| Source | Target | | Since 1997 a new and more deadly strain of highly pathogenic avian influenza virus (A/H5N1) has appeared in domestic poultry and humans, initially in southern China where the first human-to-human transmission took place. | Od 1997 r. u drobiu hodowlanego oraz u ludzi zaczął występować nowy, groźniejszy szczep wysoce zjadliwego wirusa ptasiej grypy (A/H5N1); początkowo obserwowano go w Południowych Chinach, gdzie miało miejsce pierwsze przeniesienie zakażenia z człowieka na człowieka. |
| This A/H5N1 group has shown itself to be unusually stable for an avian influenza strain and has spread among birds in two waves, the second of which took it out of south and south-east Asia to Europe and Africa through migratory birds and trade. | Wykazano, że sama grupa A/H5N1 jest niezwykle stabilna, jak na szczep grypy ptasiej oraz że szerzyła się ona wśród ptaków w dwóch falach, z których druga przedostała się z Azji Południowo-Wschodniej do Europy i Afryki z ptactwem migrującym oraz drogami handlowymi. |
| Following laboratory accidents, the toxin has also caused symptoms on inhalation, with a substantially reduced incubation period. | Po wypadkach w laboratorium występowały objawy spowodowane wdychaniem toksyn, a czas ich inkubacji był znacznie skrócony. |
| Brucellosis occurs worldwide but the Mediterranean region has been particularly affected. | Bruceloza występuje na całym świecie, lecz szczególne ryzyko dotyczy regionu śródziemnomorskiego. |
| Campylobacter infection has been associated with complications such as later joint inflammation (5–10% of cases) and, on rare occasions, Guillain-Barré syndrome (a temporary but severe paralysis that may be total). | Zakażenie bakteriami Campylobacter może być związane z powikłaniami w rodzaju następczego zapalenia stawów (5– 10% pacjentów), a w rzadkich przypadkach zespołu Guillaina– Barrégo (przejściowego, lecz ciężkiego porażenia, które może być całkowite). |
| CCHF virus is widespread and evidence for the virus has been found among ticks in Africa, Asia, the Middle East and Eastern Europe. | Wirus CCHF jest mocno rozpowszechniony i wykryto go u kleszczy w Afryce, Azji, na Bliskim Wschodzie i w Europie Wschodniej. |
| LGV is now also increasing, having until recently occurred only sporadically in the western world and since 2004, LGV infection has been noted in several large European cities among men who have sex with men. | Obecnie obserwuje się wzrost częstości występowania LGV, który do tej pory obserwowano jedynie sporadycznie w krajach zachodnich, a od 2004 r. zakażenie LGV obserwuje się w kilku dużych miastach europejskich wśród mężczyzn utrzymujących stosunki płciowe z innymi mężczyznami. |
| The disease has not been endemic in Europe for a long time, and thanks to high hygiene standards the potential for imported cases to generate further ones is low. | W Europie choroba już od dawna nie ma charakteru endemicznego, a dzięki wysokim standardom higieny ryzyko występowania „importowanych” przypadków, które mogłyby powodować dalsze zachorowania, jest niskie. |
| The disease is often (but not always) associated with previous antibiotic use, and has mainly been spread within hospitals. | Choroba często (lecz nie zawsze) jest związana z wcześniejszym stosowaniem antybiotyków i występuje ona głównie w szpitalach. |
| In several Asian countries, dengue haemorrhagic fever has become an important cause of disease and death, mainly in children. | W kilku państwach azjatyckich gorączka krwotoczna denga stała się ważną przyczyną chorób i zgonów, głównie wśród dzieci. |
| Sexual transmission among men who have sex with men has also been described. | Opisywano także przypadki przenoszenia choroby wśród mężczyzn uprawiających stosunki płciowe z innymi mężczyznami. |
| Exceptionally avian influenza virus has also been transmitted from humans to humans, but no sustained transmission has been described. | W wyjątkowych przypadkach obserwowano także przenoszenie wirusa ptasiej grypy pomiędzy ludźmi, lecz nie opisano trwałego przenoszenia. |
