| Source | Target | | Immunisations have lead to the control and elimination of diseases in Europe that in the past caused death and disability for millions of people. | W Europie szczepienia doprowadziły do kontroli i wyeliminowania chorób, które w przeszłości powodowały śmierć i inwalidztwo u milionów osób. |
| The treatment success rate in the EU/EEA is too low to meet global targets . | Wskaźnik powodzenia terapii gruźlicy w państwach UE/EOG jest zbyt niski, aby sprostać celom globalnym . |
| Only three countries successfully treated 85% or more of all previously untreated, culture-confirmed pulmonary TB cases from the 2007 cohort. | W wyodrębnionej w 2007 roku grupie pacjentów chorujących na gruźlicę płuc (potwierdzoną wyhodowaniem prątków) w zaledwie trzech państwach odnotowano co najmniej 85-procentowe powodzenie terapii u osób uprzednio nieleczonych. |
| Streptococcus suis is an opportunistic bacterium which usually colonises the upper respiratory tract of adult pigs without causing any disease. | Streptococcus suis jest bakterią oportunistyczną, której kolonie występują zwykle w górnych drogach oddechowych dorosłych świń i nie powodują choroby. |
| It can, however, be the reason for severe disease in piglets, and it is known to be responsible for large economical losses in the swine industry. | Bakteria ta może jednak być przyczyną ciężkiego zakażenia u prosiąt i jest odpowiedzialna za duże straty gospodarcze w hodowli trzody chlewnej. |
| Streptococcus suis meningitis is currently the second most common cause of acute bacterial meningitis in adults in Thailand. | W Tajlandii paciorkowiec Streptococcus suis stanowi drugą pod względem częstości przyczynę występowania ostrego bakteryjnego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u osób dorosłych. |
| Outbreaks of human infections mainly occur in low-income countries with intensive pig production, which is largely due to close contact of humans to pigs and lack of awareness of the disease within the population at risk. | Ogniska zachorowań u ludzi występują głównie w krajach o niskim dochodzie narodowym z intensywną hodowlą świń, czego główną przyczyną jest bliski kontakt ludzi z trzodą chlewną i brak wiedzy na temat choroby wśród osób z grupy ryzyka. |
| It is related to other pathogenic vector borne flaviviruses including dengue, West-Nile and Japanese encephalitis viruses but produces a comparatively mild disease in humans. | Wirus ten jest spokrewniony z innymi patogennymi flawiwirusami przenoszonymi drogą wektorową (np. wirusem Denga, wirusem Zachodniego Nilu oraz wirusem japońskiego zapalenia mózgu), jednak u człowieka powoduje chorobę o stosunkowo łagodnym przebiegu. |
| This was the first documented transmission outside of its traditional endemic areas in Africa and Asia, and Zika virus is considered an emerging infectious disease with the potential to spread to new areas where the Aedes mosquito vector is present. | Był to pierwszy udokumentowany przypadek transmisji zakażenia poza tradycyjne endemiczne obszary występowania wirusa w Afryce oraz Azji i uważa się, że wirus Zika może powodować wcześniej niespotykaną chorobę zakaźną z możliwością rozprzestrzeniania się na nowych obszarach, na których występują organizmy wektorowe wirusa (komary Aedes ). |
| In focus | W centrum uwagi |
| Recently updated! | Ostatnio aktualizowane informacje! |
| Arenaviruses are enveloped viruses (about 120 nm diameter) with a bi-segmented negative strand RNA genome. | Arenawirusy są wirusami otoczkowymi (o średnicy około 120 nm), których genom tworzą dwa segmenty jednoniciowego RNA o ujemnej polarności. |
| In 1933, the first virus of the Arenaviridae family, the Lymphocytic Choriomeningitis (LCM) virus, was isolated in North America from a human with aseptic meningitis. | W 1993 roku w Ameryce Północnej u pacjenta chorującego na aseptyczne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wyizolowano pierwszego wirusa z rodziny Arenaviridae – był to wirus limfocytarnego zapalenia splotu naczyniówkowego i opon mózgowych (LCM). |
