| Source | Target | | HIV is spread by sexual contact with an infected person, by sharing needles or syringes (primarily for drug injection) with someone who is infected, or, less commonly (and now very rarely in countries where blood is screened for HIV antibodies), through transfusions of infected blood or blood clotting factors. | Wirus HIV przenoszony jest przez kontakty płciowe z zakażoną osobą, używanie wraz z zakażoną osobą wspólnych igieł lub strzykawek (głównie w celu wstrzykiwania narkotyków) lub – rzadziej (a obecnie bardzo rzadko w krajach, gdzie prowadzi się badania przesiewowe krwi pod kątem przeciwciał skierowanych przeciwko HIV) – przez przetoczenie zakażonych czynników krzepnięcia krwi albo samej krwi. |
| Anthrax-related bioterrorist threats have been investigated in Europe. | W Europie badano zagrożenia bioterrorystyczne związane z wąglikiem. |
| Control measures include animal vaccination and/or test-and-slaughter of infected animals, as well as pasteurisation of milk and dairy products. | Do działań mających na celu zwalczanie choroby należy szczepienie zwierząt i/lub badania oraz ubój zakażonych zwierząt, a także pasteryzacja mleka i przetworów mlecznych. |
| Sexual partners need to be evaluated and eventually treated to prevent mutual re-infection and/or further spread of disease. | Należy badać partnerów seksualnych i w razie potrzeby podejmować leczenie w celu zapobiegania wzajemnemu przenoszeniu zakażenia i (lub) dalszemu rozprzestrzenianiu się choroby. |
| The most effective preventive measures are screening and testing of blood and organ donors, virus-inactivating processing of blood products, good infection control and safe injection practices in healthcare settings. | Najskuteczniejszym postępowaniem zapobiegawczym są: badania przesiewowe oraz badania dawców krwi i narządów, obróbka produktów krwiopochodnych zapewniająca unieszkodliwienie wirusa, odpowiednia kontrola zakażeń oraz bezpieczne praktyki wykonywania wstrzyknięć w placówkach opieki zdrowotnej. |
| Epidemic Intelligence encompasses activities related toearly warning functions but also signal assessments and outbreak investigation. | Zwiad epidemiologiczny obejmuje działania związane z funkcjami wczesnego ostrzegania, a także ocenę sygnału i badanie ogniska choroby. |
| Epidemic intelligence activities receive support and advice from laboratory experts of the European Network for Diagnostics of "Imported" Viral Diseases (ENIVD) and from clinical experts in tropical and travel medicine of the European Travel Medicine Network (EuroTravNet). | Działania zwiadu epidemiologicznego otrzymują wsparcie i porady ekspertów w dziedzinie badań laboratoryjnych europejskiej sieci diagnostyki importowanych chorób wirusowych (ENIVD) i ekspertów klinicznych z dziedziny medycyny tropikalnej i medycyny podróży z europejskiej sieci medycyny podróży (EuroTravNet). |
| - Providing access to, adapting ordeveloping background documentation, scientific documentation and investigation&response guidelines; | - zapewnienie dostępu do dokumentów referencyjnych, dokumentów naukowych i wytycznych dotyczących badania i reagowania, dostosowywanie ich lub opracowywanie; |
| Eurosurveillance is published in an online weekly version with short rapid communications and longer surveillance and research articles. | Jest ono publikowane cotygodniowo w wersji internetowej zawierającej krótkie powiadomienia i dłuższe artykuły na temat nadzoru i badań. |
| This translates in the focus on pandemic and generic preparedness activities, and the support to the investigation and control of public health threats from communicable diseases or diseases of unknown origin. | Oznacza to skoncentrowanie się na działaniach dotyczących gotowości ogólnej i gotowości na wypadek pandemii oraz wsparcie badania i kontroli zagrożeń dla zdrowia publicznego związanych z chorobami zakaźnymi lub chorobami o nieznanym pochodzeniu. |
| - Ensure a coordinated approach in preparedness, outbreak investigation and control between affected Member States, as well as efficient communication between all stakeholders; | - zapewnienie skoordynowanego podejścia dotkniętych państw członkowskich w zakresie gotowości, badania ogniska choroby i kontroli, a także skutecznej komunikacji między wszystkimi zainteresowanymi stronami. |
