| Source | Target | | After an incubation period of 3–8 weeks (though sometimes much longer), non-specific symptoms appear, such as headache, fever and numbness of the skin around the site of the bite. | Po okresie inkubacji trwającym 3– 8 tygodni (choć czasem o wiele dłużej) pojawiają się objawy nieswoiste, takie jak bóle głowy, gorączka oraz drętwienie skóry wokół miejsca ukąszenia. |
| A phase of seizures and eventually coma follows, which almost invariably lead to the patient’s death. | Następnie choroba przechodzi w fazę drgawek i wreszcie śpiączki, która niemal zawsze prowadzi do śmierci pacjenta. |
| Preventive veterinary measures include proper vaccination of cats and dogs. | Zapobiegawcze działania weterynaryjne obejmują odpowiednie szczepienie kotów i psów. |
| Oral vaccination has proven effective in preventing the spread of disease within wild animal populations. | Doustne szczepienia okazały się skuteczne w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby w populacjach dzikich zwierząt. |
| It is transmitted from person to person via droplets (the virus is present in throat secretions). | Przenosi się ona pomiędzy ludźmi drogą kropelkową (wirus występuje w wydzielinie z gardła). |
| It affects mainly, but not only, children and when pregnant women are infected, it may result in malformation of the foetus. | Choroba występuje głównie (lecz nie tylko) u dzieci, a w przypadku zakażenia kobiety w ciąży może prowadzić do wystąpienia wad wrodzonych u płodu. |
| Humans are the only reservoir of infection. | Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa. |
| About 20–50% of rubella infections remain without symptoms. | Około 20– 50% zakażeń różyczką może przebiegać bezobjawowo. |
| Read more about rubella in the factsheet for general public and factsheet for health professionals. | Więcej informacji na temat różyczki zawierają sekcje zestaw informacji dla społeczeństwa oraz zestaw informacji dla pracowników służby zdrowia. |
| In symptomatic cases, after an incubation period of 2–3 weeks, patients develop swollen lymph glands, malaise,rash, and upper respiratory tract symptoms. | W przypadkach objawowych po okresie inkubacji trwającym 2– 3 tygodnie u pacjentów występują: obrzęk węzłów chłonnych, złe samopoczucie, wysypka oraz objawy ze strony górnych dróg oddechowych. |
| Adult and adolescent females often manifest joint pain and joint inflammation. | U dorosłych kobiet i nastoletnich dziewcząt często występują bóle i stany zapalne stawów. |
| Rare complications include skin bleedings, brain infection, neuritis, and inflammation of the testicles. | Do rzadkich powikłań należą krwawienia skórne, zakażenie mózgu, zapalenie nerwów i zapalenie jąder. |
| Enteric infections due to Salmonella bacteria are generally referred to by the term ‘salmonellosis ’ when they are due to Salmonella species other than Salmonella typhi and Salmonella paratyphi. | Zakażenia jelitowe wywoływane przez bakterie z rodzaju Salmonella określa się zazwyczaj terminem „salmonelloza”, gdy są spowodowane przez gatunki Salmonella inne niż Salmonella typhi i Salmonella paratyphi. |
| The most serious consequences of rubella infection occur when it is acquired during the first 3 months of pregnancy. | Najpoważniejsze skutki zakażenia różyczką występują u kobiet w okresie pierwszych 3 miesięcy ciąży. |
| In this situation the virus can affect all the organs of the developing foetus, causing foetal death, miscarriage, or congenital malformation. | W takim przypadku wirus może uszkodzić wszystkie narządy rozwijającego się płodu i spowodować śmierć płodową, poronienie lub wady wrodzone. |
| An infant infected with rubella during pregnancy can continue to shed the virus for about one year, sometimes longer. | Noworodek zakażony różyczką podczas ciąży może nadal wydalać wirusa przez okres około roku, a czasem dłużej. |
