| Source | Target | | Absetzung aus dem Sozialversicherungsfonds FUS (Abschreibung zugunsten der operativen Tätigkeit der ZUS, ihre Höhe wird jährlich im Staatshaushalt auf Grundlage des Finanzplans festgelegt) | odpis z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (odpis na działalność ZUS, którego wysokość jest ustalana corocznie w ustawie budżetowej na podstawie planu finansowego) |
| Abteilung für Versicherungen und Beiträge | Departament Ubezpieczeń i Składek |
| agrarische Vergrößerung (die Erhöhung der Summe der erhaltenenRente, wenn der/die interessierte Rentner/in Zeiten der Beitragszahlung in die landwirtschaftliche Versicherung nachweisen kann) | zwiększenie rolne (podwyższenie kwoty otrzymywanej emerytury lub renty w przypadku, gdy zainteresowany emeryt lub rencista legitymuje się okresem opłacania składek na rolnicze ubezpieczenie) |
| Altersrente aus dem staatlichem Garantiefonds für Sozialversicherungsleistungen FUS, die nach bisherigen Grundsätzen berechnet worden ist (eine Altersrente, die Personen zusteht, die vor dem 1. Januar 1949 geboren sind, und die u.a. von der Bemessung der Pflichtbeitragszeiten abhängt) | emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalana według dotychczasowych zasad (emerytura przysługująca osobom urodzonym przed 1 stycznia 1949 r., uzależniona m.in. od osiągnięcia przez nie odpowiedniego wymiaru okresów składkowych i nieskładkowych, odpowiedniego wieku emerytalnego) |
| Altersrente von Amts wegen (eine Leistungsart, die nach dem Erreichen der Regelaltersgrenze zusteht, unabhängig von den geleisteten Pflichtbeitragszeiten und anstatt einer Arbeitsunfähigkeitsrente) | emerytura przyznana z urzędu (przysługuje po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, niezależnie od długości stażu ubezpieczeniowego, zamiast pobieranejdotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy) |
| Anmeldung zur Versicherung | zgłoszenie do ubezpieczeń |
| Anwendungsprogramm "Płatnik" (ein IT-Tool, das die Beitragszahlung und die Übermitttlung von Versicherungsunterlagen an die Sozialversicherungsanstalt ZUS ermöglicht) | program "Płatnik" (narzędzie informatyczne umożliwiające płatnikom składek sporządzenie oraz przekazanie dokumentów ubezpieczeniowych do ZUS) |
| Arbeits- und Sozialversicherungsgericht (in Polen: besondere Organisationseinheiten der Amts-, Lands- und Berufungsgerichte) | sąd pracy i ubezpieczeń społecznych (w Polsce: odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych) |
| aufklärende Untersuchung (ein Verfahren, das von der ZUS durchgeführt wird, um zusätzliche Erläuterungen zu erhalten, bzw. die Dokumentation zu vervollständigen, um eine Bestätigung der Versicherungszeiten zu erhalten, die Beitragsbemessungsgrundlage heraus zu finden sowie Informationen zu Beitragszeiten und zu ausgezahlten Beträgen aus der Krankenversicherung zu erhalten | postępowanie wyjaśniające (postępowanie prowadzone przez ZUS m.in. w celu: uzyskania dodatkowych wyjaśnień, uzupełnienia dokumentacji, uzyskania potwierdzenia okresów ubezpieczenia, podstawy wymiaru składek oraz okresów i kwot wypłaconych z ubezpieczenia chorobowego, zasiłków) |
| Aufsichtsrat (ZUS-Organ, das auf Basis des Gesetzes zur Sozialversicherung agiert) | Rada Nadzorcza (organ ZUS działający na podstawie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych) |
| Ausnahmeleistung (diese wird in einem besonderes Verfahren dem Versicherten sowie den anderen Familienmitgliedern gewährt, die aufgrund von besonderen Umstände nicht die Voraussetzungen für eine Rente erfüllen, sie können entweder wegen einer völligen Arbeitsunfähigkeit oder wegen ihres Altes, keine Arbeit mehr aufzunehmen oder können durch eine andere Aktivität ihren Lebensunterhalt nicht mehr decken) | świadczenie w drodze wyjątku (przyznawane w szczególnym trybie ubezpieczonym oraz pozostałym po nich członkom rodziny, którzy wskutek szczególnych okoliczności nie spełniają warunków do uzyskania emerytury lub renty, nie mogą – ze względu na całkowitą niezdolność do pracy lub wiek – podjąć pracy lub innej działalności objętej ubezpieczeniem społecznym i nie mają niezbędnych środków utrzymania) |
