| Source | Target | | Such new influenza strains may be a mutant avian virus, or a recombination of a human and avian virus. | Takie nowe szczepy grypy mogą być zmutowanymi wirusami ptasimi lub połączeniem wirusów ludzkich i ptasich. |
| In most cases legionellosis can be treated effectively with antibiotics, but death rates can be high among the elderly and in patients with a weakened immune system. | W większości przypadków legionellozę można skutecznie leczyć antybiotykami, lecz umieralność może być wysoka wśród pacjentów w podeszłym wieku oraz u pacjentów z osłabionym układem immunologicznym. |
| Humans get leptospirosis either from direct contact with the urine of infected animals, or from contact with material contaminated by it, such as water or soil. | Ludzie zarażają się leptospirozą poprzez bezpośrednikontakt z moczem zakażonych zwierząt lub poprzez kontakt z zanieczyszczonym nim materiałem, takim jak woda lub gleba. |
| Timely antibiotic treatment is effective, and the death rate is low, but does increase with advancing age and may reach up to 20% or more in complicated cases with severe disease. | Skutecznym leczeniem jest antybiotykoterapia zastosowana w odpowiednim czasie, a umieralność jest niska, jednak wzrasta wraz z wiekiem i może osiągać 20% lub więcej w przypadkach powikłanych z ciężkim przebiegiem choroby. |
| Preventive measures include controlling rodent populations, avoiding contaminated areas and covering cuts and abraded skin when operating in the environment. | Działania zapobiegawcze obejmują zwalczanie populacji gryzoni, unikanie skażonych terenów oraz osłanianie zranień i otarć skóry podczas przebywania na zewnątrz. |
| In that case, it can lead to death of the foetus and consequent abortion or to a dramatic picture of congenital listeriosis in the newborn. | W takim przypadku może dojść do śmierci płodu z następczym poronieniem albo do wystąpienia dramatycznego obrazu listeriozy wrodzonej u noworodka. |
| In addition, listeriosis in adults with weakened immune system and the elderly may lead to meningitis, brain infection, and severe blood infection. | Ponadto listerioza u osób dorosłych o osłabionym układzie odpornościowym oraz u osób starszych może prowadzić do zapalenia opon mózgowych, zakażenia mózgu i ciężkiego zakażenia krwi. |
| Control measures should be aimed at the farm and food-processing level, in order to prevent contamination of food products. | Działania zapobiegawcze powinny być podejmowane już na etapie hodowli zwierząt i przetwarzania żywności w celu zapobiegania skażeniu produktów spożywczych. |
| The disease is transmitted via airborne respiratory droplets, or by direct contact with nasal and throat secretions of infected individuals. | Jest ona przenoszona drogą kropelkową lub w wyniku bezpośredniego kontaktu z wydzielinami z nosa i gardła zakażonych osób. |
| The clinical picture is very serious, and may present as meningitis and severe blood infection. | Obraz kliniczny jest bardzo poważny i może przybierać formę zapalenia opon mózgowych oraz ciężkiego zakażenia krwi. |
| It is characterised by fever and swelling of one or more salivary glands (mumps is the only cause of epidemic infectious parotitis). | Charakteryzuje się gorączką i obrzękiem przynajmniej jednej ślinianki (świnka jest jedyną przyczyną epidemicznego zakaźnego zapalenia przyusznic). |
| Salivary glands apart, other organs may be involved and symptoms might include infection in the testicles (in post-pubertal males), prostate gland, thyroid gland, and pancreas. | Oprócz ślinianek mogą także być zajęte inne narządy, a objawy mogą obejmować zakażenie jąder (u mężczyzn po zakończeniu okresu dojrzewania), prostaty, tarczycy i trzustki. |
| Death is rare but remains as a risk especially for elderly or persons with weakened immune system. | Choroba rzadko prowadzi do zgonu, lecz stanowi istotne ryzyko szczególnie wśród osób starszych lub osób z osłabieniem układu odpornościowego. |