| Enteric infections due to Salmonella bacteria are generally referred to by the term ‘salmonellosis’ when they are due to Salmonella species other than Salmonella typhi and Salmonella paratyphi. | Zakażenia jelitowe wywoływane przez bakterie z rodzaju Salmonella zazwyczaj określa się terminem „salmonelloza”, gdy są one spowodowane przez gatunki Salmonella inne niż Salmonella typhi i Salmonella paratyphi. |
| The incubation period and the symptoms depend on the amount of bacteria present in the food, the immune status of the person and the type of Salmonella. | Okres inkubacji oraz objawy są uzależnione od ilości bakterii występujących w pokarmie, stanu odpornościowego pacjenta oraz typu bakterii Salmonella. |
| In general, 12 to 36 hours after the consumption of contaminated food, a clinical picture characterised by fever, diarrhoea, abdominal pain, nausea and vomiting may appear. | Zazwyczaj 12– 36 godzin po spożyciu skażonego pokarmu może pojawić się obraz kliniczny cechujący się gorączką, biegunką, bólem brzucha, nudnościami i wymiotami. |
| Symptoms usually last for a few days. | Objawy zwykle utrzymują się przez kilka dni. |
| Due to the effects of dehydration, hospital admission may sometimes be required. | Ze względu na efekty odwodnienia czasem może być konieczne przyjęcie do szpitala. |
| In the elderly and otherwise weak patients death sometimes occurs. | U osób starszych i osłabionych istnieje ryzyko powikłań śmiertelnych. |
| In addition, post-infectious complications, such as reactive joint inflammation occur in about 10% of the cases. | Ponadto w około 10% przypadków występują powikłania po zakażeniu, takie jak reaktywne zapalenie stawów. |
| Prophylactic measures are aimed at all stages of food supply, from production to distribution and consumption. | Działania profilaktyczne są ukierunkowane na wszystkie etapy dostarczania produktów spożywczych – od produkcji po dystrybucję i konsumpcję. |
| Severe acute respiratory syndrome (SARS) | Zespół ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS) |
| Severe acute respiratory syndrome (SARS) is a life-threatening respiratory disease caused by a recently identified coronavirus; the SARS-associated coronavirus (SARS-CoV). | Zespół ostrej ciężkiej niewydolności oddechowej (SARS) jest zagrażającą życiu chorobą układu oddechowego wywołaną przez niedawno zidentyfikowany koronawirus związany z SARS (SARS-CoV). |
| The first cases of disease in humans are believed to have occurred in Guangdong province, China, in November 2002, but the syndrome was only recognised three months later. | Sądzi się, że pierwsze przypadki tej choroby u ludzi wystąpiły w prowincji Guangdong w Chinach w listopadzie 2002 roku, jednak zespół chorobowy rozpoznano dopiero trzy miesiące później. |
| Following its emergence, transmission of the virus occurred person to person, mostly via droplets (inhalation). | Po pojawieniu się wirus jest przenoszony pomiędzy ludźmi, głównie drogą kropelkową (przez wdychanie). |
| The incubation period ranges between 3 and 10 days. | Okres inkubacji wynosi od 3 do 10 dni, |
| A high fever then appears accompanied by general symptoms and, often, by diarrhoea. | a następnie pojawia się wysoka gorączka, której towarzyszą objawy ogólne, często z biegunką. |
| Some days later, pneumonia becomes manifest, which in some cases progresses to produce fatal respiratory failure (overall death rate has been about 10%, but exceeded 50% for patients aged over 60 years). | Kilka dni później może wystąpić zapalenie płuc, które w niektórych przypadkach przechodzi w zagrażającą życiu niewydolność oddechową (umieralność ogólna wynosi około 10%, lecz wśród pacjentów w wieku powyżej 60. roku życia przekracza 50%). |