| beitragsfreie Zeitraum (der Zeitraum, in dem es keine Verpflichtung gab, Sozialabgaben (Rentenversicherung) zu zahlen, der jedoch aufgrund der spezifischen Natur des Gegenstandes bei der Bestimmung des Anspruchs auf Rentenleistungen und deren Höhe berücksichtigt wird) | okres nieskładkowy (okres, za który nie było obowiązku opłacania składki na ubezpieczenie społeczne (ubezpieczenia emerytalne i rentowe), który jednak z uwagi na specyficzny charakter podlega uwzględnieniu przy ustalaniu prawa do świadczeń emerytalno- -rentowych oraz ich wysokości) |
| Beitragszahler eine Person, die verpflichtet ist, Sozialversicherungsbeiträge und andere Beiträge für den/die Versicherte/n zu zahlen) | płatnik składek (osoba mająca obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i inne za osoby ubezpieczone) |
| Beitragszeit (die angerechnete Zeit, Versicherungsdauer, für die es eine Pflicht besteht Sozialversicherungsbeiträge zu zahlen – Rentenversicherung – oder für die es keine Verpflichtung gab, Beiträge zu zahlen, aber der Gesetzgeber diese dennoch als Beitragszeiten betrachtet) | okres składkowy (okres zaliczany; okres ubezpieczenia, za który przewidziany jest obowiązek opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne – ubezpieczenia emerytalne i rentowe – lub za które nie było obowiązku opłacania składki, ale ustawodawca uznał je za okresy składkowe) |
| Berufsunfähigkeitsversicherung | ubezpieczenia rentowe |
| durchschnittliches Monatsgehalt (herausgegeben vom poln. Zentralamt für Statistik (GUS), es bildet die Grundlage für die Berechnung der Sozialversicherungsbeiträge seitens der Arbeitgeber) | przeciętne miesięczne wynagrodzenie (ogłaszane przez Główny Urząd Statystyczny, stanowi m.in. Podstawę do obliczenia składek na ubezpieczenie przedsiębiorców) |
| eine Arbeitsunfähigkeit (ausgestellt durch medizinische Gutachter und durch eine Ärzekommission in Fällen der Prüfung eines Leistungsanspruchs aus der Sozialversicherung und in nichtversicherungstechnischen Angelegenheiten, die abhängig sind von der Feststellung einer Arbeitsunfähigkeit oder der Unfähigkeit selbständig zu leben) | orzekanie o niezdolności do pracy (wydawanie przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie orzeczeń w sprawach uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz w sprawach pozaubezpieczeniowych, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji) |
| ergänzender Zeitraum (der Zeitraum des Versicherungsschutzes bei Landwirten, für den Beiträge gezahlt worden sind, sowie der Zeitraum für das Betreiben eines landwirtschaftlichen Betriebs, für den man Beitrags- und beitragsfreie Zeiten ergänzen kann, wenn es diese erlauben, einen Rentenanspruch zu erhalten) | okres uzupełniający (okres ubezpieczenia społecznego rolników, za który opłacono składki,oraz prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w nim, którym można uzupełnić okresy składkowe i nieskładkowe, gdy nie pozwolą na uzyskanie stażu umożliwiającego nabycie prawa do emerytury) |
| Forum der Europäischen Sozialversicherungspartner (ESIP) | Europejska Platforma Ubezpieczeń Społecznych (ESIP) |
| freiwillige Versicherung (steht Personen zu, die die Voraussetzungen für eine Pflichtdeckung in der Sozialversicherung nicht erfüllen) | dobrowolne ubezpieczenie (przysługujące osobom, które nie spełniają warunków do objęcia ubezpieczeniami społecznymi obowiązkowo) |
| Gesetz zu Geldleistungen aus der Sozialversicherung im Falle von Krankheit und von Mutterschaft | ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa |
| Gesetz zu Renten aus dem Sozialversicherungsfonds | ustawa o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych |
| Gesetz zum Sozialversicherungssystem | ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych |
| Gesetz zur Sozialversicherung für Arbeitsunfälle und Berufskrankheiten | ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych |
| Grundsatzdes Summierens von Versicherungszeiten (EU) | zasada sumowania okresów ubezpieczenia (UE) |
| Grundsätze der Sozialversicherungspflicht | zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym |
| Höhe des Beitragssatzes | wysokość składki ubezpieczeniowej |
| Kompensationsleistung für Lehrkörper (erteilt – nach der Beendigung eines Arbeitsverhältnisses und der Erreichung eines nötigen Alters, d.h. Lehrerinnen und Lehrern, die mindestens 30 Jahre sozialversicherungspflichtig gearbeitet haben und dabei mindestens 20 Jahre als Lehrperson tätig waren) | nauczycielskie świadczenie kompensacyjne (przyznawane – po rozwiązaniu stosunku pracy i ukończeniu wymaganego wieku – nauczycielom, którzy mają co najmniej 30-letni staż ubezpieczeniowy, w tym przynajmniej 20 lat przepracowali jako nauczyciele) |