| Avian influenza in humans | Ptasia grypa u ludzi |
| Indeed birds are thought to be the natural hosts for these infections with wild fowl (wild ducks etc) playing the most important role. | a same ptaki, zwłaszcza dzikie (dzikie kaczki itp.), uważa się za głównych naturalnych nosicieli wirusa tej choroby. |
| Bird flu can occasionally infect humans who have close contacts with birds and bird products but it rarely causes problems. | W sporadycznych przypadkach zakażenie wirusem ptasiej grypy może wystąpić u osób, które mają kontakt z drobiem i produktami drobiarskimi, lecz zwykle nie stanowi to problemu. |
| In the Far East where A/H5N1 is common in Vietnam, Cambodia, Thailand and Indonesia over one hundred people have become severely ill when infected with this virus. | W krajach Dalekiego Wschodu, takich jak Wietnam, Kambodża, Tajlandia i Indonezja, w których wirus A/H5N1 jest rozpowszechniony, u ponad 100 zakażonych osób wystąpiła poważna choroba, |
| Fortunately, so far A/H5N1 has not been very infectious for humans. | lecz na szczęście dotychczas nie stwierdzono, aby był on bardzo zakaźny u ludzi. |
| While most infections pass by without symptoms, some people may become sick and present with flu-like symptoms like fever, chills, muscle ache, fatigue, as well as jaundice (yellowing of the skin due to a bile disorder). | Większość zakażeń przebiega bezobjawowo, jednak u niektórych osób mogą wystąpić objawy grypopodobne, takie jak gorączka, dreszcze, bóle mięśni i zmęczenie, jak również żółtaczka (zażółcenie skóry wskutek zaburzeń wydzielania żółci). |
| Human babesiosis infection is treated with antibiotics and quinine. | Leczenie babesziozy u ludzi polega na podawaniu antybiotyków i chininy. |
| What do public health specialists and policy makers need to know about biosafety issues and practices in the EU? | Co specjaliści ds. zdrowia publicznego oraz decydenci polityczni muszą wiedzieć na temat zagadnień i metod działania związanych z bezpieczeństwem biologicznym w państwach UE? |
| Research on pathogenic micro-organisms is vital to counteract the possible consequences of infectious disease outbreaks, whether natural or caused by malicious/accidental release. | W celu przeciwdziałania możliwym skutkom epidemii chorób zakaźnych, zarówno naturalnych, jak i wywołanych celowym lub przypadkowym uwolnieniem drobnoustrojów chorobotwórczych, niezbędne są badania naukowe nad tymi mikroorganizmami. |
| However, the possibility of accidental or deliberate release of a pathogenic micro-organism from laboratories must be considered and controlled. | Należy jednak mieć na uwadze i kontrolować prawdopodobieństwo przypadkowego lub celowego uwolnienia drobnoustrojów chorobotwórczych z laboratoriów. |
| The consequence of a release of biological agents from a single laboratory could be the spread of a disease throughout Europe. | Konsekwencją uwolnienia czynników biologicznych z pojedynczego laboratorium może być rozprzestrzenienie się choroby we wszystkich państwach europejskich. |
| Coordination of laboratory biosafety and biosecurity efforts across Europe is vital to ensure interoperability and preparedness. | Aby zapewnić współdziałanie i zdolność do szybkiego reagowania, należy skoordynować wysiłki zmierzające do uzyskania bezpieczeństwa biologicznego i ochrony biologicznej w laboratoriach całej Europy. |
| Within the EU there is a wealth of expertise in the areas of biorisk management that can be harnessed to contribute to communication, and the establishment of best practices. | Państwa UE dysponują rozległą wiedzą specjalistyczną w dziedzinie zarządzania bioryzykiem, którą można wykorzystać w komunikacji i opracowaniu najlepszych metod działania. |
| In recent years, this has been achieved through several European Commission funded projects. | W ostatnich latach udało się to osiągnąć dzięki kilku projektom finansowanym przez Komisję Europejską. |
