| Source | Target | | Salmonella typhi blood stream infection can also cause infection in all organs. | Zakażenie krwi przez bakterie Salmonella typhi może także powodować zakażenie wszystkich narządów. |
| Preventive measures include good personal and food hygiene. | Działania zapobiegawcze obejmują odpowiednią higienę osobistą i pokarmową. |
| The suspected route of transmission is through consumption of infected beef products (although recently human-to-human transmission of vCJD through blood transfusion has been described). | Podejrzewana droga przenoszenia polega na spożywaniu zakażonych produktów wołowych (choć w ostatnim czasie opisano przenoszenie vCJD pomiędzy ludźmi przez przetoczenie krwi). |
| Preventive measures include ensuring that prions do not enter the human or animal food chains and that medical (transfusions) and surgical practices are conducted safely. | Działania zapobiegawcze obejmują zapewnienie, że priony nie dostają się do łańcucha pokarmowego ludzi lub zwierząt oraz że zabiegi medyczne (przetoczenia) i chirurgiczne są wykonywane bezpiecznie. |
| After general hygiene improvements – first of all clean water supply – vaccines represent the mosteffective and cost-saving public health intervention. | Po poprawieniu ogólnego stanu higieny – przede wszystkim zapewnienia czystej wody – szczepionki stanowią najbardziej skuteczny i efektywny ekonomicznie środek w zakresie ochrony zdrowia publicznego. |
| In wealthy regions other factors usually affect immunisation programs. | W regionach bogatych na programy immunizacji zazwyczaj mają wpływ inne czynniki. |
| Improving knowledge about immunisation and confidence in vaccines among decision-makers, general public and health care workers remains a main goal to achieve in the fight against infectious diseases. | Pogłębienie wiedzy na temat immunizacji oraz zaufanie do szczepionek wśród osób podejmujących decyzje, w społeczeństwie oraz wśród personelu medycznego pozostaje głównym celem, jaki należy osiągnąć w walce z chorobami zakaźnymi. |
| A number of diseases are included under the heading “viral haemorrhagic fevers” (VHFs), with differences in type of virus, geographical distribution, incidence, reservoir, way of transmission and clinical symptoms. | Nazwą „wirusowe gorączki krwotoczne” (VHF) określa się szereg chorób, które różnią się typem wirusa, dystrybucją geograficzną, zapadalnością, rezerwuarem, sposobami przenoszenia i objawami klinicznymi. |
| Another common feature is the potential risk that such patients might pose to close contacts and to health and laboratory personnel until a firm diagnosis is established. | Inną wspólną cechą jest potencjalne zagrożenie związane z bliskim kontaktem pacjentów z personelem medycznym i laboratoryjnym do czasu ustalenia rozpoznania. |
| Fortunately most of these viruses do not transmit easily (with the exception of yellow fever virus and Dengue virus which are spread through infected mosquitoes). | Na szczęście większość tych wirusów nie przenosi się łatwo (z wyjątkiem wirusa żółtej febry i wirusa Denga, które są przenoszone przez zakażone komary). |
| Present in Europe are Hantaan and Puumula VHF, also called ‘epidemic nephropathy’ (transmitted through direct/indirect exposure to infected rodents) and Crimean-Congo VHF (transmitted through tick bites). | W Europie występują wirusy Hantaan i Puumula, wywołujące chorobę określaną także jako „nefropatia epidemiczna” (przenoszona przez bezpośredni/pośredni kontakt z zakażonymi gryzoniami), a także wirus gorączki krymsko-kongijskiej (przenoszonej przez ukąszenia kleszczy). |
| However, some E.coli strains are able to produce a toxin that could produce serious infection. | Niektóre szczepy E. coli mogą jednak wytwarzać toksynę, która jest w stanie wywoływać ciężkie zakażenia. |
| Humans acquire the infection by consuming contaminated food or water. | Ludzie ulegają zakażeniu wskutek spożycia skażonego pokarmu lub wody. |
| Following an incubation period of about 3–4 days, a variety of gastrointestinal symptoms appear, ranging from mild to severe bloody diarrhoea, mostly without fever. | Po okresie inkubacji trwającym około 3– 4 dni pojawiają się zróżnicowane objawy o różnym nasileniu dotyczące przewodu pokarmowego: od niewielkiej do ciężkiej, krwawej biegunki, zazwyczaj bez gorączki. |
| Outbreaks of VTEC have been reported worldwide, in many cases as a result of direct contact with infected animals and swimming outdoors in contaminated surface waters. | Ogniska zakażeń VTEC obserwuje się na całym świecie – w wielu przypadkach w wyniku bezpośredniego kontaktu z zakażonymi zwierzętami lub na skutek pływania w skażonych wodach powierzchniowych. |