| Recovery occurs usually in one or two days. | Do wyzdrowienia dochodzi zazwyczaj w ciągu jednego lub dwóch dni. |
| At irregular intervals, usually of a few decades, a new influenza virus emerges which is novel to all or most people which means that there can be little specific immunity among humans. | W regularnych odstępach czasu, zazwyczaj co kilka dekad, pojawia się nowy wirus grypy, z którym nikt lub większość osób nie miała wcześniej kontaktu, co oznacza, że wśród ludzi występuje bardzo niska oporność swoista. |
| At least some of the three pandemics during the last (20th) century are thought to have come from an animal or bird influenza virus that itself mutated or swapped genes with a human influenza strain (so called recombination) and acquired the ability to both infect humans and, more importantly, spread between them. | Uważa się, że przynajmniej niektóre z trzech pandemii mających miejsce w ostatnim (XX) wieku zostało wywołanych przez wirusy grypy zwierzęcej lub ptasiej, które zmutowały lub wymieniły geny ze szczepem wirusa grypy ludzkiej (tak zwana rekombinacja) i nabyły zarówno zdolność do zakażania ludzi, jak i – co ważniejsze – rozprzestrzeniania się w populacji ludzi. |
| Eventually as immunity increases among humans, and the pandemic virus changes the pandemic strain becomes part of and tends to dominate the mix of seasonal influenza viruses. | Ostatecznie, wraz ze wzrostem odporności wśród ludzi oraz zmianami wirusa wywołującego pandemię, szczep pandemiczny wchodzi w skład mieszanki wirusów grypy sezonowej i wykazuje tendencję do dominowania wśród nich. |
| The disease is characterised by a severe cough, sometimes lasting for two months or even longer. | Choroba charakteryzuje się nasilonym kaszlem, czasem utrzymującym się przez dwa miesiące lub nawet dłużej. |
| Babies less than six months old do not cough, but they manifest shortness of breath and severely deficient supply of oxygen to the body (asphyxia) and are the most likely to die of the disease unless they receive suitable treatment. | U dzieci w wieku poniżej sześciu miesięcy nie występuje kaszel, lecz występuje u nich duszność i nasilony deficyt dostarczania tlenu do organizmu (asfiksja); są one też najbardziej narażone na zgon w wyniku choroby, o ile nie zostanie podjęte odpowiednie leczenie. |
| Pneumococci are the main cause of bacterial respiratory tract infections, such as pneumonia, middle ear infection, and sinusitis, in all age groups. | Pneumokoki stanowią główną przyczynę bakteryjnych zakażeń układu oddechowego, takich jak zapalenie płuc, zakażenie ucha środkowego oraz zapalenie zatok we wszystkich grupach wiekowych. |
| Read more about pneumococcal disease in the factsheet for general public and factsheet for health professionals. | Więcej informacji na temat zakażeń pneumokokowych zawierają sekcje zestaw informacji dla ogółu społeczeństwa oraz zestaw informacji dla pracowników służby zdrowia. |
| Read more about polio in the factsheet for general public and factsheet for health professionals | Więcej informacji na temat zakażeń wirusem polio zawierają sekcje zestaw informacji dla ogółu społeczeństwa oraz zestaw informacji dla pracowników służby zdrowia. |
| Transmission occurs via the oral-faecal route or contact with saliva. | Choroba przenosi się drogą pokarmową po spożyciu produktów zanieczyszczonych kałem lub po kontakcie ze śliną. |
| Childhood immunisation programmes with live weakened oral poliovirus vaccine (OPV) or with inactivated, injectable poliovirus vaccine (IPV) has been very effective. | Programy szczepień dzieci z zastosowaniem żywych, osłabionych, doustnych szczepionek przeciwko wirusowi polio (OPV) lub inaktywowanych szczepionek przeciwko wirusowi polio we wstrzyknięciach (IPV) są bardzo skuteczne. |