| Konto des Versicherten (individuelles Konto des Versicherten, auf dem die Beiträge verbucht werden sowie Informationen über den Versicherungsverlauf) | konto ubezpieczonego (indywidualne konto ubezpieczonego, na którym ewidencjonowane są składki oraz informacje dotyczące przebiegu ubezpieczeń społecznych danego ubezpieczonego) |
| Krankenkassenbeitrag | składka na ubezpieczenie zdrowotne |
| Krankenversicherung (das Recht auf eine kostenlose Gesundheitsversorgung, der Versicherungsschutz wird durch den Nationalen Gesundheitsfond NFZ implementiert) | ubezpieczenie zdrowotne (prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej, realizowane przez objęcie ubezpieczeniem w Narodowym Funduszu Zdrowia) |
| Krankenversicherung (in Polen: ihre Hauptaufgabe ist es, die von ihr versicherten Personen in Fall einer Krankheit oder einer Mutterschaft finanziell zu schützen) | ubezpieczenie chorobowe (w Polsce: jego podstawowym zadaniem jest ochrona finansowa osób nim objętych w razie choroby lub macierzyństwa) |
| Krankenversicherungsbeitrag | składka na ubezpieczenie chorobowe |
| Landwirtschaftliche Sozialversicherungskasse (KRUS; Versicherungsträger für Landwirte) | Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS; instytucja ubezpieczeniowa rolników) |
| Leistung in der Höhe des Kombattantenzuschlages (eine Leistungsart für Personen, die an Kriegen, Waffengängen und nationalen Aufständen teilgenommen haben und für andere berechtigten Personen, die keinen Anspruchauf eine Rentenleistung haben, die kein sozialversicherungspflichtiges Einkommen erzielen und die das erforderliche Alter erreicht haben) | świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego (rodzaj świadczenia dla osób, które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych oraz dla innych osób uprawnionych, które nie posiadają prawa do żadnych świadczeń emerytalno-rentowych, nie osiągają żadnych dochodów objętych składką na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz osiągnęły wymagany wiek). |
| Nationaler Gesundheitsfonds (NFZ; eine staatliche Organisationseinheit, die im polnischen Gesundheitssystem die Funktion des Zahlers ausübt: sie finanziert den Versicherten Gesundheitsleistungen und erstattet Medikamente aus deren Krankenversicherungsbeiträgen) | Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ; państwowa jednostka organizacyjna pełniąca w polskim systemie opieki zdrowotnej funkcję płatnika: ze składek na ubezpieczenie zdrowotne finansuje ubezpieczonym świadczenia zdrowotne i refunduje leki) |
| neue Altersrente aus dem Sozialversicherungsfonds nach den neuen Regeln (sie steht Versicherten zu, die nach dem 31. Dezember 1948 geboren worden sind und zwar nach dem Erreichen der Regelaltersgrenze, ohne Berücksichtigung der geleisteten Beiträge bzw. der beitragsfreien Zeiten) | nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalana według nowych zasad (przysługująca ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. po osiągnięciu wieku emerytalnego, bez względu na wymiar udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych) |
| Pflichtversicherung (von dieser werden die im Gesetz genannten Personen abgedeckt) | obowiązkowe ubezpieczenie (objęte są nimi osoby wymienione w ustawie) |
| Polnischer Sozialversicherungsverein (PSUS, Verein, der die Idee der sozialen Sicherheit und die Verbesserung des Versicherungssystem fördert, und zwar durch die Unterstützung von Forschung und von Kontakten zwischen Vertretern aus der Wissenschaft und der Praxis und der Verbreiung von Wissen über die Versicherungen) | Polskie Stowarzyszenie Ubezpieczenia Społecznego (stowarzyszenie mające na celu popularyzację idei ubezpieczenia społecznego, doskonalenie systemu ubezpieczenia przez stymulowanie i wspieranie badań naukowych oraz kontaktów przedstawicieli nauki i praktyki, a także szerzenia wiedzy o ubezpieczeniach) |
| Prävention von Behinderung (Maßnahmen der ZUS, um eine vorzeitige Zahlung von Sozialversicherungsleistungen, nämlich Krankengeld oder Rehabilitationsgeld oder Invalidenrente zu verhindern, das geschieht indem man Personen, die Gefahr laufen, ihre Arbeitsfähigkeit zu verlieren in eine medizinische Rehabilitation schickt) | prewencja rentowa (działania ZUS zapobiegające przedwczesnemu wypłacaniu świadczeń z ubezpieczenia społecznego, czyli zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego lub renty, polegające na kierowaniu osób zagrożonych utratą zdolności do pracy na rehabilitację leczniczą) |