| Immunisation of persons at occupational risk of exposure has been carried out in some countries (Italy, France, Spain). | W niektórych państwach (Włochy, Francja, Hiszpania) prowadzi się immunizację osób narażonych na ryzyko ekspozycji z racji wykonywanego zawodu. |
| Childhood immunisation programmes with live weakened oral poliovirus vaccine (OPV) or with inactivated, injectable poliovirus vaccine (IPV) has been very effective. | Programy szczepień dzieci z zastosowaniem żywych, osłabionych, doustnych szczepionek przeciwko wirusowi polio (OPV) lub inaktywowanych szczepionek przeciwko wirusowi polio we wstrzyknięciach (IPV) są bardzo skuteczne. |
| Oral vaccination has proven effective in preventing the spread of disease within wild animal populations. | Doustne szczepienia okazały się skuteczne w zapobieganiu rozprzestrzenianiu się choroby w populacjach dzikich zwierząt. |
| Some days later, pneumonia becomes manifest, which in some cases progresses to produce fatal respiratory failure (overall death rate has been about 10%, but exceeded 50% for patients aged over 60 years). | Kilka dni później może wystąpić zapalenie płuc, które w niektórych przypadkach przechodzi w zagrażającą życiu niewydolność oddechową (umieralność ogólna wynosi około 10%, lecz wśród pacjentów w wieku powyżej 60. roku życia przekracza 50%). |
| The southern hemisphere has a similar epidemic in its winter (June to October). | Podobne epidemie występują na półkuli południowej w tamtejszym okresie zimowym (od czerwca do października). |
| More recently, sexual transmission among men that have sex with men has become a more common cause of outbreaks in several countries. | W ostatnim czasie częstą przyczyną pojawiania się ognisk zachorowań w niektórych krajach stało się przenoszenie choroby drogą płciową wśród mężczyzn uprawiających stosunki homoseksualne. |
| The BCG vaccine is effective in limiting severe disease in childhood but has little effect on transmission. | Szczepionka BCG skutecznie ogranicza częstość występowania ciężkiej postaci choroby w dzieciństwie, lecz ma niewielki wpływ na przenoszenie zakażeń. |
| Humans are the only reservoir for Salmonella typhi (which is the most serious), whereas Salmonella paratyphi also has animal reservoirs. | Ludzie są jedynym rezerwuarem bakterii Salmonella typhi (które wywołują najcięższe zakażenia), a Salmonella paratyphi występuje także w rezerwuarach zwierzęcych. |
| Antibiotic therapy has radically changed the prognosis of typhoid, which, untreated, has a 10% death rate. | Leczenie antybiotykami diametralnie zmieniło rokowanie w tyfusie, który bez leczenia wiązał się z umieralnością rzędu 10%. |
| The suspected route of transmission is through consumption of infected beef products (although recently human-to-human transmission of vCJD through blood transfusion has been described). | Podejrzewana droga przenoszenia polega na spożywaniu zakażonych produktów wołowych (choć w ostatnim czasie opisano przenoszenie vCJD pomiędzy ludźmi przez przetoczenie krwi). |
| Humans are mainly infected through mosquito bites, although infection through organ transplantation and blood transfusion has been documented, as has trans-placental transmission. | Ludzie zazwyczaj ulegają zakażeniu wskutek ukąszenia przez komary, choć udokumentowano także zakażenie przez przeszczepienie narządu i przetoczenie krwi, jak również poprzez łożysko. |
| Since the first large outbreak in Romania in 1996, WNV infection has become recognised as a major cause of public health concern in Europe. | Od czasu wystąpienia pierwszego dużego ogniska choroby w Rumunii w 1996 roku zakażenie WNV jest uznawane za ważne źródło obaw dotyczących zdrowia publicznego w Europie. |
| Yellow fever is a viral infection that is present in some tropical areas of Africa and the central area of South America, where it has caused large outbreaks in the past. | Żółta febra jest zakażeniem wirusowym występującym w niektórych obszarach tropikalnych Afryki i w centralnej części Ameryki Południowej, gdzie w przeszłości powodowała ona duże ogniska zachorowań. |