| ECDC has established a project involving dedicated experts in all areas of biorisks to define its role in the biosafety field according to its mandate. | Centrum ECDC stworzyło projekt, w który zaangażowali się aktywnie specjaliści z wszystkich dziedzin związanych z zagrożeniami biologicznymi i który ma na celu określenie roli centrum w zapewnianiu bezpieczeństwa biologicznego zgodnie z zakresem jego uprawnień. |
| This project will also develop information resources on biosafety for policy makers, biosafety professionals, and other public health specialists, which will be available through the ECDC web portal. | Projekt zakłada również stworzenie źródeł informacji na temat bezpieczeństwa biologicznego przeznaczonych dla decydentów politycznych, specjalistów ds. bezpieczeństwa biologicznego oraz innych specjalistów ds. zdrowia publicznego. Dostęp do tych źródeł można będzie uzyskać za pośrednictwem strony internetowej ECDC. |
| Read more about the ECDC biorisk expert group project | Czytaj więcej o projekcie ECDC z udziałem grupy ekspertów ds. bioryzyka |
| The containment principles, technologies and practices that are implemented to prevent the unintentional exposure to biological agents and toxins or their accidental release. | Zasady kontroli, technologie w niej wykorzystywane i metody działania wprowadzane w celu zapobiegania niezamierzonemu narażeniu na działanie czynników biologicznych i toksyn oraz ich przypadkowemu uwolnieniu. |
| The protection, control and accountability for biological materials within laboratories in order to prevent their unauthorised access, loss, theft, misuse, diversion or intentional release. | Ochrona, kontrola i ewidencja materiałów biologicznych w laboratoriach, stosowana w celu zapobiegania dostępowi osób nieupoważnionych, utracie tych materiałów, ich kradzieży, nieprawidłowemu stosowaniu, niedozwolonemu wykorzystywaniu oraz przypadkowemu uwolnieniu. |
| Sexually active young people are most at risk of chlamydia, and women below 24 years of age have the highest number of infections in Europe. | Najbardziej narażone na zakażenie są młode osoby aktywne seksualnie, a najwięcej przypadków chlamydiozy w Europie odnotowuje się u kobiet w wieku poniżej 24 lat. |
| The EU and EEA/EFTA countries are expected to report genital chlamydia infections to ECDC. | Państwa UE oraz EOG/EFTA powinny powiadamiać centrum ECDC o przypadkach chlamydiozy. |
| Chlamydia trachomatis infections can cause long-term complications in women even when they do not produce symptoms of acute disease. | Zakażenia bakterią Chlamydia trachomatis mogą powodować długotrwałe powikłania u kobiet, nawet w przypadku braku ostrych objawów chlamydiozy. |
| This risk of long-term reproductive health problems associated with C. trachomatis infections has lead some European countries to routinely offer testing for chlamydia to sexually active young people in an attempt to reduce the spread of the disease. | Ze względu na zagrożenie długotrwałymi problemami związanymi z układem rozrodczym wskutek zakażenia bakterią C. trachomatis w niektórych państwach Europy młodym, aktywnym seksualnie kobietom oferuje się rutynowe badania na obecność chlamydii, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się zakażeń. |
| Most reported cases result from infections acquired through unprotected sex in parts of the world where the disease is more common. | a większość zgłoszeń dotyczy infekcji nabytych podczas stosunków płciowych bez zabezpieczenia, do których doszło w tych częściach świata, gdzie choroba jest bardziej rozpowszechniona. |
| The disease presentation is different from traditional LGV in that the patients have symptoms of inflammation in the rectum (proctitis) and colon (haemorrhagic colitis), and often do not have urethritis or the swollen lymph nodes in the groins that are otherwise typical of LGV. | Choroba ta różni się od tradycyjnego zakażenia LGV występowaniem objawów zapalnych odbytnicy i jelita grubego (krwotoczne zapalenie jelita grubego) oraz częstym brakiem zapalenia cewki moczowej i powiększenia węzłów chłonnych pachwinowych, które są typowymi objawami zakażenia LGV. |