| The symptoms are fever, general tendency of bleeding and kidney failure. | Objawy obejmują gorączkę, ogólną tendencję do krwawień oraz niewydolność nerek. |
| Occasionally, the infection takes a chronic course, leading to infection of the heart valves, hepatitis and other organ involvement. | Okazjonalnie zakażenie przyjmuje przebieg przewlekły, co prowadzi do zakażenia zastawek serca, zapalenia wątroby oraz zajęcia innych narządów. |
| The mainstays of prevention aim at avoiding the production and inhalation of contaminated dust and the consumption of potentially contaminated food (e.g. un-pasteurised milk). | Podstawowe działania związane z zapobieganiem są ukierunkowane na unikanie wytwarzania i wdychania skażonego pyłu oraz spożywania potencjalnie skażonych pokarmów (np. niepasteryzowanego mleka). |
| Transmission normally occurs through a bite or direct contact with the saliva of an infected animal. | Zakażenie następuje zazwyczaj przez ukąszenie lub bezpośredni kontakt ze śliną zakażonego zwierzęcia. |
| After an incubation period of 3–8 weeks (though sometimes much longer), non-specific symptoms appear, such as headache, fever and numbness of the skin around the site of the bite. | Po okresie inkubacji trwającym 3– 8 tygodni (choć czasem o wiele dłużej) pojawiają się objawy nieswoiste, takie jak bóle głowy, gorączka oraz drętwienie skóry wokół miejsca ukąszenia. |
| Oral vaccination has proven effective in preventing the spread of disease within wild animal populations. | Doustne szczepienia okazały się skuteczne w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby w populacjach dzikich zwierząt. |
| Read more about rubella in the factsheet for general public and factsheet for health professionals. | Więcej informacji na temat różyczki zawierają sekcje zestaw informacji dla społeczeństwa oraz zestaw informacji dla pracowników służby zdrowia. |
| In symptomatic cases, after an incubation period of 2–3 weeks, patients develop swollen lymph glands, malaise,rash, and upper respiratory tract symptoms. | W przypadkach objawowych po okresie inkubacji trwającym 2– 3 tygodnie u pacjentów występują: obrzęk węzłów chłonnych, złe samopoczucie, wysypka oraz objawy ze strony górnych dróg oddechowych. |
| In this situation the virus can affect all the organs of the developing foetus, causing foetal death, miscarriage, or congenital malformation. | W takim przypadku wirus może uszkodzić wszystkie narządy rozwijającego się płodu i spowodować śmierć płodową, poronienie lub wady wrodzone. |
| The incubation period and the symptoms depend on the amount of bacteria present in the food, the immune status of the person and the type of Salmonella. | Okres inkubacji oraz objawy są uzależnione od ilości bakterii występujących w pokarmie, stanu odpornościowego pacjenta oraz typu bakterii Salmonella. |
| Schistosomiasis, also called bilharziosis or snail fever, is a parasitic disease caused by several species of parasitic flatworms (platyhelminthes), belonging to the genus Schistosoma . | Schistosomatoza, zwana także bilharcjozą lub gorączką ślimaczą, jest chorobą pasożytniczą powodowaną przez szereg gatunków pasożytniczych robaków płaskich (płazińców) należących do rodzaju Schistosoma . |
| Acute Schistosoma infection is often asymptomatic, but chronic illness is frequent and manifests in different ways according tothe location of the parasite, involving the gastro-intestinal, urinary or neurological system. | Ostre zakażenie płazińcami Schistosoma niejednokrotnie przebiega bezobjawowo, jednak często występuje przewlekła postać choroby, która objawia się różnie w zależności od umiejscowienia pasożyta, obejmując układ pokarmowy, moczowy lub nerwowy. |
