| Source | Target | | v>v>Vaccination against hepatitis C is not yet av>vailable. | Niestety nadal nie jest dostępna szczepionka przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu C. |
| The human immunodeficiency v>virus (HIv>v>V) remains one of the most important communicable diseases in Europe. | Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIv>v>v>V) powoduje jedną z najważniejszych chorób zakaźnych w Europie. |
| HIv>v>V is a v>virus, which attacks the immune system and causes a lifelong sev>vere illness with a long incubation period. | HIv>v>v>V jest wirusem, który atakuje układ odpornościowy i wywołuje ciężką, trwającą przez całe życie chorobę o długim okresie inkubacji.` |
| HIv>v>V is spread by sexual contact with an infected person, by sharing needles or syringes (primarily for drug injection) with someone who is infected, or, less commonly (and now v>very rarely in countries where blood is screened for HIv>v>V antibodies), through transfusions of infected blood or blood clotting factors. | Wirus HIv>v>v>V przenoszony jest przez kontakty płciowe z zakażoną osobą, używanie wraz z zakażoną osobą wspólnych igieł lub strzykawek (głównie w celu wstrzykiwania narkotyków) lub – rzadziej (a obecnie bardzo rzadko w krajach, gdzie prowadzi się badania przesiewowe krwi pod kątem przeciwciał skierowanych przeciwko HIv>v>v>V) – przez przetoczenie zakażonych czynników krzepnięcia krwi albo samej krwi. |
| Antibiotics are often unnecessarily prescribed for v>viral infections, against which they hav>ve no effect. | Są one często niepotrzebnie przepisywane w zakażeniach wirusowych, w których nie wykazują żadnego działania. |
| Similarly when diagnoses are not accurately made, more often than not, broad-spectrum antibiotics, i.e. antibiotics that kill a large proportion of v>various bacteria and not only the bacteria responsible for the disease, are prescribed because the micro-organism responsible for the infection is not known. | Ponadto w przypadku niedokładnego rozpoznania nierzadko przepisywane są antybiotyki o szerokim spektrum działania – tj. antybiotyki, które zabijają wiele różnych bakterii, a nie tylko bakterie odpowiedzialne za wywołanie danej choroby – gdyż nie jest znany mikroorganizm odpowiedzialny za zakażenie. |
| v>v>Vaccination of exposed animals and humans is required. | Niezbędne jest szczepienie zwierząt i ludzi narażonych na kontakt z wąglikiem. |
| Influenza is an acute infectious disease of the respiratory tract caused by the influenza v>virus which occurs in three types: | Grypa jest ostrą chorobą zakaźną układu oddechowego powodowaną przez wirus grypy, jaki występuje w trzech typach: |
| Since 1997 a new and more deadly strain of highly pathogenic av>vian influenza v>virus (A/H5N1) has appeared in domestic poultry and humans, initially in southern China where the first human-to-human transmission took place. | Od 1997 r. u drobiu hodowlanego oraz u ludzi zaczął występować nowy, groźniejszy szczep wysoce zjadliwego wirusa ptasiej grypy (A/H5N1); początkowo obserwowano go w Południowych Chinach, gdzie miało miejsce pierwsze przeniesienie zakażenia z człowieka na człowieka. |
| The v>virus is poorly adapted to humans who are difficult to infect except at high doses. | Wirus jest słabo zaadaptowany do ludzi i może on wywoływać zakażenia u ludzi tylko w wysokich dawkach. |
| The symptoms may be v>very sev>vere, and require intensiv>ve-care treatment and the administration of an anti-toxin. | Objawy mogą być bardzo ciężkie i wymagać intensywnego leczenia oraz podania antytoksyny. |
| The v>various symptoms are both general (fev>ver, weakness, joint pain) and organ-specific (including infections in the brain infection and heart v>valv>ves). | Objawy są zróżnicowane – zarówno ogólnoustrojowe (gorączka, osłabienie, bóle stawów), jak i narządowo swoiste (w tym zakażenia mózgu i zastawek serca). |
| Control measures include animal v>vaccination and/or test-and-slaughter of infected animals, as well as pasteurisation of milk and dairy products. | Do działań mających na celu zwalczanie choroby należy szczepienie zwierząt i/lub badania oraz ubój zakażonych zwierząt, a także pasteryzacja mleka i przetworów mlecznych. |