| Control of genital chlamydia focuses on reducing sexual risk behaviour, condom use, early diagnosis, and effective management of sexual partners in order to break the chain of transmission. | Kontrola chlamydiozy narządów płciowych koncentruje się na ograniczaniu ryzykownych zachowań seksualnych, stosowaniu prezerwatyw oraz wczesnym rozpoznaniu i skutecznym leczeniu partnerów seksualnych pacjentów w celu przerwania łańcucha transmisji zakażeń. |
| The classical picture of LGV involves genital ulceration, adenopathy and is characterized by buboes. | Do klasycznych objawów LGV należą owrzodzenia okolic narządów płciowych i powiększenie węzłów chłonnych z występowaniem dymienic. |
| Since 2003 a series of outbreaks have been reported in large European cities among men who have sex with men. | Od roku 2003 odnotowano serie epidemii w dużych miastach europejskich wśród mężczyzn utrzymujących stosunki homoseksualne. |
| Most cases presented with severe proctitis which is associated with unprotected anal intercourse. | W większości przypadków obserwowano ciężkie zapalenie odbytnicy związane ze stosunkami analnymi bez zabezpieczenia. |
| Accelerating economic activity and fossil fuel combustion over the last century have precipitated an environmental impact of unprecedented proportions. | W ostatnim stuleciu wzmożona działalność gospodarcza i procesy spalania paliwa kopalnego gwałtownie i na niespotykaną skalę wpłynęły na środowisko. |
| The transmission of infectious disease is determined by many factors including social, economical, ecological conditions, access to care and intrinsic human immunity. | Przenoszenie chorób zakaźnych jest uzależnione od wielu czynników, w tym warunków społecznych, ekonomicznych i ekologicznych oraz od dostępu do opieki lekarskiej i wrodzonej odporności immunologicznej. |
| Merging, integrating, and analysing such data will advance our understanding of the relationship between climate change and infectious diseases in Europe and inform public health action, summarized. | Łączenie, integrowanie i analiza takich danych zwiększają naszą wiedzę na temat związków pomiędzy zmianą klimatu i występowaniem chorób zakaźnych w Europie, a ich podsumowanie zostanie wykorzystane w działaniach na rzecz zdrowia publicznego. |
| The impact on public health from climate change may be far reaching and include deaths and hospitalizations due to heat waves; hypothermia from blizzards; injuries and death from flooding; and potential shifts in the transmission ranges of vector-borne diseases such as hantavirus, West Nile virus, tick-borne encephalitis, Lyme disease, Malaria and Dengue. | Zmiana klimatu może wywierać dalekosiężny wpływ na zdrowie publiczne i powodować m.in. zgony i hospitalizacje wskutek uderzeń wysokich temperatur, hipotermię wskutek zamieci śnieżnych, urazy i zgony wskutek powodzi oraz potencjalne zmiany zasięgu transmisji chorób i wirusów przenoszonych drogą wektorową, m.in. hantawirusa, wirusa Zachodniego Nilu, odkleszczowego zapalenia mózgu, choroby z Lyme, malarii i gorączki denga. |
| Change can be abrupt and unexpected but they can also be protracted and gradual and thus pose considerable challenges to public health. | Zmiany mogą występować nagle i nieoczekiwanie oraz mieć charakter długotrwały i stopniowy, a co za tym idzie – stanowić istotne zagrożenie dla zdrowia publicznego. |
| Vector-borne diseases are transmitted by arthropods such as ticks (e.g. tick-borne encephalitis (TBE), Lyme disease), mosquitoes (e.g. Chikungunya fever, Dengue fever), or sandflies (e.g. visceral leishmaniasis). | W transmisji chorób przenoszonych drogą wektorową uczestniczą stawonogi, w tym kleszcze (powodujące np. odkleszczowe zapalenie mózgu, chorobę z Lyme), komary (powodujące np. gorączkę Chikungunya, gorączkę denga) lub muchy piaskowe (powodujące np. leiszmaniozę trzewną). |
