| Source | Target | | Urethral infections in men and uro-genital infections in women are the main presenting feature, but a broad spectrum of clinical presentations can occur, including systemic dissemination with fever and skin and joint involvement. | Głównymi postaciami choroby są zakażenia cewki moczowej u mężczyzn i zakażenia dróg moczowych oraz narządów płciowych u kobiet, jednak choroba może mieć różne postacie kliniczne, w tym także postać uogólnioną z gorączką oraz zajęciem skóry i stawów. |
| Throat and ano-rectal infections also occur. | Może także wystąpić zakażenie gardła oraz odbytu i odbytnicy. |
| Urethral symptoms and vaginal discharge may appear after a short incubation (2–7 days following exposure), but in women cervicitis may remain without symptoms. | Objawy ze strony cewki moczowej i wydzielina z pochwy mogą pojawić się po krótkim okresie inkubacji (2– 7 dni po ekspozycji), natomiast zakażenie szyjki macicy u kobiet może pozostać bezobjawowe. |
| Read more about gonorrhoea in the factsheet for general public. | Więcej informacji na temat rzeżączki zawiera zestaw informacji dla ogółu społeczeństwa. |
| Haemophilus influenzae , a gram negative coccobacillus, is divided into unencapsulated (non-typable) and encapsulated strains. | Haemophilus influenzae jest pałeczką Gram-ujemną, której szczepy mogą występować w postaci bezotoczkowej (szczepy nietypowalne) oraz otoczkowej. |
| The latter are further classified into serotypes, with the Haemophilus influenzae serotype b being the most pathogenic for humans, responsible for respiratory infections, ocular infection, sepsis and meningitis. | W przypadku szczepów wytwarzających otoczkę wyróżnia się następnie serotypy, z których serotyp b jest najbardziej patogenny dla człowieka i powoduje infekcje układu oddechowego, zakażenie oka, posocznicę i zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. |
| Haemophilus influenzae serotype b (Hib) is the most common cause of bacterial meningitis in children aged two months to five years, in those countries where suitable vaccination programmes are not in place. | Pałeczka Haemophilus influenzae typu b (Hib) jest najczęstszą przyczyną występowania zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci w wieku od dwóch miesięcy do pięciu lat w krajach, w których nie prowadzi się odpowiednich programów szczepień. |
| Children start showing symptoms of meningitis after a probable incubation period of about 2–4 days and clinical manifestations tend to evolve rapidly. | Pierwsze objawy zapalenia opon mózgowych u dzieci pojawiają się po okresie inkubacji trwającym prawdopodobnie około 2– 4 dni, a objawy kliniczne rozwijają się szybko. |
| Once a diagnosis is made, uncomplicated gonorrhoea is usually cured by a single dose of a suitable antibiotic. | Po rozpoznaniu niepowikłaną rzeżączkę zwykle leczy się pojedynczą dawką odpowiedniego antybiotyku. |
| Partner notification and treatment is essential to curtail transmission. | Zasadnicze znaczenie dla ograniczenia rozprzestrzeniania się choroby ma powiadomienie partnera i podjęcie jego leczenia. |
| Healthcare-associated infections (HCAI) | Zakażenia związane z opieką zdrowotną |
| The total number of patients getting a healthcare-associated infection (HCAI) in the EU every year can be estimated at 3 000 000 and approximately 50 000 deaths are estimated to occur every year as a consequence of the infection. | Łączną liczbę pacjentów z zakażeniami związanymi z opieką zdrowotną (healthcare-associated infection – HCAI) w UE każdego roku można oszacować na 3 000 000; szacuje się, że każdego roku w wyniku takich zakażeń umiera około 50 000 osób. |
| The most frequent infections are urinary tract infections, followed by respiratory tract infections, infections after surgery, blood infection, and others (including diarrhoea). | Najczęstszymi tego typu zakażeniami są zakażenia dróg moczowych, a następnie zakażenia dróg oddechowych, zakażenia po zabiegach chirurgicznych, zakażenia krwi i inne infekcje (w tym biegunka). |