| Crimean Congo haemorrhagic fev>ver (CCHF) is a tick-borne v>viral disease with symptoms such as high fev>ver, muscle pain, dizziness, abnormal sensitiv>vity to light, abdominal pain and v>vomiting. | Gorączka krwotoczna krymsko-kongijska (CCHF) jest chorobą wirusową przenoszoną przez kleszcze, do której objawów należą: wysoka gorączka, bóle mięśni, zawroty głowy, nietypowa nadwrażliwość na światło, bóle brzucha i wymioty. |
| CCHF v>virus is widespread and ev>vidence for the v>virus has been found among ticks in Africa, Asia, the Middle East and Eastern Europe. | Wirus CCHF jest mocno rozpowszechniony i wykryto go u kleszczy w Afryce, Azji, na Bliskim Wschodzie i w Europie Wschodniej. |
| Chikungunya fev>ver is a mosquito-borne v>viral disease with symptoms such as fev>ver, joint pain, muscle pain, headache and nose and gum bleeding. | Gorączka Chikungunya jest chorobą wirusową przenoszoną przez komary, do której objawów należy gorączka, bóle stawów, bóle mięśni, bóle głowy oraz krwawienie z nosa i dziąseł. |
| Recent and v>very large outbreaks hav>ve been reported from La Réunion, Mauritius, Mayotte and sev>veral Indian states. | W ostatnim czasie bardzo duże ogniska choroby odnotowano w Reunion, na Mauritiusie, Majotcie i w kilku prowincjach indyjskich. |
| They are due to Chlamydia trachomatis causing uro-genital disease and “lymphogranuloma v>venereum” (LGv>v>V), a systemic disease with swollen lymph nodes in the groin. | Są one wywołane przez Chlamydia trachomatis, która powoduje chorobę układu moczowego i narządów płciowych, a także „lymphogranuloma v>v>v>venereum” (LGv>v>v>V) – chorobę układową z obrzękiem węzłów chłonnych pachwinowych. |
| Cholera is an acute diarrhoeal infection caused by the bacterium v>v>Vibrio cholera of serogroups O1 or O139. | Cholera jest ostrym zakażeniem przebiegającym z biegunką, wywołanym przez serotypy O1 lub O139 przecinkowca cholery (v>v>v>Vibrio cholerae). |
| Humans are the only relev>vant reserv>voir, ev>ven though v>v>Vibrios can surv>viv>ve for a long time in coastal waters contaminated by human excreta. | Ludzie są jedynym istotnym rezerwuarem, mimo że przecinkowce mogą przeżywać przez długi czas w wodach przybrzeżnych zanieczyszczonych odchodami ludzkimi. |
| After a short incubation period of less than fiv>ve days, the typical symptoms might dev>velop, characterised by v>vomiting and watery diarrhoea. | Po krótkim, trwającym do pięciu dni okresie inkubacji mogą rozwinąć się typowe objawy z wymiotami i wodnistą biegunką, |
| The transmission of C. difficile can be patient-to-patient, v>via contaminated hands of healthcare workers or by env>vironmental contamination. | C. difficile może przenosić się z pacjenta na pacjenta, przez zanieczyszczone ręce personelu medycznego, bądź poprzez skażenie środowiskowe. |
| Cryptosporidia are intestinal parasites infecting a v>variety of animals (e.g. cattle, sheep, rodents, cats and dogs, but also birds, fish and reptiles). | Cryptosporidia to pasożyty jelitowe zakażające różne zwierzęta (np. bydło, owce, gryzonie, koty i psy, lecz także ptaki, ryby i gady). |
| By contrast, patients with impaired immune system may dev>velop profuse, life-threatening, watery diarrhoea that is v>very difficult to treat with currently av>vailable drugs. | U pacjentów z zaburzeniami odporności może się jednak pojawić nasilona, zagrażająca życiu wodnista biegunka, którą bardzo trudno wyleczyć dostępnymi obecnie lekami. |
| Water distribution systems are particularly v>vulnerable to contamination with Cryptosporidium, which can surv>viv>ve most disinfection procedures such as chlorination. | Systemy dystrybucji wody są szczególnie narażone na skażenie bakteriami Cryptosporidium, które są w stanie przetrwać większość zabiegów dezynfekcyjnych, np. chlorowanie. |
| Humans are infected with dengue v>virus through bites of tiger (Aedes) mosquitoes. | Ludzie zakażają się wirusem gorączki denga przez ukąszenia komarów tygrysich (Aedes). |
| No specific treatment or v>vaccine exists for dengue, and general intensiv>ve care is often needed. | Nie istnieje swoiste leczenie ani szczepionka przeciwko tej chorobie, która często wymaga intensywnej opieki ogólnej. |
| Ebola and Marburg haemorrhagic fev>vers are caused by the Ebola and Marburg v>virus respectiv>vely, both belonging to the same v>virus family. | Gorączki krwotoczne Ebola i Marburg są powodowane odpowiednio przez wirusy Ebola i Marburg, które należą do tej samej rodziny wirusów. |
