| Source | Target | | This PHE Plan, as well the SOPs applied in ECDC, has to be interoperable with similar plans in Member States and at European Commission. | Plan działania w przypadku zagrożenia zdrowia publicznego, jak również standardowe procedury operacyjne mające zastosowanie w ECDC, muszącharakteryzować się interoperacyjnością z podobnymi planami w państwach członkowskich i w Komisji Europejskiej. |
| To give maximum visibility to the reports, there is often a launch event with an interactive “webinar”, in which scientists and journalists around Europe have the opportunity to ask questions from and comment to a panel of authors having produced the report. | W celu jak najszerszego rozpowszechnienia sprawozdań organizuje się często wydarzenia promocyjne połączone z interaktywnym „seminarium internetowym”, podczas którego naukowcy i dziennikarze w całej Europie mają możliwość zadania pytań panelowi autorów sprawozdania i usłyszenia ich komentarzy. |
| All longer and many of the shorter articles are also published on paper in a quarterly print compilation. | Wszystkie dłuższe artykuły, a także wiele krótszych, publikuje się również w wersji papierowej jako kwartalne drukowane zestawienie. |
| ECDC therefore works closely with the national authorities to have maximum impact of its public health messages. | Dlatego ECDC współpracuje blisko z organami krajowymi, aby komunikaty na temat zdrowia publicznego miały jak najszerszy zasięg. |
| As the threat of deliberate release of biological agents is being repeatedly established worldwide, ECDC as the EU agency with a mandate in the area of Public Health developed a strategy paper (“The role of ECDC in incidents of intentional release of biological agents: | W związku z powracającym na całym świecie zagrożeniem umyślnym uwalnianiem środków biologicznych, ECDC jako agencja UE posiadająca mandat w dziedzinie zdrowia publicznego opracowała dokument strategiczny („Rola ECDC w przypadkach umyślnego uwolnienia środków biologicznych: |
| This identification process will assist in the smooth participation in all activities and the communication of all necessary information such as threat assessments, management or communication guidance. | Proces identyfikacji będzie sprzyjać niczym niezakłóconemu uczestnictwu we wszystkich działaniach i przekazywaniu wszystkich niezbędnych informacji, takich jak ocena zagrożeń, wytyczne w zakresie zarządzania lub komunikacji. |
| ECDC has participated in major exercises organized by the Commission as “New Watchman” and “Common Ground” in 2005. | W 2005 r. ECDC uczestniczyło jako „nowy obserwator” i „punkt styczności” w ważnych ćwiczeniach organizowanychprzez Komisję. |
| In November 2008, a desktop exercise aiming to test EU response to food born diseases (FWD) outbreaks took place at ECDC involving different Member States, the European network on FWD and other stakeholders as SANCO, EFSA and WHO regional office for Europe. | W listopadzie 2008 r. w ECDC odbyło się ćwiczenie komputerowe z udziałem różnych państw członkowskich, europejskiej sieci ds. chorób przenoszonych przez żywność i innych zainteresowanych stron, takich jak SANCO, EFSA i biuro regionalne WHO dla Europy, mające na celu przetestowanie reagowania UE na ogniska wywołane przez choroby przenoszone przez żywność. |
| While the frontline response to these events is ensured by the Member States, ECDC provides an added value for those aspects relating to the European level of the response activities. | Chociaż w pierwszej kolejności to państwa członkowskie zapewniają reagowanie na takie zdarzenia, ECDC zapewnia wartość dodaną w zakresie, w jakim odnosi się to do działań w ramach reagowania na szczeblu europejskim. |