| As the most senior civil servant at the ministry she has been responsible for overseeing Hungarys implementation of the EU policies and laws in her area, administering the spending of EU financial assistance, and managing Hungarys national public health programme. | Jako najwyższy rangą urzędnik w ministerstwie była odpowiedzialna za nadzorowanie wdrażania przez Węgry polityk i prawa UE w jej dziedzinie, administrowanie wykorzystaniem środków pomocy finansowej UE i zarządzanie węgierskim krajowym programem zdrowia publicznego. |
| They have been designated by the Member States governments and their list has been compiled by the ECDC Management Board in December 2007. | Zostały wyznaczone przez rządy państw członkowskich, a ich wykaz został opracowany przez zarząd ECDC w grudniu 2007 r. |
| ECDC has developed a data base, the Threat Tracking Tool (TTT) that allows ECDC to keep track of verified events with a known or possible impact on public health. | ECDC opracowało bazę danych, Threat Tracking Tool (TTT), która pozwala ECDC śledzić sprawdzone zdarzenia mające znany lub możliwy wpływ na zdrowie publiczne. |
| TTT is designed to support ECDC activities on epidemic intelligence registering, documenting and monitoring threats that ECDC has detected through sources of information. | TTT ma na celu wspieranie działań ECDC związanych z rejestrowaniem informacji epidemiologicznych, dokumentowanie i monitorowanie zagrożeń, które ECDC wykryło za pośrednictwem źródeł informacji. |
| Following that experience, a set of briefing sessions has been organized to provide the opportunity to MS representatives to be fully informed on the ECDC preparedness and response activities, with a particular focus on epidemic intelligence, the emergency operations centre (EOC), and the response activities, including the deployment of outbreak assistance teams. | W wyniku tego doświadczenia zorganizowano szereg sesji informacyjnych w celu zapewnienia przedstawicielom państw członkowskich pełnych informacji dotyczących gotowości i działań w ramach reagowania ECDC, ze szczególnym uwzględnieniem zwiadu epidemiologicznego, centrum działań w sytuacjach nadzwyczajnych i działań w ramach reagowania, w tym mobilizacji zespołów pomocy na wypadek wybuchu epidemii. |
| “Crisis” has a broader meaning and relates to events which are, or may become abnormal, the management of which requires the allocation of specific resources and a clear set of organisational arrangements. | „Kryzys” ma szersze znaczenie i odnosi się do zdarzeń, które są lub mogą stać się nietypowe, a zarządzanie nimi wymaga przydzielenia szczególnych zasobów i jasnych rozwiązań organizacyjnych. |
| This PHE Plan, as well the SOPs applied in ECDC, has to be interoperable with similar plans in Member States and at European Commission. | Plan działania w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego, jak również standardowe procedury operacyjne mające zastosowanie w ECDC, muszącharakteryzować się interoperacyjnością z podobnymi planami w państwach członkowskich i w Komisji Europejskiej. |
| Since its inauguration the EOC has been activated to respond to a real PHE occurring in 2007 as well in simulation exercises. | Od rozpoczęcia działalności Centrum Działań w Sytuacjach Nadzwyczajnych miało na celu reagowanie na prawdziwe zagrożenia zdrowia publicznego, które wystąpiły w 2007 r., a także w ćwiczeniach symulacyjnych. |
| ECDC has participated in major exercises organized by the Commission as “New Watchman” and “Common Ground” in 2005. | W 2005 r. ECDC uczestniczyło jako „nowy obserwator” i „punkt styczności” w ważnych ćwiczeniach organizowanychprzez Komisję. |
| All training activities of ECDC follow the multi annual training strategy that has been developed with input from all Member States. | Wszystkie działania szkoleniowe ECDC przebiegają zgodnie z wieloletnią strategiąszkoleniową, którą opracowano przy wsparciu ze strony wszystkich państw członkowskich. |