| proportionale Altersrente (eine Leistung im Falle der Notwendigkeit der Anrechnung von Versicherungszeiten im Ausland, sie wird beim Feststellen des Rentenanspruchs in Polen berücksichtigt) | emerytura/renta proporcjonalna (świadczenie wyliczane w przypadku konieczności uwzględnienia zagranicznych okresów ubezpieczenia przy ustalaniu prawa do polskiej emerytury) |
| Rentenversicherung (in Polen: der Schutz einer versicherten Person gegen das Risiko im Alter) | ubezpieczenie emerytalne (w Polsce: ochrona osoby ubezpieczonej przed ryzykiem starości) |
| Rentenversicherungsbeitrag | składka na ubezpieczenia emerytalne i rentowe |
| Säule der Sozialversicherung (die Aufteilung der Rentenversicherungsbeiträge auf drei Säulen, die diese dann auf verschiedene Weisen verwalten) | filary ubezpieczeń społecznych (podział składek na ubezpieczenie emerytalne na trzy filary, które w różny sposób nimi zarządzają) |
| Sozialversicherungen | ubezpieczenia społeczne |
| Sozialversicherungsanstalt (ZUS) | Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) |
| Sozialversicherungsbeitrag | składka na ubezpieczenia społeczne |
| Sozialversicherungsfonds (ein Fonds, der die Tätigkeit von sozialen Unternehmungen finanziert sowie betriebsinterne soziale Objekte ko-finanziert) | Fundusz Ubezpieczeń Społecznych (FUS; fundusz państwowy, którego środkami dysponuje ZUS) |
| Sozialversicherungssystem | system ubezpieczeń społecznych |
| Unfallversicherung (Anrecht auf Leistungen bei einer Erwerbsunfähigkeit aufgrund eines Arbeitsunfalls oder Berufskrankheit) | ubezpieczenie wypadkowe (daje prawo do świadczeń w razie utraty zdolności do pracy w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej) |
| Unfallversicherungsbeitrag | składka na ubezpieczenie wypadkowe |
| Versicherungskarte | legitymacja ubezpieczeniowa |
| Versicherungsombudsmann (in Polen: ein Amt, das die Interessen der Versicherten, der Versicherer, und Mitglieder der Offenen Pensionsfonds und andere zu repräsentieren) | rzecznik ubezpieczonych (w Polsce: urząd reprezentujący interesy osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków otwartych funduszy emerytalnych i innych) |
| Versicherungstitel (ein Umstand, der es erforderlich macht, eine Sozialversicherung zu haben; beim Umgang mit der ZUS wird dieser mit der Hilfe eines speziellen Codes ausgedrückt) | tytuł ubezpieczenia (okoliczność, która powoduje konieczność ubezpieczenia społecznego; w kontaktach z ZUS określany za pomocą specjalnego kodu) |
| Versicherungsunterlagen (ein Meldeund Abrechungsdokument, das an die ZUS geht) | dokumenty ubezpieczeniowe (dokumenty zgłoszeniowe i rozliczeniowe przekazywane do ZUS) |
| Versicherungszeitraum (der dokumentierte Zeitraum der Versicherungsschutzes) | staż ubezpieczeniowy (udokumentowany okres podlegania ubezpieczeniom) |
| Versicherungszeitraum (Zeitraum der Bezahlung von Beiträgen in die Rentenversicherung sowie Zeiträume der Nichtzahlung, da das jährliche Limit für die Beitragszahlungen überschritten worden ist, dies wird beim Festenstellen des Rentenanspruchs und der Rentenhöhe berücksichtigt) | okres ubezpieczenia (okres opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz okres nieopłacania składek z powodu przekroczenia w trakcie roku kalendarzowego kwoty rocznej podstawy wymiaru składek, uwzględniany przy ustalaniu prawa do emerytury i renty oraz ich wysokości) |
| Zusammentreffen der Titel des Versicherungsschutzes (die Erfüllung von Bedingungen, die einen mehrfachen Versicherungsschutz erlauben) | zbieg tytułów do objęcia ubezpieczeniem (spełnianie warunków do objęcia ubezpieczeniem z więcej niż jednego tytułu) |
| ZUS-Inspekteur der Betriebskontrollabteilung (überprüft die Richtigkeit der Statusberichte an die ZUS, die Berechnung der Beiträge und die Richtigkeit der Feststellung von Leistungsansprüchen, er hat das Recht, Finanz- und Buchhaltungsdokumente und Personalakten zu prüfen und Zeugen zu hören sowie das Recht Klarstellungen von Schuldnern und Versicherten zu verlangen) | inspektor kontroli ZUS (sprawdza m.in. prawidłowość zgłaszania do ubezpieczeń społecznych, obliczania składek oraz prawidłowość ustalania uprawnień do świadczeń; ma prawo badać dokumenty finansowe, księgowe oraz osobowe, przeprowadzać dowód z zeznań świadków, żądać udzielenia wyjaśnień od płatnika składek i ubezpieczonych) |
