| Source | Target | | accident prevention (activities preventing accidents at work or occupational diseases covering, among other things, the subsidy of those undertakings by contribution payers designed to maintain an ability to work through the entirety of the period of work activity, the commissioning of analyses and academic-research works to promote awareness of dangers resulting in accidents at work and vocational diseases and the ways these may be prevented, the refunding of specific health benefits connected with accidents at work) | prewencja wypadkowa (działania zapobiegające wypadkom przy pracy lub chorobom zawodowym, obejmujące m.in. dofinansowanie działań płatników składek mających na celu utrzymanie zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej, zamawianie analiz i prac naukowo-badawczych, upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach powodujących wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz sposobach im przeciwdziałania, refundacja określonych świadczeń zdrowotnych związanych z wypadkami przy pracy) |
| Act on cash benefits and rights eligible to civilian blind victims of acts of war, substitute military service soldiers forced to labour in coal mines, quarries, uranium ore plants and construction battalions | ustawa o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych |
| Act on cash benefits and rights entitled to civil blind victims of war acts | ustawa o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych |
| additonal payment to a family allowance pension for a double orphan (a type of benefit for someone who has lost both parents, and who is enttled to family allowance pension) | dodatek do renty rodzinnej dla sieroty zupełnej (rodzaj świadczenia dla osoby, która nie ma obojga rodziców, a jest uprawniona do renty rodzinnej) |
| an energy lump sum payment (payable to veterans and others eligible, territorial army soldiers forced to labour in coal mines, quarries and uranium plants) | ryczałt energetyczny (przysługujący kombatantom i innym osobom uprawnionym, żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach oraz zakładach pozyskiwania rud uranowych) |
| attain insured status | osiągniecie statusu upoważniającego do pobierania świadczeń |
| authorize | autoryzować, upoważniać |
| Authorized Health Agency | upoważniona Agencja Opieki Zdrowotnej |
| authorized representative | upoważniony przedstawiciel |
| automatic entitlement | automatyczne uprawnienie |
| bankrupt | upadły, zrujnowany, bankrut |
| beforehand | wcześniej, uprzednio, z wyprzedzeniem, zrobić coś z góry |
| beneficiary (a person designated by an insured person as entitled to receive the savings held in their sub-account in the case of the person’s death) | uposażony (osoba wskazana przez ubezpieczonego jako uprawniona do otrzymania oszczędności z jego subkonta na wypadek jego śmierci) |
| benefit payment to the amount of a veteran supplement payment (a form of benefit for those who have participated in wars, armed conflict and national uprisings as well as for others eligible who do not have the right to any retirement-social security pensions, do not have any incomes encompassing a contribution to retirement and social security insurance and who have reached retirement age) | świadczenie w wysokości dodatku kombatanckiego (rodzaj świadczenia dla osób, które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych oraz dla innych osób uprawnionych, które nie posiadają prawa do żadnych świadczeń emerytalno-rentowych, nie osiągają żadnych dochodów objętych składką na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz osiągnęły wymagany wiek). |
| benefit payment transfer (the transference of a benefit in an unchanged amount to the person entitled to it who resides or lives in another member state than the state obliged to make the benefit payment) | transfer wypłaty świadczenia (przekazywanie świadczenia w niezmienionej wysokości i trybie osobie do niego uprawnionej, która przebywa lub mieszka w innym państwie członkowskim niż państwo, które jest zobowiązane do wypłaty świadczenia) |
| care allowance (benefit eligible for payment to an insured person exempt from performing a job of work as a result of the need to provide care to a healthy child up to the age of 8, a sick child up to the age of 14 or other ill family member) | zasiłek opiekuńczy (świadczenie przysługujące ubezpieczonemu, zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8, chorym dzieckiem w wieku do lat 14 lub innym chorym członkiem rodziny) |
| company declaration of bankruptcy | ogłoszenie upadłości firmy |
| compensatory additonal payment (a type of benefit for those who have taken part in wars, armed conflicts and national uprisings as well as for others enttled consttutng 15% of the value of a veteran additonal payment) | dodatek kompensacyjny (rodzaj świadczenia dla osób, które brały udział w wojnach, działaniach zbrojnych i powstaniach narodowych oraz innych osób uprawnionych, w wysokości 15% dodatku kombatanckiego) |
| consultant doctor (a specialist doctor in a given field of medicine or a psychologist issuing specialist opinions connected with ascertaining rights/eligibility to work disability benefits) | lekarz konsultant (lekarz specjalista z określonej dziedziny medycyny albo psycholog wydający opinie specjalistyczne w sprawach związanych z ustalaniem uprawnień do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy) |
| continuance of eligibility | kontynuacja uprawnień |
| contribution payer´s account (an account at ZUS set up for a given contribution payer, in which are banked the sum of contribution obligations for a given contributor, the sums of paid contributions, the account statement and other information on the contribution payer) | konto płatnika składek (konto w ZUS założone dla konkretnego płatnika, na którym ewidencjonowana jest kwota zobowiązań z tytułu składek oraz innych składek danego płatnika zbieranych przez ZUS, kwoty zapłaconych składek, stan rozliczeń oraz inne informacje dotyczące płatnika składek) |
| cultivation | uprawa ziemi |
| currently insured | aktualnie uprawniony do otrzymywania świadczeń |
