersrentenrechner (ein Werkzeug zur Berechnung einer prognostizierten Rentenhöhe, die aus I. Säule des Sozialversicherungsfonds bezahlt wird) |
| kapitał początkowy (część składowa podstawy obliczenia emerytury ustalanej według nowych zasad odzwierciedlająca przebieg kariery zawodowej za okres przypadający przed 1999 r. dla osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., zapisana na koncie ubezpieczonego) | Anfangskapital (ein Teil des Beitragssockels, der als Grundlage für die Berechnung der Altersrente nach den neuen Regeln dient, er spiegelt den Verlauf der beruflichen Karriere vor dem Jahr 1999 wider und zwar für Personen, die nach dem 31. Dezember 1948 geboren wurden, er wird auf dem Konto der/des Versicherten verbucht) |
| karta wypadku (dokument zawierający okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy osoby ubezpieczonej, która nie jest pracownikiem) | Unfallkarte (ein Dokument, das die Umstände und Ursachen eines Arbeitsunfalls einer versicherten Personen beinhaltet, die kein (Werks-) Mitarbeiter ist) |
| kombatant (osoba, która brała udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych, należąc do formacji wojskowej lub organizacji walczącej o suwerenność i niepodległość Polski) | Kombattant (eine Person, die an Kriegen, an Waffengängen und an nationalen Aufständen teilgenommen hat, als Angehörige(r) einer militärischen Formation oder einer Organisation, die für die Souveränität und Unabhängigkeit Polens gekämpft hat) |
| komisja lekarska ZUS (organ II instancji w ZUS wydający orzeczenia w sprawach świadczeń z tytułu niezdolności do pracy, rozpatrujący środki odwoławcze od orzeczeń wydanych w I instancji przez lekarza orzecznika) | ärztliche Kommission der ZUS (eine Einrichtung der zweiten Instanz in der ZUS, sie fällt Entscheidungen über Leistungen bei Arbeitsunfähigkeit und prüft Berufungsmittel für Entscheidungen aus erster Instanz, die von einem medizinischen Sachverständigen stammen) |
| komórka organizacyjna (organ niższego rzędu powoływany do wykonywania określonych części zadań w jednostce organizacyjnej) | Organisationsbereich (ein nachrangiges Organ, das ins Leben gerufen wird, um ein Teil der Aufgaben in einer Einheit auszuführen) |
| konto płatnika składek (konto w ZUS założone dla konkretnego płatnika, na którym ewidencjonowana jest kwota zobowiązań z tytułu składek oraz innych składek danego płatnika zbieranych przez ZUS, kwoty zapłaconych składek, stan rozliczeń oraz inne informacje dotyczące płatnika składek) | Beitragszahlerkonto (angelegtes ZUSKonto für einen Zahler, auf dem die Höhe der Verbindlichkeiten durch die Beiträge sowie anderer Abgaben, die von der ZUS abgeführt werden, gesammelt werden, das sind die Höhe der gezahlten Beiträge, der Kontostand sowie andere Angaben zum Beitragszahler) |
| konto ubezpieczonego (indywidualne konto ubezpieczonego, na którym ewidencjonowane są składki oraz informacje dotyczące przebiegu ubezpieczeń społecznych danego ubezpieczonego) | Konto des Versicherten (individuelles Konto des Versicherten, auf dem die Beiträge verbucht werden sowie Informationen über den Versicherungsverlauf) |
| kontrola orzekania o czasowej niezdolności do pracy (przeprowadzana przez ZUS) | Prüfung der Entscheidung über eine teilweise Arbeitsunfähigkeit (durchgeführt durch die ZUS) |
| koszty działalności operacyjnej (ponoszone w związku z podstawową działalnością jednostki) | Kosten der operativen Tätigkeit (die durch das Kerngeschäft der Einheit entstehen) |
| koszty egzekucyjne (niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji, które dłużnik powinien zwrócić wierzycielowi, np. koszty sądowe, opłaty pobrane przez komornika, wydatki związane z czynnościami komornika) | Vollstreckungskosten (notwendig, um gezielt eine Vollstreckung durchzuführen, die derSchuldner dem Gläubiger zahlen sollte, z.B. die Gerichtskosten, Gerichtsvollziehergebühren und die Aufwendungen, die im Zusammenhang mit den Tätigkeiten des Gerichtsvollzieher stehen) |
| kwalifikowany podpis elektroniczny (forma podpisu, która spełnia szczególne wymagania techniczne i organizacyjne) | qualifizierte elektronische Signatur (eine Form der Unterschrift, die spezifische technische und organisatorische Anforderungen erfüllt) |
| kwota bazowa (ustalana corocznie kwota, uzależniona od przeciętnego wynagrodzenia, mająca znaczenie przy ustalaniu wysokości rent i emerytur obliczanych według dotychczasowych zasad oraz mająca wpływ na wysokość tzw. podstawy wymiaru świadczenia) | Basisbetrag (jährlich festgesetzte Summe, die abhängig ist vom Durchschnittslohn, er ist nach den bisherigen geltenden Regeln von Bedeutung beim Festsetzen der Rentenhöhe und hat eine Auswirkung auf die Höhe der so genannten Grundleistung) |
| legitymacja cywilnej niewidomej ofiary działań wojennych | Ausweis für zivile Kriegsblinde |
| legitymacja osoby represjonowanej | Ausweis für Repressionsopfer |
| lekarz konsultant (lekarz specjalista z określonej dziedziny medycyny albo psycholog wydający opinie specjalistyczne w sprawach związanych z ustalaniem uprawnień do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy) | beratender Arzt (ein Facharzt in einem bestimmten Medizinbereich oder ein Fachpsychologe, der Gutachten in Fällen der Feststellung eines Leistungsanspruchs bei Arbeitsunfähigkeit erstellt) |