| Because the European football championship of June 2008 took place in both Switzerland and Austria, and was expected to draw many European and international visitors, ECDC collaborated with the Austrian health authorities to ensure a risk assessment from a European perspective. | Ponieważ zarówno w Szwajcarii, jak i w Austrii w czerwcu 2008 r. odbywały się mistrzostwa Europy w piłce nożnej, które miały przyciągnąć wielu gości z Europy i ze świata, ECDC współpracowało z austriackimi organami ds. ochrony zdrowia w celu zapewnienia oceny ryzyka z perspektywy europejskiej. |
| In order to limit the exposure and prevent new European travellers to become infected, ECDC closely collaborated with the Thai Ministry of Health and the Thai country office of the World Health Organization, to ensure appropriate actions were taken both on local and European level. | Aby ograniczyć narażenie i zapobiec zarażeniu nowych podróżnych z Europy, ECDC współpracowało ściśle z tajlandzkim Ministerstwem Zdrowia i z tajlandzkim biurem krajowym Światowej Organizacji Zdrowia w celu zapewnienia podjęcia stosownych działań, zarówno na szczeblu lokalnym, jak i europejskim. |
| vector expansion due to warmer temperatures increases the risks from diseases such as Chikungunya, Dengue and Tick-borne Encephalitis (TBE). | ekspansja wektora (organizmu przenoszącego zakaźne drobnoustroje) spowodowana wyższymi temperaturami zwiększa ryzyko zachorowań na takie choroby, jak gorączka chikungunya, denga i odkleszczowe zapalenie mózgu. |
| It will look at as many of the 49 infectious diseases listed in the Decision 2119/98 as is feasible and possibly other conditions and health issues. | W projekcie uwzględnionych zostanie możliwie jak najwięcej spośród 49 chorób zakaźnych wymienionych w decyzji 2119/98; być może jego zakres obejmie również inne stany chorobowe i problemy zdrowotne. |
| The course is an analogy of the EPIET introductory course as for the content as for the training approach. | Jest to analogiczny kurs do kursu wprowadzającego EPIET zarówno pod względem treści, jak i podejścia w zakresie szkolenia. |
| Epidemiologists and other public health experts from the MS are invited to participate as facilitators in the ECDC training activities. | Epidemiolodzy i inni eksperci ds. zdrowia publicznego z państw członkowskich zaproszeni są do udziału jako osoby wspomagające działania szkoleniowe ECDC. |
| World Health Organization (WHO), both its Regional office (WHO-EURO) and Headquarters (WHO-HQ), Training Programs in Epidemiology and Public Health Interventions Network (TEPHINET), the Association of Schools of Public Health in the European Region (ASPHER), the European Public Health Association (EUPHA), the EPIET Alumni Network (EAN), the United States’ Centers for Disease Control and Prevention (US CDC) and several National Epidemiology Training Programmes (FETP). | Światową Organizacją Zdrowia (WHO), zarówno z jej biurem regionalnym (WHO-EURO), jak i z siedzibą główną (WHO-HQ), siecią Programów szkoleniowych dotyczących epidemiologii i interwencji w dziedzinie zdrowia publicznego (TEPHINET), Stowarzyszeniem szkół zdrowia publicznego w regionie europejskim (ASPHER), Europejskim stowarzyszeniem zdrowia publicznego (EUPHA), siecią absolwentów EPIET (EAN), amerykańskimi centrami ds. zapobiegania i kontroli chorób (US CDC) i kilkoma krajowymi programami szkoleniowymi w dziedzinie epidemiologii (FETP). |
| The purpose of the “Field epidemiology manual” (FEM) is to serve as reference, core structure for training needs in interventionepidemiology. | „Podręcznik terenowych badań epidemiologicznych” ma służyć jako referencyjna podstawowa struktura dla potrzeb szkoleniowych w zakresie epidemiologii interwencyjnej. |
| The FEM is intended to be complemented by further articles and other training material and also translated into languages by native speaking epidemiologist | Podręcznik ma zostać uzupełniony kolejnymi artykułami i innymi materiałami szkoleniowymi, a także przetłumaczony na inne języki przez epidemiologów posługujących się tymi językami jako ojczystymi. |
| Save this page as a PDF file | Zapisz tę stronę jako plik pdf |
