| Source | Target | | Pertanto, l’accesso al mercato è da considerarsi libero se lo Stato norvegese ha attuato e adeguatamente applicato la direttiva 2003/54/CE. | Zatem dostęp do rynku uznaje się za nieograniczony, jeśli państwo norweskie wdrożyło i właściwie stosuje dyrektywę 2003/54/WE. |
| L’esposizione alla concorrenza deve essere valutata in base a vari indicatori, nessuno dei quali è di per sé determinante. | Ocenę, czy działalność podlega konkurencji, należy przeprowadzić na podstawie różnych wskaźników, z których żaden sam w sobie nie ma decydującego znaczenia. |
| Per quanto riguarda i mercati interessati dalla presente decisione, un parametro da prendere in considerazione è la quota di mercato degli operatori principali in un determinato mercato. | W odniesieniu do rynków objętych niniejszą decyzją jednym z kryteriów, które należy uwzględnić, jest udział w rynku najważniejszych podmiotów działających na danym rynku. |
| Un altro criterio è ilgrado di concentrazione di tali mercati. | Innym kryterium jest stopień koncentracji na tych rynkach. |
| Considerate le caratteristiche dei mercati interessati è opportuno tener conto anche di altri fattori, quali il funzionamento del mercato di bilanciamento, la concorrenza tariffaria e il grado di cambio di fornitore da parte dei clienti. | Biorąc pod uwagę charakterystykę odnośnych rynków, należy uwzględnić również dodatkowe kryteria, takie jak funkcjonowanie rynkowego mechanizmu bilansującego, konkurencja cenowa oraz odsetek odbiorców zmieniających dostawcę. |
| Definizione del mercato | Definicja rynku |
| Mercato del prodotto | Rynek produktowy |
| Il mercato del prodotto interessato è la produzione e la vendita di energia elettrica all’ingrosso [4]. | Właściwym rynkiem produktowym jest rynek produkcji i sprzedaży hurtowej energii elektrycznej [4]. |
| Il mercato comprende pertanto la produzione di elettricità presso le centrali elettriche e l’importazione di elettricità attraverso le interconnessioni allo scopo di rivenderla direttamente a grandi clienti industriali o ai dettaglianti. | Rynek ten obejmuje zatem produkcję energii elektrycznej w elektrowniach oraz przywóz energii elektrycznej poprzez połączenia z innymi sieciami w celu jej sprzedaży bezpośrednio dużym odbiorcom przemysłowym lub odbiorcom detalicznym. |
| Mercato geografico | Rynek geograficzny |
| Il mercato norvegese dell’energia elettrica all’ingrosso è in larga misura integrato nel mercato nordico (Danimarca, Norvegia, Svezia e Finlandia). | Norweski rynek sprzedaży hurtowej energii elektrycznej jest w dużym stopniu zintegrowany z rynkiem skandynawskim (Dania, Norwegia, Szwecja i Finlandia). |
| Una quota consistente della produzione di energia elettrica nella regione nordica è negoziata sulla borsa comune nordica gestita da Nord Pool Spot AS (Nord Pool) per la contrattazione della fornitura fisica dell’elettricità. | Znaczna część produkcji energii elektrycznej w Skandynawii jest przedmiotem obrotu na wspólnej skandynawskiej giełdzie energii elektrycznej w formie umów dotyczących fizycznej dostawy energii elektrycznej, której operatorem jest Nord Pool Spot AS (Nord Pool). |
| La borsa dell’energia elettrica di Nord Pool include i mercati dell’elettricità all’ingrosso di Norvegia, Svezia, Danimarca, Finlandia ed Estonia. | Skandynawska giełda energii elektrycznej Nord Pool obejmuje obecnie rynki sprzedaży hurtowej energii elektrycznej w Norwegii, Szwecji, Danii, Finlandii i Estonii. |
| Nord Pool opera su due mercati per la negoziazione all’ingrosso dell’energia elettrica: il mercato «del giorno prima» Elspot, in cui i contratti di compravendita su base oraria di energia elettrica vengono negoziati quotidianamente, con fornitura fisica dell’energia acquistata entro le 24 ore successive; e il mercato Elbas che è un mercato continuo, transfrontaliero e infragiornaliero che permette di effettuare adeguamenti alle transazioni realizzate nel mercato Elspot fino a un’ora prima della consegna. | Nord Pool zarządza dwoma rynkami fizycznego handlu hurtowego energią elektryczną: rynkiem dnia następnego Elspot, na którym godzinne umowy na dostawę energii elektrycznej w systemie godzinowym są przedmiotem obrotu dziennego przy fizycznej dostawie w terminie 24 godzin dnia następnego, oraz rynkiem Elbas, który jest transgranicznym rynkiem ciągłego obrotu w ramach danego dnia i na którym dokonuje się korekt transakcji przeprowadzonych na rynku dnia następnego aż do godziny przed momentem dostawy. |