| Controls on farms are important to prevent VTEC introduction into the food chain. | Kontrola hodowli odgrywa dużą rolę w zapobieganiu wprowadzeniu VTEC do łańcucha pokarmowego. |
| Good hygiene practices in meat processing and food handling are essential. | Zasadnicze znaczenie mają odpowiednie praktyki higieniczne podczas przetwarzania mięsa i produktów spożywczych. |
| West Nile virus infection | Gorączka Zachodniego Nilu |
| West Nile virus (WNV) is a mosquito-transmitted virus whose reservoir is shared between wild birds and mosquitoes. | Wirus Zachodniego Nilu (WNV) jest przenoszony przez komary, a jego rezerwuarem są dzikie ptaki i komary. |
| Humans are mainly infected through mosquito bites, although infection through organ transplantation and blood transfusion has been documented, as has trans-placental transmission. | Ludzie zazwyczaj ulegają zakażeniu wskutek ukąszenia przez komary, choć udokumentowano także zakażenie przez przeszczepienie narządu i przetoczenie krwi, jak również poprzez łożysko. |
| from mild fever and malaise in children, a moderately severe disease in the young (high fever, red eyes, headache and muscle ache) to meningitis/brain infection in the elderly and the debilitated. | od łagodnej gorączki i złego samopoczucia u dzieci, poprzez umiarkowanie nasiloną chorobę u osób młodych (wysoka gorączka, zaczerwienienie oczu, bóle głowy i bóle mięśni), po zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych lub zakażenie mózgu u osób w podeszłym wieku oraz osób osłabionych. |
| Since the first large outbreak in Romania in 1996, WNV infection has become recognised as a major cause of public health concern in Europe. | Od czasu wystąpienia pierwszego dużego ogniska choroby w Rumunii w 1996 roku zakażenie WNV jest uznawane za ważne źródło obaw dotyczących zdrowia publicznego w Europie. |
| The main preventive measures are aimed at reducing exposure to mosquito bites. | Główne działania zapobiegawcze są ukierunkowane na zmniejszenie narażenia na ukąszenia przez komary. |
| Yellow fever is a viral infection that is present in some tropical areas of Africa and the central area of South America, where it has caused large outbreaks in the past. | Żółta febra jest zakażeniem wirusowym występującym w niektórych obszarach tropikalnych Afryki i w centralnej części Ameryki Południowej, gdzie w przeszłości powodowała ona duże ogniska zachorowań. |
| A highly effective vaccine is available, providing immunity to 95% of vaccinated persons that should be recommended to travellers to endemic areas. | Dostępna jest wysoce skuteczna szczepionka, która zapewnia odporność u 95% zaszczepionych osób; należy ją zalecać osobom podróżującym do obszarów endemicznych. |
| Monkeys and humans also act as reservoirs in the jungle yellow fever and the urban yellow fever cycles. | Małpy i ludzie także pełnią funkcję rezerwuarów w cyklach żółtej febry, zarówno w dżungli, jak i na obszarach zurbanizowanych. |
| Following the insect bite, most infections remain without symptoms. | Po ukąszeniu przez owada większość zakażeń przebiega bezobjawowo. |
| Besides Yersinia pestis (see plague) the Yersinia group of bacteria also includes two species frequently causing illness (mainly enteritis) in humans; Yersinia enterocolitica and Yersinia pseudotuberculosis. | Oprócz gatunku Yersinia pestis (patrz dżuma) grupa bakterii z rodzaju Yersinia obejmuje także dwa gatunki, które często wywołują choroby u ludzi (głównie zapalenie jelit): Yersinia enterocolitica i Yersinia pseudotuberculosis. |
| Other manifestations such as joint inflammation, “erythema nodosum ” (a skin affection) and Reiter ’s syndrome (inflammation of eyes and joints) can also appear. | Mogą także wystąpić inne postacie, takie jak zapalenie stawów, „rumień guzowaty”(postać skórna) i zespół Reitera (zapalenie oczu i stawów). |
| First symptoms are high fever and red eyes, then after a quiet period, a second rise in temperature, accompanied by signs of liver and kidney failure and bleedings (primarily intestinal). | Pierwszymi objawami są wysoka gorączka i zaczerwienienie oczu, a następnie, po okresie utajenia, pojawia się ponowny wzrost temperatury ciała, któremu towarzyszą objawy niewydolności wątroby i nerek oraz krwawienia (głównie do jelit). |
| A highly effective vaccine is available, providing immunity to 95% of vaccinated persons that should be recommended to travellers to endemic areas. | Dostępna jest wysoce skuteczna szczepionka, która zapewnia odporność u 95% zaszczepionych osób; należy zalecać ją osobom podróżującym do obszarów endemicznych. |
| Besides Yersinia pestis (see plague) the Yersinia group of bacteria also includes two species frequently causing illness (mainly enteritis) in humans; | Oprócz Yersinia pestis (patrz Dżuma), grupa bakterii z rodzaju Yersinia obejmuje także dwa gatunki, które często wywołują choroby u ludzi (głównie zapalenie jelit): |