| Advocacy is one strategy to raise levels of familiarity with an issue and promote health and access to quality health care and public health services at the individual and community levels. | Promocja zdrowia stanowi jedną ze strategii mających na celu zwiększenie stopnia znajomości danego zagadnienia, propagowanie zdrowia i dostępu do wysokiej jakości opieki zdrowotnej oraz usług związanych ze zdrowiem publicznym na poziomie jednostki i społeczeństwa. |
| When trying to gain political commitment, policy support, social acceptance and systems support for a particular public health goal or programme, a combination of individual and social actions may be used to try to affect change. | Aby uzyskać polityczne poparcie i pomoc, a także akceptację społeczną i wsparcie systemowe w odniesieniu do konkretnych programów lub celów prozdrowotnych, należy połączyć działania zarówno pojedynczych osób, jak i całego społeczeństwa we wspólnym wysiłku prowadzącym do pożądanych zmian. |
| It is a process during whichpeople learn how to take care about their own and other people ’s health. | Jest to proces uczenia się, w jaki sposób należy dbać o własne zdrowie i zdrowie innych osób. |
| Health literacy can be defined as the capacity that an individual has to access and effectively use health-related information, in order to promote and maintain good health. | Kompetencje zdrowotne można zdefiniować jako możliwość dostępu danej osoby do informacji związanych ze zdrowiem i umiejętność ich efektywnego wykorzystania w celu propagowania i utrzymania dobrego stanu zdrowia. |
| In the report Healthy People 2010 , the U.S. Department of Health and Human Services define it as “the degree to which individuals have the capacity to obtain, process and understand basic health information and services needed to make appropriate health decisions.” | W raporcie „Healthy People 2010” opracowanym przez amerykański Departament Zdrowia i Opieki Społecznej (Department of Health and Human Services) kompetencje zdrowotne są definiowane jako „stopień, w jakim osoby są w stanie uzyskiwać, przetwarzać i rozumieć podstawowe informacje i usługi zdrowotne konieczne do podejmowania właściwych decyzji dotyczących zdrowia”. |
| This is followed by a fine red rash that develops into many pimples (lesions) the size of pinheads, which make the skin feel like sandpaper. | Następnie pojawia się drobna czerwona wysypka,która przekształca się w grudkowe, punkcikowate zmiany sprawiające, że skóra staje się szorstka jak papier ścierny. |
| Health-related social marketing aims at improving people ’s health and quality of their life in concrete social, political and economic environment. | Celem marketingu społecznego w dziedzinie zdrowia jest poprawa stanu zdrowia i jakości życia ludzi w aspekcie społecznym, politycznym i gospodarczym. |
| Has anything changed with seasonal influenza? | Czy zaszły jakieś zmiany związane z grypą sezonową? |
| In the Far East where A/H5N1 is common in Vietnam, Cambodia, Thailand and Indonesia over one hundred people have become severely ill when infected with this virus. | W krajach Dalekiego Wschodu, takich jak Wietnam, Kambodża, Tajlandia i Indonezja, w których wirus A/H5N1 jest rozpowszechniony, u ponad 100 zakażonych osób wystąpiła poważna choroba, |
| While most infections pass by without symptoms, some people may become sick and present with flu-like symptoms like fever, chills, muscle ache, fatigue, as well as jaundice (yellowing of the skin due to a bile disorder). | Większość zakażeń przebiega bezobjawowo, jednak u niektórych osób mogą wystąpić objawy grypopodobne, takie jak gorączka, dreszcze, bóle mięśni i zmęczenie, jak również żółtaczka (zażółcenie skóry wskutek zaburzeń wydzielania żółci). |