| Climatic changes, such as hotter and longer summers, warmer winters, and/or increased annual rainfalls could enable these organisms to shift their habitats, potentially introducing diseases to areas previously unfamiliar with them. | Zmiany klimatu, takie jak gorętsze i dłuższe lato, cieplejsze zimy i/lub zwiększenie ilości opadów rocznych mogą umożliwić tym organizmom zmianę rejonów zamieszkiwania i powodować występowanie chorób na nowych obszarach. |
| For each of the above examples, it is important to point out that our current understandings contain elements of uncertainty. | W odniesieniu do wszystkich powyższych przypadków należy zaznaczyć, że nasza obecna wiedza nie jest pełna. |
| Climate change is one of many important factors driving infectious disease spread, alongside human and animal population dynamics, intense global levels of trade and travel, changing patterns of land use, and so on. | Zmiana klimatu jest jednym z wielu ważnych czynników sprzyjających rozprzestrzenianiu się chorób zakaźnych, obok dynamiki populacji ludzkiej i zwierzęcej, intensywnego światowego handlu i podróży, zmian metod wykorzystywania gleby itp. |
| The pan-European capacity to analyse, predict and respond to changing communicable disease patterns due to global change is currently underdeveloped. | Ogólnoeuropejskie możliwości w zakresie analizy, przewidywania i reagowania w przypadku zmian związanych z chorobami zakaźnymi wskutek zmian globalnych są obecnie niewystarczające. |
| Despite the abundance of environmental and epidemiologic data, they are often not linked, thereby preventing public health and environmental agencies and scientists from gaining more comprehensive understandings of the multi-causal pathways that drive environmental and epidemiological change. | Chociaż istnieje duża liczba danych środowiskowych i epidemiologicznych, często nie są one ze sobą wiązane, przez co agencje zdrowia publicznego i agencje ds. środowiska nie mają możliwości uzyskania bardziej wszechstronnej wiedzy na temat stymulowanego wieloma czynnikami przebiegu zmian środowiskowych i epidemiologicznych. |
| Through integrating and synthesizing these data sets, disease surveillance systems would be able to incorporate and analyse environmental precursors to disease pandemics, thus preparing public health to meet the challenges of our time. | Dzięki integracji i syntezie tych zestawów danych systemy nadzoru nad chorobami zakaźnymi mogłyby brać pod uwagę i analizować prekursorowe czynniki środowiskowe pandemii chorób i w ten sposób przygotowywać instytucje zdrowia publicznego do sprostania wyzwaniom naszych czasów. |
| The disease is not always associated with previous antibiotic use. | Choroba nie zawsze wiąże się z wcześniejszą antybiotykoterapią. |
| There is an increase of reports of community-acquired CDI in individuals previously not recognized as predisposed. | Coraz częściej odnotowuje się przypadki pozaszpitalnego CDI u osób, u których wcześniej nie stwierdzono żadnych predyspozycji do choroby. |
| CDI is also recognised increasingly in a variety of animal species. | CDI jest także coraz częściej stwierdzane u różnych gatunków zwierząt. |
| In terms of costs, this translates into €5.000-15.000 per case in England and $1.1 billion per year in the USA. | W Anglii koszty leczenia jednego pacjenta wynoszą 5000– 15 000 euro, natomiast w Stanach Zjednoczonych na leczenie choroby przeznacza się 1,1 miliarda dolarów rocznie. |
| Assuming the population of European Union to be 457 million, CDI can be estimated to potentially cost the Union €3.000 million per annum. | Przy założeniu, że liczba ludności w Unii Europejskiej wynosi 457 milionów, potencjalne koszty terapii CDI można szacować na 3 miliardy euro rocznie. |
| Since March 2003, increasing rates of CDI have been reported in Canada and USA with a more severe course, higher mortality, and more complications. | Od marca 2003 roku odnotowuje się wzrost częstości zachorowań na CDI w Kanadzie i USA. Choroba cechuje się cięższym przebiegiem, wyższym wskaźnikiem umieralności i większą liczbą powikłań. |