| Questi mercati insieme hanno coperto il 74 % del consumo elettrico della regione nordica nel 2010, con un volume di 307 TWh. | Łącznie oba te rynki obejmowały 74 % konsumpcji energii elektrycznej w Skandynawii w 2010 r., czyli w ujęciu ilościowym 307 TWh. |
| Il restante volume scambiato viene negoziato bilateralmente tra il fornitore e il cliente. | Pozostała energia elektryczna będąca przedmiotem obrotu jest sprzedawana poprzez negocjacje dwustronne między dostawcą i odbiorcą. |
| Il mercato nordico è suddiviso in varie aree di offerta che sono abbinate alle interconnessioni. | Rynek skandynawski jest podzielony na kilka obszarów ofert sprzedaży, powiązanych połączeniami między sieciami. |
| Il prezzo di vendita sul mercato Elspot si basa sulle offerte di acquisto e di vendita di tutti i partecipanti al mercato e pertanto riequilibra l’offerta e la domanda per ciascuna ora, per le 24 ore successive. | Cena transakcyjna na rynku Elspot jest oparta na ofertach sprzedaży i ofertach kupna wszystkich uczestników rynku i jest ustalana tak, aby równoważyć podaż i popyt na rynku dla każdej godziny w okresie 24 godzin. |
| Il meccanismo che determina i prezzi sul mercato Elspot adegua il flusso di energia elettrica tra le interconnessioni sul mercato alla capacità di contrattazione disponibile data dai gestori della rete di trasmissione dei paesi nordici. | Mechanizm cenowy na rynku Elspot dostosowuje przepływ energii elektrycznej przez połączenia między sieciami w ramach tego rynku do dostępnej do obrotu energii elektrycznej zgłaszanej przez operatorów skandynawskiego systemu przesyłowego. |
| I limiti della capacità di trasmissione nella regione nordica possono provocare una congestione temporanea che suddivide l’area geografica in vari mercati più piccoli. | Ograniczenia ilości dostępnej do obrotu energii elektrycznej w Skandynawii mogą prowadzić do tymczasowego przeciążenia, dzielącego geograficznie region skandynawski na mniejsze rynki. |
| Nei punti di interconnessione tra i paesi nordici e all’interno della Norvegia, si utilizzano meccanismi di prezzo per alleggerire la congestione introducendo prezzi diversi per le differenti aree Elspot. | Aby zmniejszyć przeciążenia sieci, na połączeniach między krajami skandynawskimi i na połączeniach wewnętrznych w Norwegii stosuje się mechanizmy cenowe polegające na wprowadzeniu różnych cen dla poszczególnych obszarów Elspot. |
| Possono pertanto sussistere prezzi diversi nelle aree tariffarie che bilanciano la domanda e l’offerta nella regione. | Zatem w poszczególnych obszarach cenowych mogą występować różne ceny, które równoważą podaż i popyt w danym obszarze. |
| Di conseguenza, il mercato geografico rilevante può subire variazioni da un’ora all’altra. | W rezultacie właściwy rynek geograficzny może być różny w zależności od godziny. |
| In caso di congestione, il mercato geografico rilevante è più ristretto dell’area nordica e può coincidere con le aree nazionali di offerta. | W przypadku przeciążenia właściwy rynek geograficzny jest węższy niż region Skandynawii i może być zawężony do krajowych obszarów podaży. |
| Attualmente in Norvegia ci sono cinque aree di offerta [5]. | Obecnie w Norwegii jest pięć obszarów podaży [5]. |
| Tuttavia la percentuale di ore in cui si verificano delle differenze di prezzo tra le aree all’interno della regione nordica è limitata: | Jednak odsetek godzin, w których występują różnice między cenami w poszczególnych obszarach w regionie Skandynawii, jest niewielki: |
| N. 2 — Kristiansand | NO 2 – Kristiansand |
| N. 3 — Trondheim | NO 3 – Trondheim |
| N. 4 — Tromsø | NO 4 – Tromsø |
| N. 5 — Bergen | NO 5 – Bergen |
| Per la maggior parte del tempo, le aree di prezzo sono connesse: | Przez większość czasu obszary cenowe są połączone: |