| Multi-resistant Staphylococcus aureus (MRSA) is isolated in approximately 5% of all healthcare-associated infections. | W około 5% wszystkich zakażeń związanych z opieką zdrowotną izoluje się oporną na wiele leków bakterię Staphylococcus aureus (MRSA, gronkowiec złocisty). |
| Approximately 20–30% of HCAI are considered to be preventable by intensive hygiene and control programmes. | Uważa się, że około 20–30% HCAI można zapobiec poprzez intensywne programy higieny i zwalczania chorób. |
| Up to 90% of hepatitis A infection in children goes with no symptoms or without jaundice. | Do 90% zakażeń wirusem zapalenia wątroby typu A u dzieci przebiega bezobjawowo lub bez żółtaczki. |
| Cases with jaundice, more common in adults, present with this symptom and also general symptoms (fever, loss of appetite, nausea, vomiting, etc.) which may last for several weeks. | W przypadkach przebiegających z żółtaczką, częstszych u osób dorosłych, występują także objawy ogólne (gorączka, utrata apetytu, nudności, wymioty itp.), które mogą się utrzymywać przez szereg tygodni. |
| About 15% of patients have prolonged or relapsing symptoms over a 6–9-month period. | U około 15% pacjentów objawy utrzymują się lub nawracają w okresie 6– 9 miesięcy. |
| Humans are the only reservoir of hepatitis A virus, which is transmitted from faeces of infected patients, either by person-to-person contact or by consumption of contaminated food or water. | Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa zapalenia wątroby typu A, który jest przenoszony przez kał zakażonych pacjentów, przez kontakty pomiędzy ludźmi lub przez spożycie zakażonych pokarmów lub wody. |
| Sexual transmission among men who have sex with men has also been described. | Opisywano także przypadki przenoszenia choroby wśród mężczyzn uprawiających stosunki płciowe z innymi mężczyznami. |
| The incubation period of symptomatic cases ranges between two and seven weeks. | Okres inkubacji w przypadkach objawowych wynosi od dwóch do siedmiu tygodni. |
| Patients are infectious from two weeks before the onset of symptoms and may continue to be infectious for one week or more after. | Pacjenci zakażają inne osoby od dwóch tygodni po wystąpieniu objawów; zakaźność może się utrzymywać przez tydzień lub dłużej. |
| Hepatitis A occurs worldwide. | Wirusowe zapalenie wątroby typu A występuje na całym świecie. |
| Transmission can be reduced especially by improving hygiene in food production handling. | Rozprzestrzenianie się tej choroby można ograniczyć szczególnie przez ściślejsze stosowanie się do zasad higieny w produkcji żywności. |
| Hepatitis B is caused by hepatitis B virus. Hepatitis B can be either without symptoms or acute or chronic symptomatic infection. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest wywołane przez wirusa zapalenia wątroby typu B. Wirusowe zapalenie wątroby typu B może mieć przebieg bezobjawowy lub może mieć postać zakażenia objawowego ostrego lub przewlekłego. |
| The incubation period is long - up to six months (or even longer). | Okres inkubacji jest długi – do sześciu miesięcy (lub nawet dłużej). |
| Acute illness ranges from a mild to a very severe disease. | Ostra faza choroby może być łagodna lub bardzo nasilona. |
| Hepatitis B in children usually goes with no symptoms, with a higher tendency to become chronic. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B u dzieci przebiega zazwyczaj bezobjawowo, przy czym obserwuje się częstszą tendencję do przechodzenia w stan przewlekły, |
| Conversely, the death rate of acute infection can reach 2% in the elderly. | natomiast wśród osób w podeszłym wieku umieralność związana z ostrymi zakażeniami może osiągać 2%. |
| Those who become chronically infected by hepatitis B virus (from>30% among children to<5% among adults) are at a higher risk of serious consequences: | U osób z przewlekłym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu B (od>30% wśród dzieci do<5% wśród osób dorosłych) większe jest ryzyko poważnych powikłań: |