| Research on pathogenic micro-organisms is vital to counteract the possible consequences of infectious disease outbreaks, whether natural or caused by malicious/accidental release. | W celu przeciwdziałania możliwym skutkom epidemii chorób zakaźnych, zarówno naturalnych, jak i wywołanych celowym lub przypadkowym uwolnieniem drobnoustrojów chorobotwórczych, niezbędne są badania naukowe nad tymi mikroorganizmami. |
| Blood-borne virus such as HIV infection, hepatitis B and hepatitis Ccould be sexually transmitted. | Drogą płciową mogą być także przenoszone wirusy powodujące takie zakażenia, jak: zakażenie HIV, zapalenie wątroby typu B oraz zapalenie wątroby typu C. |
| Climatic changes, such as hotter and longer summers, warmer winters, and/or increased annual rainfalls could enable these organisms to shift their habitats, potentially introducing diseases to areas previously unfamiliar with them. | Zmiany klimatu, takie jak gorętsze i dłuższe lato, cieplejsze zimy i/lub zwiększenie ilości opadów rocznych mogą umożliwić tym organizmom zmianę rejonów zamieszkiwania i powodować występowanie chorób na nowych obszarach. |
| Climate change may influence water quality and availability (drinking and bathing) while also leading to increased risks of flooding in some regions. | Zmiana klimatu może wpływać na jakość i dostępność wody (pitnej i przeznaczonej do mycia), a ponadto powodować wzrost zagrożenia powodziowego w niektórych regionach. |
| The E3 network would connect epidemic intelligence and infectious disease surveillance data (currently housed at ECDC) with meteorological variables, entomological data, water quality records, air quality measures, remote sensing information, geology, population density and many other information sources. | Sieć E3 łączyłaby dane z wywiadu epidemiologicznego i nadzoru nad chorobami zakaźnymi (obecnie w posiadaniu ECDC) ze zmiennymi meteorologicznymi, danymi entomologicznymi, rejestrami dotyczącymi jakości wody, pomiarami jakości powietrza, danymi teledetekcyjnymi, geologicznymi, informacjami dotyczącymi gęstości zaludnienia itp. |
| Clinical illness results in haemorrhagic fever with renal syndrome (also called “nephropatia epidemica”) and causes less than 0.5% mortality. | Objawy kliniczne choroby mają postać gorączki krwotocznej z zespołem nerkowym (określanej także jako „nefropatia epidemiczna”). |
| Despite good access to effective antibiotics, Streptococcus pneumoniae (pneumococci) is still a major cause of disease and death in both developing and developed countries. | Pomimo dużej dostępności skutecznych antybiotyków bakterie Streptococcus pneumoniae (pneumokoki) nadal stanowią ważną przyczynę chorób i zgonów zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych. |
| Humans acquire leptospirosis either from direct contact with the urine of infected animals, or from contact with material contaminated by it, such as water or soil. | Ludzie zarażają się leptospirozą poprzez bezpośredni kontakt z moczem zakażonych zwierząt lub z zanieczyszczoną nim substancją, taką jak woda lub gleba. |
| Affected children are also exposed to complications such as pneumonia, atelectasia, weight loss, hernia, seizures, encephalopathy (probably due to hypoxia). | Ponadto zakażone dzieci są narażone na wystąpienie powikłań, takich jak zapalenie płuc, niedodma, utrata masy ciała, przepuklina, drgawki i encefalopatia, czyli zaburzenia mózgowe (prawdopodobnie wskutek niedotlenienia). |
| Despite good access to effective antibiotics, Streptococcus pneumoniae (pneumococci) is still a major cause of disease and death in both developing and developed countries. | Pomimo dużej dostępności skutecznych antybiotyków bakterie Streptococcus pneumoniae (pneumokoki) nadal stanowią ważną przyczynę chorób i zgonów zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych. |
| Laboratory quality refers to a requirement in laboratory medicine to provide diagnostic approaches that are accurate, precise, specific and comparable among laboratories. | Jakość w laboratoriach wiąże się z wymaganiami dotyczącymi medycyny laboratoryjnej, których celem jest zapewnienie dokładnych, precyzyjnych, określonych i porównywalnych metod diagnostycznych w laboratoriach. |