| The simulation exercises is a instrument which enables organisations, agencies, institutions to test the implementation of new procedures and the exploration of processes or in the challenge of approved procedures pertinence. | Ćwiczenia symulacyjne są instrumentem, który umożliwia organizacjom, agencjom, instytucjom testowanie wdrażania nowych procedur, a także badanie procesów lub kwestionowanie celowości zatwierdzonych procedur. |
| In 2006, ECDC signed a three years framework contract with HPA for the development of simulation exercises on outbreak detection, investigation and response, afor the Centre to develop its own exercises. | W 2006 r. ECDC podpisało trzyletnią umowę ramową z HPA na opracowanie ćwiczeń symulacyjnych w zakresie wykrywania i badania ognisk choroby oraz reagowania na nie, a także na opracowanie przez Centrum własnych ćwiczeń. |
| Guidelines and standard operating procedures are operational tools to ensure that international public health alerts, caused by communicable diseases, and threatening the EU are investigated in an effective and coordinated manner. | Wytyczne i standardowe procedury operacyjne są narzędziami operacyjnymi mającymi na celu zapewnienie skutecznego i skoordynowanego badania międzynarodowych ostrzeżeń dotyczących zdrowia publicznego, wywołanych chorobami zakaźnymi i zagrażających UE. |
| It targets experienced health professionals (mostly medical epidemiologists) with experience in field outbreak investigation and in the management of small teams. | Jest ono skierowane do doświadczonych pracowników sektora zdrowia (głównie epidemiologów) posiadających doświadczenie w dziedzinie badania ognisk choroby i zarządzania małymi zespołami. |
| Active input is also given in a second series of short courses, i.e. the joint training on epidemiological and microbiological aspects of outbreak investigation. | Aktywny wkład wnoszony jest także w drugą serię krótkich kursów, tj. wspólne szkolenia na temat epidemiologicznych i mikrobiologicznych aspektów badania ognisk choroby. |
| This training aims at strengthening communication between laboratory specialists and epidemiologists in order to create an integrated laboratory-field epidemiology network for outbreak detection, investigation and response on a national and international level. | Celem szkolenia jest wzmacnianie komunikacji pomiędzy specjalistami diagnostyki laboratoryjnej i epidemiologami w celu stworzenia zintegrowanej sieci laboratoriów i epidemiologii terenowej do celów wykrywania i badania ognisk oraz reagowania na ogniska na poziomie krajowym i międzynarodowym. |
| Several investigations of measles and avian influenza outbreaks have been carried out. | Przeprowadzono kilka badań ognisk odry i ptasiej grypy. |
| In collaboration with the EURO office of the World Health Organization and the national health authorities, EPIET fellows carried out measles outbreak investigations in Romania (June 2006), Serbia (February 2007) and Bosnia (March 2007). | We współpracy z europejskim biurem Światowej Organizacji Zdrowia i krajowymi organami ds. ochrony zdrowia, stypendyści EPIET przeprowadzili badania ognisk odry w Rumunii (czerwiec 2006 r.), Serbii (luty 2007 r.) i Bośni (marzec 2007 r.). |
| - Being a public health research catalyst | - pełnienie funkcji katalizatora działalności badawczej dotyczącej zdrowia publicznego; |
| - Promoting, initiating and coordinating scientific studies | - promowanie, inicjowanie i koordynowanie badań naukowych; |
| Being a public health research catalyst | Pełnienie funkcji katalizatora działalności badawczej w zakresie zdrowia publicznego |
| This involves improving public health research in the EU, by identifying gaps in scientific knowledge and by liaison work with EU funders to steer research calls, and evaluate proposals. | Strategia ta obejmuje poprawę działalności badawczej w dziedzinie zdrowia publicznego w UE poprzez identyfikowanie braków w wiedzy naukowej i współpracę z podmiotami finansującymi UE mającą na celu ukierunkowanie zaproszeń do podjęcia badań i ocenę wniosków. |
| Promoting, initiating and coordinating scientific studies | Promowanie, inicjowanie i koordynowanie badań naukowych |
| These studies include, among others, the European Environment and Epidemiology (E3 Nework) and the Present and Future Burden of Communicable Disease in Europe (BCoDE) projects. | Badania te obejmują między innymi projekty „Europejskie środowisko naturalne i epidemiologia” (sieć E3) i „Obecne i przyszłe problemy powodowane przez choroby zakaźne w Europie” (BCoDE). |