| Moreover, they act as a reservoir for continuing disease transmission. | Co więcej, osoby te przyczyniają się do dalszego rozprzestrzeniania się choroby. |
| In recent years, increasing numbers of drugs are becoming available for treatment of chronic infection. | W ostatnich latach dostępna jest coraz większa liczba leków przeznaczonych do terapii zakażeń przewlekłych. |
| Hepatitis B is transmitted via contact (broken skin or mucosal contact) with blood or other body fluids (serum, semen, saliva) from infected patients. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest przenoszone przez kontakt (uszkodzonej skóry lub błon śluzowych) z krwią lub innymi płynami ustrojowymi (surowicą, nasieniem, śliną) zakażonychpacjentów. |
| Chronic carriers usually remain infectious throughout their life. | Osoby będące przewlekłymi nosicielami choroby zazwyczaj mogą zakażać inne osoby przez całe życie. |
| The incubation period ranges from one to seven months. | Okres inkubacji wynosi od jednego miesiąca do siedmiu miesięcy. |
| For infants and children, the main source of infection is mother-to-child transmission and transmission from infected members within the household. | W przypadku niemowląt i dzieci głównym źródłem zakażenia jest przeniesienie choroby z matki na dziecko oraz przeniesienie choroby z zakażonych członków rodziny w gospodarstwie domowym. |
| Adolescents and adults normally become infected through unprotected sexual activity or as a consequence of injecting drug users sharing contaminated needles. | U młodzieży i osób dorosłych do zakażenia dochodzi zazwyczaj podczas stosunków płciowych bez zabezpieczenia lub w wyniku wstrzykiwania leków przez osoby przyjmujące narkotyki podczas wspólnego używania zakażonych igieł. |
| Transmission via blood transfusion or through the use of plasma-derived products is now rare in the EU. | Przenoszenie choroby w wyniku przetoczenia krwi lub używania produktów osoczopochodnych w UE występuje obecnie rzadko. |
| Hepatitis B occurs worldwide with a very high burden of disease (an estimated 280 million carriers worldwide). | Wirusowe zapalenie wątroby typu B występuje na całym świecie, przy czym choroba jest bardzo rozpowszechniona (liczbę nosicieli na całym świecie szacuje się na 280 milionów). |
| HBV vaccination is currently the most effective way to prevent HBV infection | Szczepienie HBV jest obecnie najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zakażeniom HBV. |
| The risk of mother-to-child transmission is around 3–5%, but in cases of simultaneous HIV infection it may reach 15%. | Ryzyko przeniesienia choroby z matki na dziecko wynosi około 3– 5%, jednak w przypadku współistniejącego zakażenia HIV może ono osiągać 15%. |
| After 1991, blood transfusions and blood products became much safer than before, as routine HCV tests started to become widely available. | Po roku 1991 przetoczenia krwi i produkty krwiopochodne stały się o wiele bezpieczniejsze dzięki upowszechnieniu rutynowych testów na obecność wirusa HCV. |
| HIV is a virus, which attacks the immune system and causes a lifelong severe illness with a long incubatio period. | HIV jest wirusem, który atakuje układ odpornościowy i wywołuje ciężką, trwającą przez całe życie chorobę o długim okresie inkubacji. |
| AIDS is defined by the presence of one or more “opportunistic” illnesses (other illnesses due to decreased immunity). | AIDS rozpoznaje się w przypadku wystąpienia co najmniej jednej choroby „oportunistycznej” (innej choroby związanej ze spadkiem odporności). |
| The disease burden of hepatitis C is high, with up to 170 million people estimated to have had contact with the virus and 130 million people chronically infected worldwide. | Poziom zachorowań związany z zakażeniem tym wirusem jest wysoki. Szacuje się, że kontakt z wirusem miało do 170 milionów osób na całym świecie, a u 130 milionów osób występuje przewlekłe zakażenie. |