| A list of core competencies for public health epidemiologists working in communicable disease surveillance and response has been defined by ECDC, thanks to the collaboration of several stakeholders and experts in training in field epidemiology. | ECDC zdefiniowało wykaz podstawowych kompetencji dla epidemiologów w dziedzinie zdrowia publicznego pracujących przy nadzorze i reagowaniu na choroby zakaźne, dzięki współpracy kilku zainteresowanych stron i ekspertów w dziedzinie szkoleń z epidemiologii. |
| The EPIET Programme Office was gradually incorporated into ECDC, with the integration being completed on November 2007. The recruitment of fellows enrolled in cohort 14 has been finalized and they have started with the Introductory course in Spain (29 September to 17 October 2008). | proces ten zakończył się w listopadzie 2007 r. Zakończono rekrutację 14 stypendystów, którzy rozpoczęli kurs wprowadzający w Hiszpanii (w dniach 29 września - 17 października 2008 r.). |
| The ECDC has therefore established contacts and collaborations with several institutions and organizations: | ECDC nawiązało zatem kontakty i współpracę z kilkoma instytucjami i organizacjami: |
| The message has been sent successfully. | Wiadomość została wysłana |
| Health literacy can be defined as the capacity that an individual has to access and effectively use health-related information, in order to promote and maintain good health. | Kompetencje zdrowotne można zdefiniować jako możliwość dostępu danej osoby do informacji związanych ze zdrowiem i umiejętność ich efektywnego wykorzystania w celu propagowania i utrzymania dobrego stanu zdrowia. |
| Has anything changed with seasonal influenza? | Czy zaszły jakieś zmiany związane z grypą sezonową? |
| The present influenza A(H1N1)v virus is a new virus subtype of influenza affecting humans, which contains segments of genes from pig, bird and human influenza viruses in a combination that has never been observed before anywhere in the world. | Obecnie występujący wirus grypy A(H1N1)v jest nowym podtypem wirusa atakującego ludzi. Zawiera on odcinki genów wirusów grypy świńskiej, ptasiej i ludzkiej w kombinacji nieodnotowanej nigdy wcześniej na świecie. |
| Since 1997, a particularly aggressive strain of highly pathogenic bird flu known as A/H5N1 has emerged. | Od roku 1997 występuje wyjątkowo agresywny szczep wysoce zjadliwego wirusa ptasiej grypy – A/H5N1. |
| Fortunately, so far A/H5N1 has not been very infectious for humans. | lecz na szczęście dotychczas nie stwierdzono, aby był on bardzo zakaźny u ludzi. |
| In recent years, this has been achieved through several European Commission funded projects. | W ostatnich latach udało się to osiągnąć dzięki kilku projektom finansowanym przez Komisję Europejską. |
| ECDC has established a project involving dedicated experts in all areas of biorisks to define its role in the biosafety field according to its mandate. | Centrum ECDC stworzyło projekt, w który zaangażowali się aktywnie specjaliści z wszystkich dziedzin związanych z zagrożeniami biologicznymi i który ma na celu określenie roli centrum w zapewnianiu bezpieczeństwa biologicznego zgodnie z zakresem jego uprawnień. |
| This risk of long-term reproductive health problems associated with C. trachomatis infections has lead some European countries to routinely offer testing for chlamydia to sexually active young people in an attempt to reduce the spread of the disease. | Ze względu na zagrożenie długotrwałymi problemami związanymi z układem rozrodczym wskutek zakażenia bakterią C. trachomatis w niektórych państwach Europy młodym, aktywnym seksualnie kobietom oferuje się rutynowe badania na obecność chlamydii, aby ograniczyć rozprzestrzenianie się zakażeń. |
| Since 2003 an atypical form of LGV infection has been spreading in Europe among men who have sex with men. | Od 2003 roku w Europie wśród mężczyzn odbywających stosunki homoseksualne rozprzestrzenia się atypowa forma zakażenia LGV. |