| The natural reservoirs of SARS-CoV have not been identified, but a number of species of wildlife (e.g. civets, ferrets) consumed as delicacies in southern China have been found to be infected by a related coronavirus. | Naturalne rezerwuary wirusa SARS-CoV nie zostały zidentyfikowane, jednak zakażenie podobnym koronawirusem wykryto u szeregu gatunków dzikich zwierząt (np. wiwer, fretek) spożywanych jako przysmaki w południowych Chinach. |
| Domestic cats living in the Amoy Gardens apartment block in Hong Kong (which was heavily hit by the outbreak) were also found to be infected. | Ponadto zakażenie wykryto u kotów domowych żyjących w bloku mieszkalnym Amoy Gardens w Hong Kongu (gdzie odnotowano duże ognisko zachorowań). |
| Schistosomiasis, also called bilharziosis or snail fever, is a parasitic disease caused by several species of parasitic flatworms (platyhelminthes), belonging to the genus Schistosoma . | Schistosomatoza, zwana także bilharcjozą lub gorączką ślimaczą, jest chorobą pasożytniczą powodowaną przez szereg gatunków pasożytniczych robaków płaskich (płazińców) należących do rodzaju Schistosoma . |
| The flatworms are generally known as flukes. | Płazińce te są znane pod ogólną nazwą „przywry”. |
| Acute Schistosoma infection is often asymptomatic, but chronic illness is frequent and manifests in different ways according tothe location of the parasite, involving the gastro-intestinal, urinary or neurological system. | Ostre zakażenie płazińcami Schistosoma niejednokrotnie przebiega bezobjawowo, jednak często występuje przewlekła postać choroby, która objawia się różnie w zależności od umiejscowienia pasożyta, obejmując układ pokarmowy, moczowy lub nerwowy. |
| More recently, bats, ferrets and domestic cats were experimentally infected with SARS-CoV and found to efficiently transmit it. | W ostatnim czasie dokonano w warunkach eksperymentalnych zakażenia nietoperzy, fretek i kotów domowych wirusem SARS-CoV i zaobserwowano jego skuteczne przenoszenie. |
| These findings indicate that the reservoir for this pathogen may include a wide range of animal species. | Wyniki eksperymentu wskazują na to, że rezerwuarem dla tego patogenu może być wiele różnych gatunków zwierząt. |
| Influenza is an infectious disease with mostly respiratory symptoms caused by influenza viruses. | Grypa jest chorobą zakaźną powodującą głównie objawy ze strony układu oddechowego, wywoływaną przez wirusy grypy. |
| The southern hemisphere has a similar epidemic in its winter (June to October). | Podobne epidemie występują na półkuli południowej w tamtejszym okresie zimowym (od czerwca do października). |
| The disease can be anything from mild to very severe. | Choroba może miećróżny przebieg – od łagodnego do bardzo ciężkiego. |
| Each year there are many thousands of avoidable deaths from influenza. | Co roku odnotowuje się z powodu grypy wiele zgonów, których można było uniknąć. |
| Though death is considerably more common in older people and those with other illnesses (such as heart disease and chronic lung disease) severe disease and some deaths occur each year in healthy young and middle aged adults and children. | Choć powikłania śmiertelne występują o wiele częściej u osób w podeszłym wieku oraz u osób z innymi chorobami (takimi jak choroby serca i przewlekła choroba płuc), ciężki przebieg choroby, a czasem także zgony odnotowuje się każdego roku również u zdrowych, młodych osób oraz u osób dorosłych w średnim wieku i wśród dzieci. |
| Transmission occurs by the oral-faecal route, either directly person to person or spread via contaminated food or water. | Choroba przenosi się drogą pokarmową po spożyciu produktów zanieczyszczonych kałem, bezpośrednio pomiędzy ludźmi albo przez zanieczyszczone pokarmy lub wodę. |
| More recently, sexual transmission among men that have sex with men has become a more common cause of outbreaks in several countries. | W ostatnim czasie częstą przyczyną pojawiania się ognisk zachorowań w niektórych krajach stało się przenoszenie choroby drogą płciową wśród mężczyzn uprawiających stosunki homoseksualne. |