| Laboratory quality control systems aim to detect, reduce and correct any deficiencies in diagnosis, risk assessment, examination and treatment of patients. | Systemy kontroli jakości w laboratoriach służą do wykrywania, minimalizowania i korygowania wszelkich błędów dotyczących rozpoznania choroby, oceny ryzyka, badań i terapii pacjentów. |
| Read more on laboratory quality | Czytaj więcej na temat jakości w laboratoriach. |
| Like other tick-borne infectious diseases, TBE can be prevented by using insect repellents and protective clothing to prevent tick bites. | Podobnie jak w przypadku innych chorób zakaźnych przenoszonych przez kleszcze, TBE można zapobiegać poprzez stosowanie środków odstraszających owady i zakładanie odzieży ochronnej w celu zabezpieczenia się przed ukąszeniem przez kleszcze. |
| What kind of typing activities are important in public health? | Jakie rodzaje typowania są istotne dla zdrowia publicznego? |
| Present in Europe are Hantaan and Puumula VHF, also called ‘epidemic nephropathy’ (transmitted through direct/indirect exposure to infected rodents) and Crimean-Congo VHF (transmitted through tick bites). | W Europie występują wirusy Hantaan i Puumala, wywołujące chorobę określaną jako „nefropatia epidemiczna” (przenoszoną wskutek bezpośredniego/pośredniego kontaktu z zakażonymi gryzoniami), a także wirus gorączki krymsko-kongijskiej (przenoszonej wskutek ukąszenia przez kleszcze). |
| Known as a vector for the West Nile virus, this Culex quinquefasciatus mosquito has landed on a human finger (CDC/James Gathany) | Znany jako wektor wirusa Zachodniego Nilu komar z gatunku Culex quinquefasciatus na ludzkim palcu (fot. CDC/James Gathany) |
| According to Article 18 of the Founding Regulation, the Advisory Forum shall be composed of members from technically competent bodies in the Member States which undertake tasks similar to those of the Centre, on the basis of one representative designated by each Member State recognised for his/her scientific competence, as well as three members without the right to vote nominated by the Commission and representing interested parties at European level, such as non-governmental organisations representing patients, professional bodies or academia. | Zgodnie z art. 18 rozporządzenia ustanawiającego forum doradcze składa się z członków technicznie właściwych organów państw członkowskich podejmujących zadania podobne do zadań Centrum (po jednym przedstawicielu desygnowanym przez każde państwo członkowskie ze względu na jego kompetencje naukowe) oraz z trzech członków bez prawa głosu nominowanych przez Komisję i reprezentujących zainteresowane strony na szczeblu europejskim, takie jak organizacje pozarządowe reprezentujące pacjentów, organizacje zawodowe czy kręgi akademickie. |
| ECDC should be known for quality, transparency, delivery and independent advice. | ECDC powinno być znane z wysokiej jakości i przejrzystości, ze swoich publikacji i przekazów oraz niezależnych porad. |
| The Management board approves and monitors implementation of ECDC’s work programme and budget, it adopts its annual report and accounts - all in all, it acts as the governing body of the Centre. | Zarząd zatwierdza i monitoruje wdrażanie programu prac i budżetu ECDC, przyjmuje roczne sprawozdania finansowe – podsumowując, działa jako organ zarządzający Centrum. |
| The Scientific Advice Unit's (SAU) main responsibility is to provide high-level scientific independent assessments as basis for EU public health decisions in the area of infectious disease. | Dział Doradztwa Naukowego, który odpowiada głównie za dostarczanie wysokiej jakości niezależnych ocen naukowych stanowiących podstawę decyzji dotyczących zdrowia publicznego w UE w obszarze chorób zakaźnych. |