| Transmission of the v>viruses occurs from person to person through close contact with blood or body fluids. | Przenoszenie wirusów następuje z człowieka na człowieka przez bliski kontakt z krwią lub płynami ustrojowymi. |
| No treatment or v>vaccine is av>vailable for either disease. | Nie jest dostępne leczenie ani szczepienie przeciwko żadnej z tych dwóch chorób. |
| Poor hand hygiene, close contact with infected animals and consumption of undercooked, unwashed food contaminated with echinococcus eggs (e.g. v>vegetables) are all risk factors. | Do czynników ryzyka należą niedostateczna higiena rąk, bliski kontakt z zakażonymi zwierzętami oraz spożywanie niedogotowanych, nieumytych pokarmów zanieczyszczonych jajami tasiemca (np. warzyw). |
| Bloating, fatigue, and malabsorption of v>vitamins and fats may occur. | Mogą się także pojawić wzdęcia, uczucie zmęczenia oraz zespół złego wchłaniania witamin i tłuszczów. |
| Urethral symptoms and v>vaginal discharge may appear after a short incubation (2–7 days following exposure), but in women cerv>vicitis may remain without symptoms. | Objawy ze strony cewki moczowej i wydzielina z pochwy mogą pojawić się po krótkim okresie inkubacji (2– 7 dni po ekspozycji), natomiast zakażenie szyjki macicy u kobiet może pozostać bezobjawowe. |
| Haemophilus influenzae serotype b (Hib) is the most common cause of bacterial meningitis in children aged two months to fiv>ve years, in those countries where suitable v>vaccination programmes are not in place. | Pałeczka Haemophilus influenzae typu b (Hib) jest najczęstszą przyczyną występowania zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych u dzieci w wieku od dwóch miesięcy do pięciu lat w krajach, w których nie prowadzi się odpowiednich programów szczepień. |
| Hepatitis A is caused by the hepatitis A v>virus. | Wirus zapalenia wątroby typu A wywołuje wirusowe zapalenia wątroby typu A. |
| Cases with jaundice, more common in adults, present with this symptom and also general symptoms (fev>ver, loss of appetite, nausea, v>vomiting, etc.) which may last for sev>veral weeks. | W przypadkach przebiegających z żółtaczką, częstszych u osób dorosłych, występują także objawy ogólne (gorączka, utrata apetytu, nudności, wymioty itp.), które mogą się utrzymywać przez szereg tygodni. |
| Hepatitis B is caused by hepatitis B v>virus. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest powodowane przez wirusa zapalenia wątroby typu B. |
| Humans are the only reserv>voir of hepatitis A v>virus, which is transmitted from faeces of infected patients, either by person-to-person contact or by consumption of contaminated food or water. | Ludzie są jedynym rezerwuarem wirusa zapalenia wątroby typu A, który jest przenoszony przez kał zakażonych pacjentów, przez kontakty pomiędzy ludźmi lub przez spożycie zakażonych pokarmów lub wody. |
| An effectiv>ve v>vaccine is av>vailable. | Dostępna jest skuteczna szczepionka. |
| Hepatitis B is caused by hepatitis B v>virus. Hepatitis B can be either without symptoms or acute or chronic symptomatic infection. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest wywołane przez wirusa zapalenia wątroby typu B. Wirusowe zapalenie wątroby typu B może mieć przebieg bezobjawowy lub może mieć postać zakażenia objawowego ostrego lub przewlekłego. |
| Acute illness ranges from a mild to a v>very sev>vere disease. | Ostra faza choroby może być łagodna lub bardzo nasilona. |
| Those who become chronically infected by hepatitis B v>virus (from>30% among children to<5% among adults) are at a higher risk of serious consequences: | U osób z przewlekłym zakażeniem wirusem zapalenia wątroby typu B (od>30% wśród dzieci do<5% wśród osób dorosłych) większe jest ryzyko poważnych powikłań: |
| Hepatitis B is transmitted v>via contact (broken skin or mucosal contact) with blood or other body fluids (serum, semen, saliv>va) from infected patients. | Wirusowe zapalenie wątroby typu B jest przenoszone przez kontakt (uszkodzonej skóry lub błon śluzowych) z krwią lub innymi płynami ustrojowymi (surowicą, nasieniem, śliną) zakażonychpacjentów. |
| Transmission v>via blood transfusion or through the use of plasma-deriv>ved products is now rare in the EU. | Przenoszenie choroby w wyniku przetoczenia krwi lub używania produktów osoczopochodnych w UE występuje obecnie rzadko. |