| the worldwide mean surface temperature has increased by 0.74±0.18°C over the past 100 years , while the worldwide sea level has risen by 1.8 mm per year since 1961 and the Arctic sea ice is retreating by 2.7±0.6% per decade. | w ciągu ostatnich 100 lat średnia temperatura powierzchni Ziemi wzrosła o 0,74°C (±0,18°C), a od 1961 roku światowy poziom mórz podnosi się o 1,8 mm rocznie. Lodowiec Arktyki topnieje w tempie 2,7% (±0,6%) na dekadę. |
| Based on this review of published the European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) has identified the need to tackle the technical challenges by developing a blueprint for an environmental and epidemiological network that would link existing resources. | Na podstawie niniejszego przeglądu Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) stwierdziło potrzebę rozwiązania problemów technicznych poprzez opracowanie szczegółowego planu działania w odniesieniu do sieci ds. środowiska i epidemiologii, która połączyłabyistniejące źródła danych. |
| It has also been detected in Austria, Denmark, Hungary, Norway, Poland and Spain, and in Scotland. | Inne przypadki wykryto także w Austrii, Danii, Norwegii, Polsce, Hiszpanii, Szkocji i na Węgrzech. |
| Outbreaks are possible and PCR ribotype 027 has been reported in nursing homes in France, Germany, The Netherlands, Norway and Scotland. | Istnieje jednak możliwość epidemii, a przypadki zakażenia bakterią PCR rybotyp 027 zgłaszano w domach opieki we Francji, Niemczech, Holandii, Norwegii i Szkocji. |
| The disease has no particular clinical features that clearly distinguish it from other types of pneumonia, and laboratory investigations must be carried out to confirm the diagnosis. | Potwierdzenie rozpoznania legionellozy wymaga przeprowadzenia diagnostycznych badań laboratoryjnych, ponieważ choroby tej nie cechują specyficzne objawy kliniczne odróżniające ją od innych rodzajów zapalenia płuc. |
| Insufficient or incorrect analytical performance has consequences for the patients, the clinicians and the health care system. | Konsekwencje niepełnych lub błędnych badań analitycznych ponoszą pacjenci, lekarze i system opieki zdrowotnej. |
| However, clinical SINV infection in humans has almost exclusively been reported in Northern Europe where it is endemic and where large outbreaks occur intermittently. | Kliniczne przypadki zakażenia SINV u ludzi zgłaszano jednak prawie wyłącznie w północnej Europie, gdzie choroba ma charakter endemiczny i okresowo występują duże ogniska zakażeń. |
| Known as a vector for the West Nile virus, this Culex quinquefasciatus mosquito has landed on a human finger (CDC/James Gathany) | Znany jako wektor wirusa Zachodniego Nilu komar z gatunku Culex quinquefasciatus na ludzkim palcu (fot. CDC/James Gathany) |
| ECDC has a Strategic Multi-annual Programme which provides a roadmap for its activities and priorities from 2007 until 2013. Every year the Centre ’s Management Board approves an annual work plan for ECDC. | ECDC ma swój wieloletni program strategiczny stanowiący plan działań i priorytetów na lata 2007– 2013. Każdego roku zarząd Centrum zatwierdza roczny program prac dla ECDC. |
| The Director of ECDC has the overall responsibility of the external relations of the Centre, and the Office of the Director is the main focal point for relations with ECDC’s key partners. | Dyrektor ECDC ponosi ogólną odpowiedzialność za stosunki zewnętrzne utrzymywane przez Centrum, a Biuro Dyrektora stanowi główny ośrodek ds. stosunków z kluczowymi partnerami ECDC. |
| ECDC has a series of disease specific programmes which are structured as sections shared between the Scientific Advice Unit and the Surveillance Unit: | ECDC prowadzi szereg programów dotyczących konkretnych chorób, które są zgrupowane w sekcje dzielone między Dział Doradztwa Naukowego i Dział Nadzoru: |
| HASH - HIV/AIDS, Sexually Transmitted Infections and Hepatitis | HIV/AIDS, zakażenia przenoszone drogą płciową i wirusowe zapalenie wątroby |
