| Source | Target | | trzydziestokrotność prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej | das Dreißigfache eines prognostizierten durchschnittlichen Monatsgehalts in der Volkswirtschaft |
| tymczasowe określenie ustawodawstwa właściwego (ustalane w stosunku do osób normalnie zatrudnionych i/lub prowadzących działalność w dwóch lub w kilku państwach członkowskich przez instytucję państwa zamieszkania, potwierdzane przez instytucje pozostałych państw) | vorläufige Bestimmung der anzuwendenden Rechtsvorschriften (in Bezug auf Personen, die normal beschäftigt sind und/oder die in zwei oder mehreren EU-Mitgliedstaaten ein Gewerbe bestreiben, dieses wird durch eine Behörde und von den Institutionen in den restlichen Ländern bestätigt) |
| tytuł ubezpieczenia (okoliczność, która powoduje konieczność ubezpieczenia społecznego; w kontaktach z ZUS określany za pomocą specjalnego kodu) | Versicherungstitel (ein Umstand, der es erforderlich macht, eine Sozialversicherung zu haben; beim Umgang mit der ZUS wird dieser mit der Hilfe eines speziellen Codes ausgedrückt) |
| tytuł wykonawczy (wystawiony przez wierzyciela, jakim może być np. ZUS, jest podstawą prowadzenia postępowania egzekucyjnego przez organ egzekucyjny) | Vollstreckungstitel (ausgestellt durch einen Gläubiger, dieser kann z.B. die ZUS sein, dieser Titel ist die Basis für ein Vollstreckungsverfahren durch ein Vollsteckungsorgan) |
| ubezpieczenie chorobowe (w Polsce: jego podstawowym zadaniem jest ochrona finansowa osób nim objętych w razie choroby lub macierzyństwa) | Krankenversicherung (in Polen: ihre Hauptaufgabe ist es, die von ihr versicherten Personen in Fall einer Krankheit oder einer Mutterschaft finanziell zu schützen) |
| układ ratalny (umowa pomiędzy ZUS a płatnikiem składek dotycząca rozłożenia zaległości składkowych na raty) | Ratenvereinbarung (ein Vertrag zwischen der ZUS und dem Beitragszahler, um Fälligkeiten mittels Raten zu stunden) |
| umorzenie środków (rezygnacja z możliwości wyegzekwowania należności z tytułu nieopłaconych składek) | Annullierung von Mitteln (Verzicht der Möglichkeit, Forderungen unbezahlter Beiträge einzutreiben) |
| umowy międzynarodowe (dotyczące zabezpieczenia społecznego) | internationale Verträge (die Sozialversicherung betreffend) |
| umowy wielostronne (UE) | multilaterale (EU-) Abkommen |
| urlop macierzyński (w Polsce: urlop przysługujący pracownicy po urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie dziecka; część urlopu może wykorzystać także pracownik-ojciec dziecka) | Mutterschaftsurlaub (in Polen: ein Urlaub, der der Arbeitnehmerin nach der Geburt oder der Aufnahme eines Kindes zusteht, einen Teil des Urlaub kann auch der Kindsvater nehmen) |
| urlop wychowawczy (w Polsce urlop udzielany w celu umożliwienia pracownikowi sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem; zachowuje uprawnienia pracownicze, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia) | Erziehungsurlaub (in Polen: ein Urlaub, der gewährt wird, um es dem Arbeitnehmer/der Arbeitnehmerin zu ermöglichen, eine persönliche Betreuung eines Kind vorzunehmen; dabei bewahrt er/sie die Arbeitnehmerrechte, mit Ausnahme des Rechts auf eine Vergütung) |
| ustawa o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa | Gesetz zu Geldleistungen aus der Sozialversicherung im Falle von Krankheit und von Mutterschaft |
| ustawodawstwo właściwe (ustawodawstwo tego kraju, któremu podlega ubezpieczony pracujący lub prowadzący firmę w jednym lub wielu państwach UE, EOG lub Szwajcarii) | anwendbare Gesetzgebung (die Gesetzesgebung des Landes, dem der versicherte Arbeitnehmer oder Firmenleiter unterliegen und das in einem oder mehreren EU-Staaten, EWR oder der Schweiz) |