| Approximately 4 100 000 patients are estimated to acquire a healthcare-associated infection in the EU every year. | Szacuje się, że co roku w państwach UE zakażeniom w placówkach służby zdrowia ulega około 4 100 000 pacjentów. |
| Hepatitis C is considered to be the leading cause of liver cancer and liver transplants in Europe and the USA. | Wirusowe zapalenie wątroby typu C jest uważane za główną przyczynę raka wątroby i przeszczepiania wątroby w Europie i USA. |
| The most effective preventive measures are screening and testing of blood and organ donors, virus-inactivating processing of blood products, good infection control and safe injection practices in healthcare settings. | Najskuteczniejszym postępowaniem zapobiegawczym są: badania przesiewowe oraz badania dawców krwi i narządów, obróbka produktów krwiopochodnych zapewniająca unieszkodliwienie wirusa, odpowiednia kontrola zakażeń oraz bezpieczne praktyki wykonywania wstrzyknięć w placówkach opieki zdrowotnej. |
| Exceptionally avian influenza virus has also been transmitted from humans to humans, but no sustained transmission has been described. | W wyjątkowych przypadkach obserwowano także przenoszenie wirusa ptasiej grypy pomiędzy ludźmi, lecz nie opisano trwałego przenoszenia. |
| Every year many persons die from influenza, and risk groups such as elderly people and persons with certain underlying diseases, such as cardiovascular disease and lung diseases are advised to be vaccinated before the flu season starts. | Co roku wiele osób umiera z powodu grypy, a w grupach ryzyka, w tym u osób starszych i osób z pewnymi stanami chorobowymi, takimi jak choroby układu krążenia i choroby płuc, zaleca się zaszczepienie przed rozpoczęciem sezonu grypy. |
| Pandemic influenza is a global spread of a new influenza strain to which the general population is not immune. | Grypa pandemiczna oznacza globalne rozprzestrzenienie się nowego szczepu grypy, na jaki populacja ogólna nie posiada odporności. |
| Such new influenza strains may be a mutant avian virus, or a recombination of a human and avian virus. | Takie nowe szczepy grypy mogą być zmutowanymi wirusami ptasimi lub połączeniem wirusów ludzkich i ptasich. |
| The reservoir of Lassa virus is in rodents, and humans become infected through contact with the excreta of infected rats. | Rezerwuarem wirusa Lassa są gryzonie, a ludzie ulegają zakażeniu poprzez kontakt z wydzielinami zakażonych szczurów. |
| While about 80% of the infections go with no symptoms, the remaining patients develop severe multi-system disease and up to 15% of the hospitalized cases may die. | Choć około 80% zakażeń przebiega bezobjawowo, u pozostałych pacjentów rozwija się ciężka choroba wieloukładowa, a do 15% hospitalizowanych pacjentów umiera z tego powodu. |
| Legionellosis is a respiratory disease caused by Legionella. | Legionelloza jest chorobą układu oddechowego wywołaną przez drobnoustroje z rodzaju Legionella. |
| The bacteria are able to survive in the nature at a wide range of temperatures. | Bakterie te są w stanie przeżyć w warunkach naturalnych w szerokim zakresie temperatur. |
| The most common mode of transmission is airborne by inhalation of contaminated aerosols. | Najczęstszą drogą przenoszenia jest droga powietrzna przez wdychanie zakażonych aerozoli. |
| No cases of person-to-person transmission have been recorded. | Nie zaobserwowano przypadków przenoszenia zakażeń pomiędzy ludźmi. |
| After exposure, the incubation period varies from two to ten days. | Po ekspozycji okres inkubacji wynosi od dwóch do dziesięciu dni. |
| The clinical picture is characterised by muscle ache, headache, fever, and pneumonia (associated with a dry cough). | Obraz kliniczny charakteryzuje się bólami mięśni, bólami głowy, gorączką i zapaleniem płuc (związanym z suchym kaszlem). |