| The Surveillance Unit’s (SUN) strategic objective is to build a Europe-wide surveillance system that provides high quality, comparable and easy to access information on all infectious diseases of interest at EU level. | Dział Nadzoru, którego celem strategicznym jest stworzenie europejskiego systemu nadzoru, zapewniającego wysokiej jakości, porównywalne i łatwo dostępne informacje na temat wszystkich chorób zakaźnych istotnych na szczeblu UE. |
| The technical units are supported by the Resource Management Unit,which ensures that ECDC's human and financial resources are properly managed, and that EU staffing and financial control regulations are adhered to. | Wsparcie dla tych działów technicznych zapewnia Dział Zarządzania Zasobami,który gwarantuje właściwe zarządzanie zasobami ludzkimi i finansowymi ECDC, jak również przestrzeganie przepisów dotyczących kontroli finansowej i kontroli pracowników zatrudnionych w organach UE. |
| Rules also govern the sending, receipt, opening and assessing of these documents, as well as the awarding of the public procurement contract. | Przepisom podlegają również procedury przesyłania, otrzymywania, otwierania i oceny tych dokumentów, jak również udzielania zamówień publicznych. |
| ECDC was established to provide the EU and its Member States with independent and authoritative adviceon threats to human health from infectious diseases. | Celem ustanowienia ECDC było zapewnienie UE i jej państwom członkowskim niezależnych i wiarygodnych porad dotyczących zagrożeń, jakie dla zdrowia ludzi stwarzają choroby zakaźne. |
| We want our partners, and the general public, to be confident in ECDC ’s independence and excellence. | Pragniemy, aby nasi partnerzy, jak również ogół społeczeństwa, byli pewni niezależności i profesjonalizmu ECDC. |
| How is ECDC funded? | W jaki sposób finansowane jest ECDC? |
| Establish, in cooperation with the Member States, procedures for systematically searching for, collecting, collating and analysing information and data with a view to the identification of emerging health threats which may have mental as well as physical health consequences and which could affect the Community. | ustanawia, we współpracy z państwami członkowskimi, procedury systematycznego poszukiwania, gromadzenia, zestawiania i analizowania informacji i danych w celu zidentyfikowania pojawiających się zagrożeń dla zdrowia mogących mieć zarówno psychiczne, jak i fizyczne skutki zdrowotne i mogących mieć wpływ na Wspólnotę. |
| To give maximum visibility to the reports, there is often a launch event with an interactive “webinar”, in which scientists and journalists around Europe have the opportunity to ask questions from and comment to a panel of authors having produced the report. | Aby sprawozdania trafiły do jak najszerszego grona odbiorców, organizuje się często wydarzenia promocyjne połączone z interaktywnym „seminarium internetowym”, podczas którego naukowcy i dziennikarze w całej Europie mają możliwość zadania pytań panelowi autorów sprawozdania oraz zapoznania się z ich komentarzami. |
| Largely aimed at public health professionals working in the area of communicable diseases, ECDC ’s technical documents provide guidance on operational issues such as tool kits for the collection of surveillance data, and training in the area of epidemiology of infectious diseases. | Dokumenty techniczne ECDC, w dużej mierze skierowane do specjalistów w zakresie zdrowia publicznego zajmujących się problemem chorób zakaźnych, zapewniają wytyczne dotyczące spraw operacyjnych, takie jak zestawy narzędzi do gromadzenia danych z nadzoru oraz szkolenia z zakresu epidemiologii chorób zakaźnych. |
| In recent years, the threat to human health posed by infectious diseases, such as influenza, HIV/AIDS and healthcare associated infections, has been an important topic at these meetings. | W ostatnich latach ważnym tematem tych obrad było zagrożenie dla zdrowia ludzi stwarzane przez choroby zakaźne, takie jak grypa czy HIV/AIDS, i zakażenia związane z opieką zdrowotną. |