| uszczerbek na zdrowiu (naruszenie sprawności organizmu; może być stały lub długotrwały) | Gesundheitsschaden (eine Einschränkung der körperlichen Leistungsfähigkeit, die dauerhaft oder langfristig sein kann) |
| uszczerbek na zdrowiu długotwały (naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie) | Gesundheitsschaden (eine Einschränkung der körperlichen Leistungsfähigkeit, die die Körperfunktionen beeinträchtigt und nicht länger als 6 Monate dauert und die sich bessern kann) |
| uszczerbek na zdrowiu stały (naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy) | dauerhafter Gesundheitsschaden (eine Einschränkung der körperlichen Leistungsfähigkeit, die die Körperfunktionen beeinträchtigt und sich wohl nicht mehr bessert) |
| warunki szczególne (warunki pracy o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości) | Sonderbedingungen (Arbeitsbedingungen mit einer erheblichen Gefahr für die Gesundheit sowie einer signifikanten Beeinträchtigung) |
| wezwanie do złożenia oświadczenia o stosunkach majątkowych istniejących między ubezpieczonym a jego współmałżonkiem | Aufforderung zur Abgabe einer Bescheinigung über die Vermögensverhältnisse zwischen dem Versicherten und seinem Ehepartner |
| wiek emerytalny (wiek, po osiągnięciu którego można przejść na emeryturę) | Rentenalter (Alter, nach dessen Erreichen man in den Ruhestand gehen kann) |
| wirtualny doradca (narzędzie kontaktu z ZUS za pośrednictwem strony internetowej) | virtueller (Kunden-)Berater (ein Tool, das es erlaubt, via der Internetseite in Kontakt mit der ZUS zu treten) |
| władza właściwa/właściwa władza (instytucja odpowiednia do zajęcia się daną sprawą) | zuständige Behörde (die verantwortliche Institution, um sich mit einer vorliegenden Angelegenheit zu befassen) |
| właściwe państwo członkowskie (państwo UE odpowiednie do zajęcia się daną sprawą) | zuständiger Mitgliedsstaat |
| właściwość miejscowa (posiadanie kompetencji przez daną instytucję do rozstrzygnięcia danej sprawy) | örtliche Zuständigkeit, Gerichtsstand (die Zuständigkeit einer gegebenen Institution zur Entscheidung einer vorliegenden Angelegenheit) |
| wniesienie sprzeciwu (sprzeciw; środek odwoławczy od orzeczenia lekarza orzecznika, przysługujący osobie, w odniesieniu do której wydano orzeczenie; skutkuje przekazaniem sprawy do rozpatrzenia przez komisję lekarską) | Einspruch einlegen (Einwand, ein Mittel gegen ein Urteil eines medizinischen Sachverständigen vorgehen zu können, dies steht einer Person zu, deren Begehr stattgegeben wurde, es bewirkt die Übertragung der Angelegenheit an die Ärztekommission) |
| wniosek (formalna prośba o podjęcie określonych działań lub wykonanie określonej czynności) | Antrag (eine förmliche Bitte spezifische Maßnahmen oder bestimmten Handlung zu ergreifen) |
| wskazanie/zmiana osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na subkoncie ubezpieczonego | Anzeige/Wechsel der Personen, die berechtigt sind die angesammelten Mittel des Versicherten von seinem Subkonto zu erhalten |
| wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury/renty (obliczany jako średnia arytmetyczna wyrażonych w procentach stosunków sum przyjętych przychodów za poszczególne lata do rocznych kwot przeciętnego wynagrodzenia) | Anzeiger der Rentenbasishöhe (berechnet als arithmetisches Mittel, ausgedrückt wird hier die Summe der erzielten Einnahmen für einzelne Jahre in Relation zum Durchschnittslohn in Prozentzahlen) |
| Wydział Realizacji Umów Międzynarodowych ZUS | ZUS-Referat für die Umsetzung von Internationalen Verträgen |