| Building on an earlier pilot study, ECDC’s preparation for the BCoDE (Present and Future Burden of Communicable Disease in Europe)project is aimed at developing a methodology, measure and report on the current and future burden of communicable diseases in EU and EEA/ EFTA countries. | W oparciu o wcześniejsze badanie pilotażowe przygotowania ECDC do projektu BCoDE („Obecne i przyszłe problemy powodowane przez choroby zakaźne w Europie”) mają na celu opracowanie metodologii, środków i sprawozdania w zakresie obecnych i przyszłych problemów powodowanych przez choroby zakaźne w UE i państwach EOG/EFTA. |
| Building on an earlier pilot study, ECDC’s preparation for the BCoDE (Present and Future Burden of Communicable Disease in Europe) project is aimed at developing a methodology, measure and report on the current and future burden of communicable diseases in EU and EEA/ EFTA countries. | W oparciu o wcześniejsze badanie pilotażowe, przygotowania ECDC do projektu Obecne i przyszłe problemy powodowane przez choroby zakaźne w Europie mają na celu opracowanie metodologii, środka i sprawozdania w zakresie obecnych i przyszłych problemów powodowanych przez choroby zakaźne w UE i krajach EOG/EFTA. |
| Professionals in field epidemiology from different EU MS contributed to the online survey organized during summer 2007. The list and its development process were presented to the Advisory Forum in September 2007 and published on 30 January 2008 in a technical document. | Specjaliści w dziedzinie epidemiologii z różnych państw członkowskich UE mieli wkład w badanie on-line zorganizowane latem 2007 r. Wykaz i proces jego przygotowywania przedstawiono forum doradczemu we wrześniu 2007 r., a opublikowano go dnia 30 stycznia 2008 r. w dokumencie technicznym. |
| Four editions of the training course of managerial skills for coordinators of outbreak investigations have been organized (October 2006, January 2007 , April and June 2008). | Zorganizowano cztery edycje szkolenia w zakresie zarządzania ludźmi dla koordynatorów badań ognisk choroby (październik 2006 r., styczeń 2007 r., kwiecień i czerwiec 2008 r.). |
| Technical aspects of outbreak investigation (2007-2008) Regional activity | Techniczne aspekty badania ognisk choroby (2007-2008) Zajęcia regionalne |
| - Microbiological and epidemiological aspects of outbreak investigation (June 2008) | - Mikrobiologiczne i epidemiologiczne aspekty badania ognisk choroby (czerwiec 2008 r.) |
| - Computer tools in Outbreak Investigations | - Narzędzia komputerowe w badaniach ognisk choroby |
| - Strengthen communicable disease surveillance and control of the European Union through an integrated laboratory-field epidemiology network for outbreak detection, investigation and response nationally and internationally. | - wzmacnianie nadzoru nad chorobami i kontroli chorób w Unii Europejskiej poprzez zintegrowaną sieć laboratoriów i epidemiologii terenowej do celów wykrywania i badania ognisk oraz reagowania na ogniska na poziomie krajowym i międzynarodowym. |
| European Manual in Field Epidemiology | Europejski podręcznik terenowych badań epidemiologicznych |
| The purpose of the “Field epidemiology manual” (FEM) is to serve as reference, core structure for training needs in interventionepidemiology. | „Podręcznik terenowych badań epidemiologicznych” ma służyć jako referencyjna podstawowa struktura dla potrzeb szkoleniowych w zakresie epidemiologii interwencyjnej. |
| The whole FEM and the separate articles could be used in courses and training programs. | Cały podręcznik terenowych badań epidemiologicznych i poszczególne artykuły można wykorzystywać podczas kursów i w programach szkoleniowych. |
| Research on pathogenic micro-organisms is vital to counteract the possible consequences of infectious disease outbreaks, whether natural or caused by malicious/accidental release. | W celu przeciwdziałania możliwym skutkom epidemii chorób zakaźnych, zarówno naturalnych, jak i wywołanych celowym lub przypadkowym uwolnieniem drobnoustrojów chorobotwórczych, niezbędne są badania naukowe nad tymi mikroorganizmami. |
| Many Chlamydia infections do not produce symptoms, and the growing number of reported cases is likely to be the result of increased awareness about the disease and intensified testing. | W wielu przypadkach chlamydioza przebiega bezobjawowo, a rosnąca liczba zgłoszeń jest wynikiem zwiększenia świadomości istnienia choroby i intensywniejszych badań. |