| Raw/undercooked meat consumption is often the cause of infection in humans. | Spożywanie surowego lub niedogotowanego mięsa jest częstą przyczyną zakażeń u ludzi. |
| Direct transmission from other animals (e.g. pets) or through contaminated food or drink is also possible. | Możliwe jest także bezpośrednie zakażenie od innych zwierząt (np. zwierząt domowych) lub przez spożycie skażonych pokarmów lub napojów. |
| After an incubation period of 3–7 days, the clinical presentation includes fever, diarrhoea and abdominal pain in the right lower part of the abdomen, mimicking appendicitis. | Po okresie inkubacji trwającym 3– 7 dni pojawiają się objawy kliniczne z gorączką, biegunką i bólem zlokalizowanym po prawej stronie w podbrzuszu, co przypomina zapalenie wyrostka robaczkowego. |
| Both infections respond well to antibiotics, but untreated symptoms of abdominal pain may last for a long while. | Oba zakażenia dobrze reagują na leczenie antybiotykami, lecz bez leczenia ból brzucha może się długo utrzymywać. |
| Other manifestations such as joint inflammation, “erythema nodosum” (a skin affection) and Reiter’s syndrome (inflammation of eyes and joints) can also appear. | Mogą także wystąpić inne postacie, takie jak zapalenie stawów „rumień guzowaty” (postać skórna) i zespół Reitera (zapalenie oczu i stawów). |
| Outbreaks are sometimes detected as a sudden increase in appendectomies due to mistaken diagnoses of appendicitis. | Ogniska choroby wykrywa się czasem jako nagły wzrost częstości wykonywania operacji wycięcia wyrostka robaczkowego na skutek nieprawidłowego rozpoznania zapalenia wyrostka. |
| Management board Members&Alternates | Zarząd - członkowie i zastępcy |
| As an independent EU Agency, ECDC reports to a Management Board whose members are nominated by the Member States, the European Parliament and the European Commission. | Jako niezależna agencja UE ECDC podlega zarządowi, którego członków wyznaczają państwa członkowskie, Parlament Europejski i Komisja Europejska. |
| The Management Board, as well as appointing the Director and holding her accountable for the leadership and management of the Centre, also ensures that the Centre carries out its mission and tasks in line with the founding regulation. | Poza wyznaczeniem dyrektora i rozliczaniem go z kierowania i zarządzania Centrum, zarząd zapewnia także wypełnianie przez Centrum misji i zadań zgodnie z rozporządzeniem ustanawiającym. |
| The Management board approves and monitors implementation of ECDC’s work programme and budget, it adopts its annual report and accounts --- all in all, it acts as the governing body of the Centre. | Zarząd zatwierdza i monitoruje wdrażanie programu prac i budżetu ECDC, przyjmuje roczne sprawozdania finansowe – w sumie działa jako organ zarządzający Centrum. |
| It meets at least twice a year. | Zarząd obraduje co najmniej dwa razy w roku. |
| According to Article 14(1)(2) of the Founding Regulation, the Management Board shall be composed of one member designated by each Member State, two members designated by the European Parliament and three members representing and appointed by the Commission. | Zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 rozporządzenia ustanawiającego, zarząd składa się z jednego członka desygnowanego przez każde państwo członkowskie, dwóch członków desygnowanych przez Parlament Europejski oraz trzech członków reprezentujących i powołanych przez Komisję. |
| The members of the Board shall be appointed in such a way as to secure the highest standards of competence and a broad range of relevant expertise. | Członków zarządu powołuje się w sposób zapewniający najwyższe standardy kompetencji oraz dogłębną odpowiednią wiedzę fachową. |
| Alternates who represent the member in his/her absence shall be appointed by the same procedure. | Zastępców reprezentujących członka w czasie jego nieobecności powołuje się zgodnie z tą samą procedurą. |
| The ECDC Director invites WHO to attend the meetings to ensure synergy in the work. | Dyrektor ECDC zaprasza do udziału w posiedzeniach przedstawicieli WHO w celu zapewnienia owocnej współpracy. |
| As well as supporting ECDC’s scientific work, the Advisory Forum is also a mechanism for exchanging information, pooling health knowledge and furthering public health cooperation. | Poza wspieraniem pracy naukowej ECDC forum doradcze jest także mechanizmem wymiany informacji, gromadzenia wiedzy w zakresie ochrony zdrowia i promowania współpracy w zakresie zdrowia publicznego. |