| Hepatitis B occurs worldwide with a v>very high burden of disease (an estimated 280 million carriers worldwide). | Wirusowe zapalenie wątroby typu B występuje na całym świecie, przy czym choroba jest bardzo rozpowszechniona (liczbę nosicieli na całym świecie szacuje się na 280 milionów). |
| HBv>v>V v>vaccination is currently the most effectiv>ve way to prev>vent HBv>v>V infection | Szczepienie HBv>v>v>V jest obecnie najskuteczniejszym sposobem zapobiegania zakażeniom HBv>v>v>V. |
| HIv>v>V is a v>virus, which attacks the immune system and causes a lifelong sev>vere illness with a long incubatio period. | HIv>v>v>V jest wirusem, który atakuje układ odpornościowy i wywołuje ciężką, trwającą przez całe życie chorobę o długim okresie inkubacji. |
| The disease burden of hepatitis C is high, with up to 170 million people estimated to hav>ve had contact with the v>virus and 130 million people chronically infected worldwide. | Poziom zachorowań związany z zakażeniem tym wirusem jest wysoki. Szacuje się, że kontakt z wirusem miało do 170 milionów osób na całym świecie, a u 130 milionów osób występuje przewlekłe zakażenie. |
| The most effectiv>ve prev>ventiv>ve measures are screening and testing of blood and organ donors, v>virus-inactiv>vating processing of blood products, good infection control and safe injection practices in healthcare settings. | Najskuteczniejszym postępowaniem zapobiegawczym są: badania przesiewowe oraz badania dawców krwi i narządów, obróbka produktów krwiopochodnych zapewniająca unieszkodliwienie wirusa, odpowiednia kontrola zakażeń oraz bezpieczne praktyki wykonywania wstrzyknięć w placówkach opieki zdrowotnej. |
| Av>vian influenza is a disease in birds caused by influenza v>viruses that are similar to those causing disease in humans. | Ptasia grypa jest chorobą ptaków wywołaną przez wirusy grypy, które są podobne do wirusów wywołujących chorobę u ludzi. |
| Av>vian influenza is mainly a huge v>veterinary problem, but av>vian influenza v>viruses may also cause disease in humans after v>very close contact with infected birds. | Ptasia grypa stanowi duży problem weterynaryjny, lecz wirusy ptasiej grypy mogą także powodować chorobę u ludzi po bardzo bliskim kontakcie z zakażonymi ptakami. |
| Exceptionally av>vian influenza v>virus has also been transmitted from humans to humans, but no sustained transmission has been described. | W wyjątkowych przypadkach obserwowano także przenoszenie wirusa ptasiej grypy pomiędzy ludźmi, lecz nie opisano trwałego przenoszenia. |
| Ev>very year many persons die from influenza, and risk groups such as elderly people and persons with certain underlying diseases, such as cardiov>vascular disease and lung diseases are adv>vised to be v>vaccinated before the flu season starts. | Co roku wiele osób umiera z powodu grypy, a w grupach ryzyka, w tym u osób starszych i osób z pewnymi stanami chorobowymi, takimi jak choroby układu krążenia i choroby płuc, zaleca się zaszczepienie przed rozpoczęciem sezonu grypy. |
| Such new influenza strains may be a mutant av>vian v>virus, or a recombination of a human and av>vian v>virus. | Takie nowe szczepy grypy mogą być zmutowanymi wirusami ptasimi lub połączeniem wirusów ludzkich i ptasich. |
| The reserv>voir of Lassa v>virus is in rodents, and humans become infected through contact with the excreta of infected rats. | Rezerwuarem wirusa Lassa są gryzonie, a ludzie ulegają zakażeniu poprzez kontakt z wydzielinami zakażonych szczurów. |
| After exposure, the incubation period v>varies from two to ten days. | Po ekspozycji okres inkubacji wynosi od dwóch do dziesięciu dni. |
| The symptoms v>vary. | Objawy bywają zróżnicowane). |
| Fev>ver, muscle ache and eye infection are v>very frequent. | Bardzo często występują gorączka, bóle mięśni i zakażenie oczu. |
| Four Plasmodium species (Plasmodium falciparum, Plasmodium v>viv>vax, Plasmodium ov>vale and Plasmodium malariae) giv>ve disease in humans, and humans are their only relev>vant reserv>voir. | U ludzi chorobę wywołują cztery gatunki Plasmodium (Plasmodium falciparum, Plasmodium v>v>v>viv>v>v>vax, Plasmodium ov>v>v>vale i Plasmodium malariae); ludzie stanowią też jedyny istotny rezerwuar pasożytów. |
| Following exposure (an infected mosquito bite) the incubation period v>varies between one and four weeks in most cases. | Po ekspozycji (ukąszeniu przez zakażonego komara) okres inkubacji wynosi w większości przypadków od siedmiu dni do czterech tygodni. |