| Though death is considerably more common in older people and those with other illnesses (such as heart disease and chronic lung disease) severe disease and some deaths occur each year in healthy young and middle aged adults and children. | Choć powikłania śmiertelne występują o wiele częściej u osób w podeszłym wieku oraz u osób z innymi chorobami (takimi jak choroby serca i przewlekła choroba płuc), ciężki przebieg choroby, a czasem także zgony odnotowuje się każdego roku również u zdrowych, młodych osób oraz u osób dorosłych w średnim wieku i wśród dzieci. |
| Transmission occurs by the oral-faecal route, either directly person to person or spread via contaminated food or water. | Choroba przenosi się drogą pokarmową po spożyciu produktów zanieczyszczonych kałem, bezpośrednio pomiędzy ludźmi albo przez zanieczyszczone pokarmy lub wodę. |
| Sexually transmitted infections is a group of infections that may transmit through vaginal, oral and anal sexual intercourse. | Choroby przenoszone drogą płciową to grupa zakażeń, które mogą być przenoszone w wyniku pochwowych, oralnych i analnych stosunków płciowych. |
| The classical such infections include, gonorrhoea, syphilis and chlamydia infection, but also blood-borne virus such as HIV infection, hepatitis B and hepatitis C could be sexually transmitted. | Do klasycznych zakażeń tego typu należy rzeżączka, kiła i chlamydioza, lecz także zakażenia wirusami takimi jak HIV oraz wirusy zapalenia wątroby typu B i typu C. |
| at first a primary lesion at the site ofinfection (chancre), then a series of eruptions on mucous membranes and skin (secondary syphilis), followed by long periods of latency (latent or tertiary syphilis). | najpierw zmiana pierwotna w miejscu zakażenia (szankier - wrzód), a następnie seria wykwitów na błonach śluzowych i skórze (kiła wtórna), po czym następują długie okresy utajenia (kiła utajona lub trzeciorzędowa). |
| Mother-to-child transmission might result in foetal death, perinatal death or congenital syphilis. | Przeniesienie choroby z matki na dziecko może powodować śmierć płodu, zgon w okresie okołoporodowym lub kiłę wrodzoną. |
| The latter can be without symptoms or present stigmata or determine multi-organ pathology. | Kiła wrodzona może mieć przebieg bezobjawowy lub powodować zmiany skórne albo patologie wielu narządów. |
| Most cases of human disease occur as a result of a wound being contaminated by earth or dust. | Większość przypadków choroby u ludzi występuje w wyniku zanieczyszczenia ran ziemią lub pyłem. |
| Prophylaxis is based on its generalised use and on the appropriate treatment of contaminated wounds. | Profilaktyka jest oparta na powszechnym stosowaniu szczepionki oraz na odpowiednim leczeniu zanieczyszczonych ran. |
| They excrete cysts in the environment, able to infect many other animals, and humans can become infected either by ingesting the cysts (by direct contact with cats or through food or water contaminated by cat faeces), or by eating poorly cooked meat containing cysts, especially pork and mutton. | Wydzielają one do środowiska cysty, które są w stanie zakażać wiele innych zwierząt, a ludzie mogą ulec zakażeniu przez spożycie cyst (na skutek bezpośredniego kontaktu z kotami lub przez pokarmy lub wodę zanieczyszczone kocimi odchodami) bądź przez spożycie niedogotowanego mięsa zawierającego cysty, szczególnie wieprzowiny i baraniny. |
| Pregnant women, also without symptoms, may transmit the infection to the foetus, which can result in abortion, still-birth, perinatal death (due to disseminated toxoplasmosis), or congenital infection with severe malformation affecting the eyes and the brain. | Kobiety w ciąży, także z zakażeniem bezobjawowym, mogą przenosić zakażenie na płód, co może powodować poronienie, poród martwego płodu, zgon w okresie okołourodzeniowym (z powodu rozsianej toksoplazmozy) lub wrodzone zakażenie z ciężkimi wadami wrodzonymi oczu i mózgu. |