| This risk of long-term reproductive health problems associated with C. trachomatis infections has lead some European countries to routinely offer testing for chlamydia to sexually active young people in an attempt to reduce the spread of the disease. | Ze względu na zagrożenie długotrwałymi problemami związanymi z układem rozrodczym wskutek zakażenia bakterią C. trachomatis w niektórych państwach Europy młodym, aktywnym seksualnie kobietom oferuje się rutynowe badania na obecność chlamydii, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się zakażeń. |
| LGV can be cured with antibiotic treatment for 3 weeks followed by test of cure. | LGV leczy się z zastosowaniem 3-tygodniowej antybiotykoterapii, po której wykonuje się badanie sprawdzające wynik leczenia. |
| Thus water-borne diseases , such as those caused by Cryptosporidium in drinking water and Vibrio bacteria in bathing water, need to be further examined for their potential links to climate change, along with air-borne diseases and rodent-borne diseases . | Oprócz badań nad chorobami przenoszonymi drogą powietrzną i chorobami przenoszonymi przez gryzonie należy zatem prowadzić dalsze badania dotyczące chorób przenoszonych przez wodę (powodowanych np. przez pierwotniaki Cryptosporidium znajdujące się w wodzie pitnej i bakterie Vibrio występujące w wodzie przeznaczonej do mycia) pod kątem ich potencjalnego związku ze zmianą klimatu. |
| Thus one important area of ECDC activity is to further quantify and examine the links between climate change and other determinants of communicable diseases. | W związku z tym jednym z ważnych obszarów działań ECDC jest dalsze badanie i ilościowe określenie powiązań zmiany klimatu z innymi czynnikami determinującymi występowanie chorób zakaźnych. |
| To address this shortcoming ECDC is exploring the development of the European Environment and Epidemiology Network (E3) that could link climatic/environmental and infectious disease data in order to strengthen European capacity in forecasting, monitoring and responding to the threats posed by new and emerging diseases. | W celu rozwiązania tego problemu ECDC bada możliwość rozwoju europejskiej sieci ds. środowiska i epidemiologii (E3), która mogłaby łączyć dane klimatyczne/środowiskowe i dane dotyczące chorób zakaźnych w celu zwiększenia w Europie możliwości przewidywania i monitorowania zagrożeń związanych z nowymi chorobami oraz reagowania na nie. |
| The disease has no particular clinical features that clearly distinguish it from other types of pneumonia, and laboratory investigations must be carried out to confirm the diagnosis. | Potwierdzenie rozpoznania legionellozy wymaga przeprowadzenia diagnostycznych badań laboratoryjnych, ponieważ choroby tej nie cechują specyficzne objawy kliniczne odróżniające ją od innych rodzajów zapalenia płuc. |
| Laboratory quality control systems aim to detect, reduce and correct any deficiencies in diagnosis, risk assessment, examination and treatment of patients. | Systemy kontroli jakości w laboratoriach służą do wykrywania, minimalizowania i korygowania wszelkich błędów dotyczących rozpoznania choroby, oceny ryzyka, badań i terapii pacjentów. |
| Insufficient or incorrect analytical performance has consequences for the patients, the clinicians and the health care system. | Konsekwencje niepełnych lub błędnych badań analitycznych ponoszą pacjenci, lekarze i system opieki zdrowotnej. |
| If further details about the pathogen are required, a process, referred to as “typing” is used to obtain this information by specialised laboratory assays. | Więcej informacji na temat danego patogenu uzyskuje się w razie potrzeby drogą specjalistycznych badań laboratoryjnych w procesie określanym mianem „typowania”. |
| The Preparedness and Response support Unit (PRU) monitors emerging threats in Europe and internationally,and supports the EU Member States in assessing, investigating and responding to them. | Dział Gotowości i Reagowania monitoruje zagrożenia pojawiające się w Europie i na całym świecie, a także wspiera państwa członkowskie UE w ocenie i badaniu tych zagrożeń oraz reagowaniu na nie. |
| Health communication activities on communicable diseases require resources to keep public health professionals updated on emerging evidence and research on health communication topics. | Działania związane z przekazywaniem informacji o chorobach zakaźnych wymagają odpowiednich zasobów, aby pracownicy służby zdrowia otrzymywali najnowsze dane na temat nowych dowodów i badań dotyczących kwestii podlegających komunikacji w zakresie zdrowia. |