| According to Article 18 of the Founding Regulation, the Advisory Forum shall be composed of members from technically competent bodies in the Member States which undertake tasks similar to those of the Centre, on the basis of one representative designated by each Member State recognised for his/her scientific competence, as well as three members without the right to vote nominated by the Commission and representing interested parties at European level, such as non-governmental organisations representing patients, professional bodies or academia. | Zgodnie z art. 18 rozporządzenia ustanawiającego, forum doradcze składa się z członków technicznie właściwych organów w państwach członkowskich podejmujących zadania podobne do zadań Centrum, na zasadzie jednego przedstawiciela desygnowanego przez każde państwo członkowskie uznanego za swą kompetencję naukową, jak również z trzech członków bez prawa głosu nominowanych przez Komisję oraz reprezentujących zainteresowane strony na poziomie europejskim, takie jak organizacje pozarządowe reprezentujące pacjentów, organizacje zawodowe czy kręgi akademickie. |
| Representatives may be replaced by alternates, appointed at the same time. | Przedstawiciele mogą być zastępowani przez zastępców wyznaczonych w tym samym czasie. |
| Director of European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) | Dyrektor Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) |
| Zsuzsanna Jakab was appointed Director of European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) in March 2005. Before joining the EU, she was Secretary of State in Hungarys Ministry of Health. | Zsuzsanna Jakab została powołana na stanowisko dyrektora Europejskiego Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób (ECDC) w marcu 2005 r. Przed wstąpieniem Węgier do UE była sekretarzem stanu w węgierskim ministerstwie zdrowia. |
| As the most senior civil servant at the ministry she has been responsible for overseeing Hungarys implementation of the EU policies and laws in her area, administering the spending of EU financial assistance, and managing Hungarys national public health programme. | Jako najwyższy rangą urzędnik w ministerstwie była odpowiedzialna za nadzorowanie wdrażania przez Węgry polityk i prawa UE w jej dziedzinie, administrowanie wykorzystaniem środków pomocy finansowej UE i zarządzanie węgierskim krajowym programem zdrowia publicznego. |
| Before joining the Hungarian government, she worked in WHO Regional Office for Europe in Denmark for 11 years. | Zanim weszła w skład rządu węgierskiego pracowała przez 11 lat w Danii w Biurze Regionalnym WHO na Europę. |
| In the time between 2002 - 1991, she held several posts including Co-ordinator, Division of Information, Evidence and Communication; | W latach 1991-2002 zajmowała kilka stanowisk, w tym koordynatora działu informacji, dowodów i kontaktów; |
| Born in 1951 in Hungary, Mrs. Jakab holds a Master’s Degree from Eötvös Lóránd University of Sciences, Faculty of Humanities, Budapest, a Postgraduate university degree from the University of Political Sciences, Budapest, a diploma of the two foundation courses in public health at the Nordic School of Public Health, Gothenburg, Sweden (Public Health Sciences and Qualitative Methods/ Public Health Science and Epidemiology) and a postgraduate diploma from the National Institute of Public Administration and Management. | Urodzona w1951 r. na Węgrzech, Zsuzsanna Jakab posiada tytuł magistra uzyskany na Uniwersytecie Eötvösa Lóránda, na Wydziale Humanistycznym w Budapeszcie; ukończyła studia podyplomowe na Uniwersytecie Nauk Politycznych w Budapeszcie, posiada dyplom ukończenia dwóch kursów podstawowych w dziedzinie zdrowia publicznego w Nordyckiej Szkole Zdrowia Publicznego w Goeteborgu (Szwecja) (nauki o zdrowiu publicznym i metody jakościowe/ nauki o zdrowiu publicznym i epidemiologia) oraz dyplom ukończenia studiów podyplomowych w Krajowym Instytucie Administracji Publicznej i Zarządzania. |
| Executive Management Committee | Wykonawczy komitet zarządczy |
| The Executive Management Committee (EXC) is an advisory committee to the Director and meets every week. | Wykonawczy komitet zarządczy jest komitetem doradczym dyrektora i obraduje co tydzień. |
| The EXC is the main forum for policy, strategic planning and programme development, but also serves as a management forum for consultations and coordination of the day-to-day activities of the Centre, including follow-up of budget and work plans and horizontal coordination. | Wykonawczy komitet zarządczy stanowi główne forum ds. polityki, planowania strategicznego i opracowywania programu, ale służy także jako forum zarządcze ds. konsultacji i koordynacji bieżących działań Centrum, w tym działań następczych w związku z budżetem, planami prac i koordynacją horyzontalną. |
| Members of the Executive Management Committee | Członkowie wykonawczego komitetu zarządczego |