| The symptoms may therefore vary between a mild enteric infection (watery, self-limiting diarrhoea) and very serious symptoms (high fever, dysentery, intestinal perforation, kidney failure). | Objawy mogą być różne – od łagodnego zakażenia jelitowego (wodnista, samoograniczająca się biegunka) do bardzo ciężkich objawów (wysoka gorączka, czerwonka, perforacja jelita, niewydolność nerek). |
| Reactive joint inflammation and urethritis can follow the enteric symptoms. | Po wystąpieniu objawów jelitowych może się także rozwinąć reaktywne zapalenie stawów i zapalenie cewki moczowej. |
| Shigellosis is a leading cause of childhood deaths in developing countries. | Zakażenia pałeczkami Shigella stanowią główną przyczynę zgonów wśród dzieci w krajach rozwijających się. |
| Prevention measures are based on good general food and waste hygiene and proper hand-washing. | Działania zapobiegawcze są oparte na utrzymywaniu wysokiego poziomu higieny żywnościi odpadów, a także odpowiednim myciu rąk. |
| Smallpox | Ospa |
| Smallpox was a systemic disease, officially eradicated since 1979, caused by infection with the Variola major virus, whose only reservoir was infected humans. | Ospa była chorobą ogólnoustrojową, oficjalnie uznaną za wyeliminowaną w 1979 r., wywoływaną przez wirus Variola major, którego jedynym rezerwuarem są zakażeni ludzie. |
| The infection was usually transmitted via inhalation of droplets. | Do zakażenia zazwyczaj dochodziło drogą kropelkową. |
| After an average incubation period of 12 days, a high fever accompanied by non-specific general symptoms abruptly appeared. | Po okresie inkubacji, trwającym średnio 12 dni, nagle pojawiała się wysoka gorączka, której towarzyszyły nieswoiste objawy ogólne. |
| Subsequently the fever rose again, and serious complications generally developed (pulmonary, cardio-circulatory, neurological, etc.), resulting in death in up to 50% of cases. | Później gorączka występowała ponownie, a zazwyczaj pojawiały się także poważne powikłania (dotyczące płuc, układu krążenia, układu nerwowego itp.), prowadzące do zgonu nawet w 50% przypadków. |
| Survivors who overcame this phase would see the rash resolving, leaving permanent scars. | U osób, które przeżyły tę fazę, wysypka ustępowała, pozostawiając trwałe blizny. |
| Present interest in smallpox is due to its possible use as a bioterrorism agent. | Aktualne zainteresowanie ospą jest związane z jej potencjalnym wykorzystaniem jako czynnika w bioterroryzmie. |
| Sexually transmitted infections is a group of infections that may transmit through vaginal, oral and anal sexual intercourse. | Choroby przenoszone drogą płciową to grupa zakażeń, które mogą być przenoszone w wyniku pochwowych, oralnych i analnych stosunków płciowych. |
| The classical such infections include, gonorrhoea, syphilis and chlamydia infection, but also blood-borne virus such as HIV infection, hepatitis B and hepatitis C could be sexually transmitted. | Do klasycznych zakażeń tego typu należy rzeżączka, kiła i chlamydioza, lecz także zakażenia wirusami takimi jak HIV oraz wirusy zapalenia wątroby typu B i typu C. |
| It may also be transmitted mother-to-child (congenital syphilis). | Może ona także być przenoszona z matki na dziecko (kiła wrodzona). |
| Humans are the only reservoir and, apart from congenital cases, the only epidemiologically relevant mode of transmission is by direct contact with treponema-rich, open lesions and contaminated secretions from a patient. | Ludzie są jedynym rezerwuarem bakterii, a poza przypadkami wrodzonymi jedynym istotnym z epidemiologicznego punktu widzenia sposobem przenoszenia choroby jest bezpośredni kontakt z zawierającymi dużą liczbę krętków otwartymi zmianami i zakażonymi wydzielinami pacjenta. |