| Ensure a coordinated approach in preparedness, outbreak investigation and control between affected Member States, as well as efficient communication between all stakeholders; | zapewnienie skoordynowanego podejścia zainteresowanych państw członkowskich w zakresie gotowości, badania ogniska choroby i kontroli, a także skutecznej komunikacji między wszystkimi zainteresowanymi stronami. |
| This involves improving public health re¬search in the EU, by identifying gaps in scientific knowledge and by liaison work with EU funders to steer research calls, and evaluate proposals. | Strategia ta obejmuje usprawnianie działalności badawczej w dziedzinie zdrowia publicznego w UE poprzez określanie luk w wiedzy naukowej i współpracę z instytucjami UE mającą na celu zachęcanie do podejmowania określonych badań i ocenę wniosków. |
| Initiate applied scientific studies and projects for the feasibility, development and preparation of its activities | inicjowanie badań i projektów z zakresu nauk stosowanych dotyczących wykonalności, rozwoju i przygotowania działań; |
| Reports from the ECDC outbreak assistance teams will be published here, together with reports about support missions on either general or specific issues concerning communicable diseases. | Sprawozdania zespołów ECDC ds. badania ognisk choroby będą publikowane w tej sekcji, wraz ze sprawozdaniami z misji wsparcia dotyczących kwestii ogólnych lub szczegółowych związanych z chorobami zakaźnymi. |
| ECDC also advices the Commission on research issues within the Framework Programmes of the Research Directorate General (DG RTD). | ECDC doradza także Komisji w sprawach dotyczących badań w związku z programami ramowymi Dyrekcji Generalnej ds. Badań Naukowych i Innowacji (DG RTD). |
| The definite diagnosis of vCJD requires post-mortem examination of brain tissue. | Ostateczne rozpoznanie vCJD wymaga pośmiertnych badań tkanki mózgowej. |
| In the summer of 2006, a series of outbreaks on cruise ships in European waters, caused by norovirus, led to ECDC’s participation in the outbreak investigation in collaboration with the EU-funded network DIVINE-NET, which is the European network for the prevention of emerging (food-borne) enteric viral infections. | Latem 2006 r. szereg ognisk na statkach wycieczkowych na wodach europejskich wywołanych norowirusem doprowadził do udziału ECDC w badaniu ognisk we współpracy z finansowaną z funduszy UE siecią DIVINE-NET, która jest europejską siecią zapobiegania nowo pojawiającym się (przenoszonym przez żywność) wirusowym zapaleniem jelit. |
| The final results of which were published in the scientific journal Emerging Infectious Diseases. | Końcowe wyniki badania opublikowano w czasopiśmie naukowym Emerging Infectious Diseases. |
| This network would have the capability to connect epidemic intelligence and infectious disease surveillance (such as Tessy and TTT, both currently housed at ECDC) with meteorological variables, water quality records, air quality measures, remote sensing information, geology, etc. Linking this data will enable coordination between public health and environmental agencies. | Sieć ta umożliwi połączenie danych ze zwiadu epidemiologicznego i nadzoru nad chorobami zakaźnymi (na przykład baz TESSy i TTT mieszczących się obecnie w ECDC) ze zmiennymi meteorologicznymi, rejestrami jakości wody, pomiarami jakości powietrza, informacjami z badań teledetekcyjnych, geologią itp. Łączenie tych danych umożliwi koordynację działań agencji ds. zdrowia publicznego i ds. ochrony środowiska. |
| SAU is currently working with the NMFPs on mapping the structure and functioning of public health micro-biology in all Member States. | Dział Doradztwa Naukowego współpracuje obecnie z krajowymi punktami kontaktowymi ds. mikrobiologii w celu określenia struktury organizacyjnej i sposobu funkcjonowania badań mikrobiologicznych na rzecz zdrowia publicznego we wszystkich państwach członkowskich. |
| The 3 week course is structured around main pillars: basic epidemiology concepts, principles of surveillance, outbreak investigation and analytical epidemiological methods. | Trzytygodniowy kurs opiera się na trzech głównych filarach: podstawowe pojęcia z zakresu epidemiologii, zasady nadzoru, badanie ognisk choroby i analityczne metody epidemiologiczne. |