| Fascia di aree tariffarie | Zestaw obszarów cenowych |
| % ore connesse | Godziny połączenia (w proc.) |
| N. 1 — N. 2 | NO 1 – NO 2 |
| N. 1 — N. 2 — N. 5 | NO 1 – NO 2 – NO 5 |
| N. 3 — N. 4 — Svezia | NO 3 – NO 4 – Szwecja |
| Le aree tariffarie norvegesi sono generalmente integrate con la Svezia. | Obszary cenowe Norwegii są zasadniczo zintegrowane ze Szwecją. |
| La possibilità che si verifichino congestioni può destare preoccupazioni circa il potenziale sfruttamento di strozzature temporanee che potrebbero aumentare il potere del mercato locale. | Możliwość występowania przeciążeń może budzić obawy, że tymczasowe zatory będą prowadzić do nadużyć polegających na umocnieniu lokalnej pozycji rynkowej. |
| Su tale base, le autorità per la concorrenza norvegesi hanno deciso che il mercato geografico di riferimento è quello della regione nordica nelle ore prive di congestione e viene invece suddiviso in aree più limitate durante le ore di congestione [6]. | W związku z tym norweskie organy ds. konkurencji ustaliły, że odnośny rynek geograficzny ma zasięg skandynawski w godzinach pozbawionych przeciążeń oraz mniejszy zasięg w godzinach przeciążeń [6]. |
| La questione di come definire il mercato, includendo la regione nordica oppure in senso più ristretto, rimarrà aperta, visto che il risultato dell’analisi rimane inalterato a prescindere dal fatto che si applichi una definizione più o meno ampia. | Kwestia, czy rynek powinien obejmować region Skandynawii, czy też jego zasięg powinien być węższy, pozostanie otwarta, ponieważ wyniki analizy są takie same niezależnie od zastosowania wąskiej lub szerszej definicji. |
| Accesso al mercato | Dostęp do rynku |
| Alla luce delle informazioni attualmente disponibili, e ai fini del presente documento, si ritiene che la Norvegia abbia pienamente attuato e applicato la direttiva 2003/54/CE. | Na podstawie dostępnych obecnie informacji i uwzględniając obecne cele wydaje się, że Norwegia w pełni wdrożyła i stosuje dyrektywę 2003/54/WE. |
| Di conseguenza, conformemente all’articolo 30, paragrafo 3, il mercato è considerato liberamente accessibile sul territorio della Norvegia. | W rezultacie, i zgodnie z art. 30 ust. 3 akapit pierwszy, dostęp do rynku na całym terytorium Norwegii należy uznać za nieograniczony. |
| Esposizione alla concorrenza | Stopień konkurencji |
| L’Autorità, in linea con la Commissione europea [7], analizzerà la quota di mercato dei tre principali produttori, il grado di concentrazione del mercato e il suo livello di liquidità. | Zgodnie z ustaleniami Komisji Europejskiej [7]Urząd przeanalizuje udziały rynkowe trzech głównych producentów, stopień koncentracji rynku oraz stopień płynności rynku. |
| In riferimento alla produzione di energia elettrica, la Commissione ritiene che «un indicatore del grado di concorrenza sui mercati nazionali è rappresentato dalla quota di mercato totale dei tre principali produttori» [8]. | Komisja uznaje, iż w odniesieniu do wytwarzania energii elektrycznej „jednym ze wskaźników poziomu konkurencji na rynkach krajowych jest łączny udział w rynku trzech największych producentów (energii elektrycznej)” [8]. |
| La quota di mercato aggregata in termini di capacità produttiva dei tre principali produttori nella regione nordica nel 2010 è stata di 45,1 % (Vattenfall: 18,8 %, Statkraft: 13,3 % e Fortum: 13 %), il che costituisce un livello accettabile. | Łączny udział rynkowy pod względem zdolności produkcyjnych trzech największych producentów w regionie Skandynawii w 2010 r. wynosił 45,1 % (Vattenfall 18,8 %, Statkraft 13,3 % i Fortum 13 %), co jest dopuszczalnym poziomem. |
| Il grado di concentrazione in Norvegia, come misurato dall’indice Hirschman-Herfindahl (HHI) sulla base della capacità, era di 1826 nel 2008 [9]. | Stopień koncentracji rynku w Norwegii mierzony wskaźnikiem Hirschmana-Herfindahla (HHI) na podstawie zdolności produkcyjnych wynosił 1826 w 2008 r. [9]. |
| Il mercato nordico di energia elettrica all’ingrosso deve essere considerato un mercato concorrenziale. | Skandynawski rynek hurtowy energii elektrycznej należy uznać za konkurencyjny. |