| Infection in individuals with impaired immunity tends to seriously affect the central nervous system, but also other organs may be affected. | U osób z zaburzeniami odporności zakażenie może mieć znaczny niekorzystny wpływ na ośrodkowy układ nerwowy, lecz także na inne narządy. |
| Infested animals harbour larvae encysted in their muscles, and consumption of raw or undercooked meat products may lead to disease. | Zakażone zwierzęta noszą w swoich mięśniach larwy, a spożycie surowych lub niedogotowanych produktów mięsnych może wywołać chorobę. |
| Depending on the number of viable larvae consumed, symptoms will vary from without any symptoms to extremely severe or even fatal (massive invasion of the bowel and/or massive invasion of internal organs) disease. | W zależności od liczby spożytych larw zdolnych do przeżycia objawy mogą być zróżnicowane – od postaci bezobjawowej po niezwykle ciężki przebieg choroby, która może zakończyć się zgonem (masywna inwazja jelit i/lub masywna inwazja narządów wewnętrznych). |
| Imported and wild animal meat presents a higher risk and its consumption in the undercooked or raw state should be discouraged. | Mięso importowanych i dzikich zwierząt jest związane z wyższym ryzykiem i należy odradzać jego spożywanie w stanie niedogotowanym lub surowym. |
| Tuberculosis (TB) is a bacterial disease which affects different human organs, but primarily the lung. | Gruźlica jest chorobą bakteryjną, która zajmuje wiele narządów u ludzi, lecz głównie dotyczy płuc. |
| It can also be less frequently acquired by drinking contaminated milk or through laboratory contamination. | W rzadszych przypadkach do zakażenia dochodzi w wyniku wypicia skażonego mleka lub przez skażenie laboratoryjne. |
| Inadequate treatment may result in failure of cure, early relapse or the development of drug-resistant disease. | Nieodpowiednie leczenie może prowadzić do niepowodzenia terapii, wczesnego nawrotu lub rozwoju choroby opornej na leki. |
| Within the EU, TB is more common in migrants, the homeless, prisoners and drug users than in other sectors of the population. | W UE gruźlica występuje częściej u emigrantów, osób bezdomnych, więźniów oraz osób zażywających narkotyki niż w pozostałej części populacji. |
| Tularaemia is a zoonosis (infection that could transmit from animals to humans), caused by the bacterium Francisella tularensis, capable of surviving for weeks at low temperatures in water, moist soil, hay, straw or animal carcasses. | Tularemia jest chorobą przenoszoną odzwierzęcą (zakażeniem, które może zostać przeniesione ze zwierząt na człowieka), wywoływaną przez bakterie Francisella tularensis, zdolne do przeżycia przez szereg tygodni w niskich temperaturach w wodzie, wilgotnej glebie, sianie, słomie lub padlinie zwierząt. |
| Other ways are through direct contact with infected animal tissues and contaminated soil or by drinking contaminated water and eating undercooked infected meat. | Do innych mechanizmów zalicza się bezpośredni kontakt z tkankami zakażonych zwierząt i skażoną glebą lub wypicie skażonej wody oraz spożywanie niedogotowanego zakażonego mięsa. |
| Humans can carry the bacteria in the gut for very long times (chronic carriers), and transmit the bacteria to other persons (either directly or via food or water contamination). | Ludzie mogą być nosicielami bakterii w jelicie przez bardzo długi czas (nosicielstwo przewlekłe), a także przenosić bakterię na inne osoby (bezpośrednio lub przez skażone pokarmy lub wodę). |
| After 1-2 weeks incubation period, a disease characterised by high fever, malaise, cough, rash and enlarged spleen develops. | Po okresie inkubacji trwającym od tygodnia do dwóch tygodni rozwija się choroba z wysoką gorączką, złym samopoczuciem, kaszlem, wysypką oraz powiększeniem śledziony. |
| When Salmonella typhi is the cause, intestinal perforation and haemorrhage may occur. | Jeśli czynnikiem etiologicznym jest Salmonella typhi, może wystąpić perforacja jelita oraz krwawienie z jelita. |