| zabezpieczenie należności (przez ustanowienie hipoteki na nieruchomości dłużnika lub zastawu skarbowego na rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych) | Forderungssicherung (durch die Einrichtung einer Hypothek auf eine Immobilie seitens des Schulders oder durch ein Steuerpfandrecht an beweglichen Sachen sowie durch übertragbare Eigentumsrechte) |
| zabezpieczenie społeczne (całokształt środków i działań, za pomocą których państwo stara się zabezpieczyć obywateli przed niezawinionym przez nich niedostatkiem i zagwarantować im minimum egzystencji) | soziale Versicherung (die Gesamtheit von Maßnahmen und Aktionen, mit denen der Staat versucht, seine Bürger vor nicht selbstverschuldeter Armut zu schützen und ihnen ein Existenzminimum zu garantieren) |
| Zakład Emerytalno-Rentowy Ministerstwa Spraw Wewnętrznych (w Polsce: obsługuje m.in. policjantów, sędziów i prokuratorów) | Rentenanstalt des Innenministeriums (in Polen, es unterstützt unter anderem Polizeibeamte, Richter und Staatsanwälte) |
| zarządzanie procesowe (usystematyzowane działania związane z planowaniem i monitorowaniem procesów w organizacji, prowadzone tak, by zrealizować jej cele) | Prozessmanagement (systematische Handlungen in Zusammenhang mit der Planung und dem Monitoring von Prozessen innerhalb einer Organisation, um ihre Ziele zu erreichen) |
| zarzut wadliwości orzeczenia (zgłoszenie zarzutu wadliwości; środek odwoławczy od orzeczenia lekarza orzecznika; może go zgłosić Prezes Zakładu lub osoba upoważniona; skutkuje przekazaniem sprawy do rozpatrzenia przez komisję lekarską) | Vorwurf der Mangelhaftigkeit (Mängelrüge, ein Mittel gegen die Entscheidung eines medizinischen Sachverständigen zu klagen, diese kann dem ZUS-Präsidenten oder einer autorisierten Person vorgelegt werden, was zur Weitergabe der Angelegenheit an die Ärzekommission führt) |
| zasada transferu świadczeń (korzystanie ze świadczeń nabytych w jednym kraju członkowskim UE podczas przebywania w innym kraju) | Grundsatz des Leistungstransfers (eine Nutzung von Leistungen, deren Anrecht man in einem EU-Land erworben, während man sich in einem anderen Land verweilt) |
| zasada uchylenia klauzul zamieszkania (w UE: przekazywanie świadczeń osobie uprawnionej niezależnie od miejsca jej zamieszkania) | das Prinzip des Verzichtsauf eine Wohnortklausel (in der EU: eine Leistungserbringung für eine berechtigte Person und das unabhängig von ihrem Wohnort) |
| zasiłek macierzyński | Mutterschaftsgeld |
| zasiłek wyrównawczy (świadczenie dla pracownika ze zmniejszoną sprawnością do pracy, którego miesięczne wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej) | Übergangsgeld (eine Leistung für einen Arbeitnehmer mit einer geminderten Erwerbsfähigkeit, dessen Monatslohn sich wegen einer beruflichen Rehabilitation reduziert hat) |
| zatrudnienie w szczególnym charakterze/szczególnych warunkach (w Polsce: wykaz prac o szczególnym charakterze jest zamieszczony w ustawie) | Beschäftigung mit einem besonderen Charakter (in Polen: eine Liste von speziellen Arbeiten, die gesetzlich festgelegt wird) |
| zbieg prawa do świadczeń (sytuacja, w której tej samej osobie zostało ustalone prawo do więcej niż jednego świadczenia emerytalno-rentowego) | Anspruchskonkurrenz auf Leistungen (eine Situation, in der ein und derselben Person ein Anspruch auf mehr als nur eine Rentenleistung bescheinigt wird) |
| zbieg tytułów do objęcia ubezpieczeniem (spełnianie warunków do objęcia ubezpieczeniem z więcej niż jednego tytułu) | Zusammentreffen der Titel des Versicherungsschutzes (die Erfüllung von Bedingungen, die einen mehrfachen Versicherungsschutz erlauben) |
| zgłoszenie zarzutu wadliwości orzeczenia lekarskiego (uprawnienie prezesa ZUS) | Meldung des Vorwurfs eines mangelhaften ärztlichen Attests (Berechtigung des ZUS-Präsidenten) |