| La transizione verso un mercato aperto nella regione nordica ha avuto esito positivo. | Przejście do otwartego rynku w regionie Skandynawii zakończyło się pełnym sukcesem. |
| Sono oltre 300 gli operatori di borsa accreditati. | Na giełdzie tej zarejestrowanych jest ponad 300 podmiotów dokonujących obrotu. |
| Come illustrato, le strozzature causate dalla congestione sono rare e temporanee. | Jak opisano powyżej, zatory spowodowane przeciążeniami występują rzadko i mają charakter tymczasowy. |
| Esiste quindi una pressione competitiva costante che deriva dalla possibilità di ottenere energia elettrica dall’esterno del territorio norvegese. | Istnieje zatem ciągła presja konkurencyjna wynikająca z możliwości pozyskania energii elektrycznej spoza terytorium Norwegii. |
| Non si applica alcuna tariffa per la trasmissione di energia elettrica tra i paesi nordici. | Między krajami skandynawskimi nie jest naliczanaopłata przesyłowa. |
| Le frequenti connessioni senza congestioni tra la Norvegia e altre aree tariffarie fanno sì che all’interno del territorio norvegese non sia possibile investire nel settore dell’elettricità senza tener conto degli altri produttori presenti sul mercato nordico. | Połączenia między Norwegią a innymi obszarami cenowymi rzadko są przeciążone, co gwarantuje, że inwestycje w sektorze energii elektrycznej na terytorium Norwegii nie mogą być przeprowadzane bez uwzględnienia innych producentów na rynku skandynawskim. |
| Inoltre, i prezzi per la vendita all’ingrosso di elettricità sono fissati da Nordpool, che gestisce una piattaforma per la contrattazione con forte liquidità. | Ponadto ceny hurtowe energii elektrycznej są ustalane przez Nord Pool, który prowadzi wysoce płynną platformę obrotu handlowego. |
| Anche il meccanismo dei mercati di bilanciamento va considerato come un indicatore, non solo in riferimento alla produzione ma anche per i mercati all’ingrosso. | Ponadto funkcjonowanie rynkowych mechanizmów bilansowania należy również uznać za wskaźnik nie tylko w odniesieniu do produkcji, lecz również w odniesieniu do rynków hurtowych. |
| Infatti, gli operatori di mercato che non riescono ad adattare facilmente il proprio portafoglio di produzione alle caratteristiche della clientela rischiano di essere penalizzati dalla differenza tra il prezzo al quale il gestore della rete di trasmissione (GRT) vende l’energia di compensazione e il prezzo al quale acquista la produzione eccedente. | W istocie każdy uczestnik rynku, który nie jest w stanie łatwo dostosować swojego portfela działalności wytwórczej do cech swoich odbiorców, może być narażony na skutki różnicy między stosowaną przez operatora systemu przesyłowego (OSP) ceną rozliczeniową odchyleń a ceną, po której OSP ponownie skupi nadwyżkę wytworzonej energii. |
| I prezzi possono essere imposti direttamente al GRT dall’autorità di regolamentazione, oppure fissati mediante un meccanismo di mercato, in cui il prezzo è determinato dalle offerte di altri produttori che intendono regolare la loro produzione al rialzo o al ribasso. | Ceny te mogą być narzucone OSP bezpośrednio przez regulatora lub kształtować się w oparciu o mechanizm rynkowy, w którym cena ustalana jest na podstawie zgłaszanych przez różnych wytwórców ofert przyrostowych lub redukcyjnych. |
| Nella regione dei paesi nordici esiste un mercato di bilanciamento quasi completamente integrato per la fornitura di energia di compensazione e le caratteristiche principali di questo mercato (prezzi basati sul mercato e divario ridotto tra il prezzo di acquisto dal GRT e il prezzo di vendita) sono tali che è opportuno considerarlo un indicatore di esposizione diretta alla concorrenza. | W regionie skandynawskim istnieje niemal całkowicie zintegrowany rynkowy mechanizm bilansowania dla dostarczania zbilansowanej energii, a jego główne cechy – ustalanie cen na zasadach rynkowych oraz stosunkowo niska rozpiętość cenowa między ceną kupna od OSP a ceną odsprzedaży – sprawiają, że należy go uznać za wskaźnik bezpośredniego podlegania konkurencji. |