| lekarz orzecznik ZUS (organ I instancji w ZUS wydający orzeczenia w sprawach świadczeń z tytułu niezdolności do pracy) | begutachtender ZUS-Arzt (Organ der ersten Instanz in der ZUS, das über Leistungen in Fällen von Arbeitsunfähigkeit entscheidet) |
| Międzynarodowa Organizacja Pracy | Internationale Arbeitsorganisation |
| najniższe świadczenie (kwota najniższego gwarantowanego świadczenia emerytalno-rentowego, czyli emerytury, renty itd.; ogłaszana corocznie w Monitorze Polskim w formie komunikatu Prezesa ZUS) | Mindestleistung (der niedrigste Betrag einer garantierten Rentenleistungen; dieser wird alljährlich im Kommunique "Monitor Polski" in Form einer Mitteilung des ZUS-Präsident veröffentlicht) |
| należności pochodne (od składek, np. odsetki za zwłokę, dodatkowe opłaty) | Nebenforderungen |
| Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ; państwowa jednostka organizacyjna pełniąca w polskim systemie opieki zdrowotnej funkcję płatnika: ze składek na ubezpieczenie zdrowotne finansuje ubezpieczonym świadczenia zdrowotne i refunduje leki) | Nationaler Gesundheitsfonds (NFZ; eine staatliche Organisationseinheit, die impolnischen Gesundheitssystem die Funktion des Zahlers ausübt: sie finanziert den Versicherten Gesundheitsleistungen und erstattet Medikamente aus deren Krankenversicherungsbeiträgen) |
| następca prawny (osoba, która wstąpiła w miejsce drugiej osoby w sferę jej stosunków prawnych; inaczej: sukcesor) | Rechtsnachfolger (eine Person, die an Stelle einer anderen Person in (deren) Rechtsbeziehungen eintritt; Nachfolger) |
| niepełnosprawność (trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy) | Behinderung, Einschränkung (eine dauerhafte oder vorübergehende Unfähigkeit, soziale, gesellschaftliche Rollen wegen einer permanenten oder langfristigen Beeinträchtigung des Körpers auszuüben, insbesondere bewirkt sie eine Arbeitsunfähigkeit) |
| niezdolność do pracy (całkowita lub częściowa utrata zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu) | Arbeitsunfähigkeit (ein aufgrund einer Leistungseinschränkung vollständiger oder teilweiser Verlust der Erwerbsfähigkeit) |
| niezdolność do samodzielnej egzystencji (naruszenie sprawności organizmu w stopniu powodującym konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych) | Unfähigkeit zur selbständigen Lebensbestreitung (eine Einschränkung der körperlichen Fitness in einem solchen Maße, dass die Notwendigkeit einer ständigen oder langfristigen Pflege und die Hilfe einer anderen Person bei der Befriedigung der Grundbedürfnisse besteht) |
| niezrealizowane świadczenia (niewypłacone świadczenia należne zmarłemu emerytowi/renciście do dnia jego śmierci, które wypłaca się członkom rodziny zmarłego na ich wniosek, zgłoszony w terminie 12 miesięcy od daty śmierci emeryta/rencisty) | ungezahlte Leistungen (nicht ausgezahlte Leistungen, die dem verstorbenen Renter/der verstorbenen Renterin bis zu seinem/ihrem Todestag zustanden, die auf Antrag der Familienangehörigen der/des Verstorbenen ausgezahlt werden, wenn der Antrag innerhalb eines Termins von zwölf Monaten nach dem Todesdatum gestellt wird) |
| nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalana według nowych zasad (przysługująca ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. po osiągnięciu wieku emerytalnego, bez względu na wymiar udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych) | neue Altersrente aus dem Sozialversicherungsfonds nach den neuen Regeln (sie steht Versicherten zu, die nach dem 31. Dezember 1948 geboren worden sind und zwar nach dem Erreichen der Regelaltersgrenze, ohne Berücksichtigung der geleisteten Beiträge bzw. der beitragsfreien Zeiten) |
| obowiązek zawarcia umowy z OFE | Verpflichtung eine Vereinbarung mit einem Offenen Pensionsfonds (OFE) abzuschließen |
| obowiązkowe ubezpieczenie (objęte są nimi osoby wymienione w ustawie) | Pflichtversicherung (von dieser werden die im Gesetz genannten Personen abgedeckt) |
| obwieszczenie (podanie do publicznej wiadomości przez organ państwowy faktu dokonania określonej czynności lub ogłoszenia aktu prawnego) | Bekanntmachung (eine Mitteilung zur Kenntnisnahme der Öffentlichkeit durch eine staatliche Behörde mittels einer spezifischer Maßnahmen oder durch die Ankündigung eines Rechtsaktes) |
| oddział (jednostka organizacyjna wyższego rzędu ZUS) | Zweigstelle (eine übergeordnete Organisationseinheit der ZUS) |
| odpis z Funduszu Eemerytur Pomostowych (odpis na działalność ZUS, którego wysokość jest ustalana corocznie w ustawie budżetowej na podstawie planu finansowego) | (steuerliche) Absetzung aus dem Altersrentenüberbrückungsfonds (Abschreibung zugunsten der operativen Tätigkeit der ZUS, ihre Höhe wird jährlich im Staatshaushalt auf Grundlage des Finanzplans festgelegt) |
| odpis z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (odpis na działalność ZUS, którego wysokość jest ustalana corocznie w ustawie budżetowej na podstawie planu finansowego) | Absetzung aus dem Sozialversicherungsfonds FUS (Abschreibung zugunsten der operativen Tätigkeit der ZUS, ihre Höhe wird jährlich im Staatshaushalt auf Grundlage des Finanzplans festgelegt) |