| defectiveness charge, objection against defectiveness (the announcement of charges of defectiveness; an appeal medium against a decision taken by a certified medical doctor; this may be submitted b the ZUS President or a suitably authorised individual; resulting in the matter being examined by a medical commission) | zarzut wadliwości orzeczenia (zgłoszenie zarzutu wadliwości; środek odwoławczy od orzeczenia lekarza orzecznika; może go zgłosić Prezes Zakładu lub osoba upoważniona; skutkuje przekazaniem sprawy do rozpatrzenia przez komisję lekarską) |
| early retirement pension (a retirement pension payable before reaching the universal retirement age upon the fulfilment of certain conditions) | emerytura wcześniejsza (emerytura przysługująca przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, po spełnieniu określonych warunków) |
| eligibility | uprawnienie |
| eligible | uprawniony |
| eligible individual | osoba uprawniona |
| entitled | uprawniony |
| entitled person (a person entitled to certain retirement and social security benefits) | osoba uprawniona (osoba, której przysługuje określone świadczenie emerytalno-rentowe) |
| entitlement | uprawnienie |
| entitlements to benefit | uprawnienia do świadczenia |
| expiration of receivables (contributions subject to expiry after the passing of a five-year period from the date they should have been paid) | przedawnienie należności (składki ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat od wymagalności, czyli terminu ich zapłaty) |
| explanation of final circumstances (essential in the issuing of a decision deciding on the final question in determining eligibility (lack of eligibility) to a benefit or its amount) | wyjaśnienie ostatniej okoliczności (niezbędne do wydania decyzji rozstrzygającej ostatnią kwestię konieczną do ustalenia uprawnień (braku uprawnień) do świadczenia lub jego wysokości) |
| family benefit/allowance (a form of benefit paid to partly cover the expenses incurred in bringing up a child) | zasiłek rodzinny (rodzaj świadczenia na częściowe pokrycie wydatków na utrzymanie dziecka) |
| gift | prezent, upominek, podarunek |
| health damage (damage to an organism’s ability which results in impairment to activities for a period of over six months, with the possibility of recovery) | uszczerbek na zdrowiu długotwały (naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie) |
| health damage (damage to an organism’s ability which results in impairment to the organism’s activities, with no forecast of recovery) | uszczerbek na zdrowiu stały (naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu nierokujące poprawy) |
| hypothetical contribution, work period (established through the calculation of a disability social security pension the supplementation of the missing period up to the full 25 years of contribution and non-contribution periods corresponding to the day the the application was made to the day on which the claimant reaches the universal retirement pension age envisaged for women) | staż hipotetyczny (ustalane przy obliczaniu renty z tytułu niezdolności do pracy uzupełnienie okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadające od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby powszechny wiek emerytalny przewidziany dla kobiety) |
| impairment | upośledzenie |
| Impairment Related Work Expense (IRWE) | wydatki w pracy związane upośledzeniem |
| incapacity for work certification (issued by certified doctors and medical commissions over matters of entitlement to social security benefits as well as in non-benefit matters whereby entitlement to the said is dependent on an inability to work and an inability to an independent existence) | orzekanie o niezdolności do pracy (wydawanie przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie orzeczeń w sprawach uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz w sprawach pozaubezpieczeniowych, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji) |
| inheritance of funds (the transfer to eligible parties of funds assembled in a ZUS subaccount in the event of the death of its holder) | dziedziczenie środków (przekazywanie uprawnionym osobom środków zgromadzonych na subkoncie w ZUS w przypadku śmierci jego właściciela) |
| insurance ombudsman (in Poland: an office representing the interests of insuring persons, the insured or those entitled through insurance agreements, members of open retirement funds and others) | rzecznik ubezpieczonych (w Polsce: urząd reprezentujący interesy osób ubezpieczających, ubezpieczonych, uposażonych lub uprawnionych z umów ubezpieczenia, członków otwartych funduszy emerytalnych i innych) |
| keep up with | nadążać za czymś/kimś |
| long-term damage to health (injury to the person resulting in a handicap to the organism, one functioning for a period exceeding 6 months which could result in improvement) | długotrwały uszczerbek na zdrowiu (naruszenie sprawności organizmu, które powoduje upośledzenie czynności organizmu na okres przekraczający 6 miesięcy, mogące ulec poprawie) |
| make sure | upewnić się |
| mental impairment | upośledzenie umysłowe |
| new retirement pension from the Social Insurance Fund established according to the new principles (and serving insured parties born after 31st December 1948 upon reaching retirement age regardless of the amount of evidenced contribution and non-contribution periods) | nowa emerytura z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ustalana według nowych zasad (przysługująca ubezpieczonym urodzonym po 31 grudnia 1948 r. po osiągnięciu wieku emerytalnego, bez względu na wymiar udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych) |
| nomination/change in those entitled to receive monies deposited in an insured party’s sub-account | wskazanie/zmiana osób uprawnionych do otrzymania środków zgromadzonych na subkoncie ubezpieczonego |
| number holder | osoba, która wypracowała lata upoważniające do otrzymywania świadczeń dla siebie i rodziny |
| parental leave (in Poland such leave is granted to enable an employee to take personal care of a child; retaining employee entitlements, with the exception of the right to a salary payment) | urlop wychowawczy (w Polsce urlop udzielany w celu umożliwienia pracownikowi sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem; zachowuje uprawnienia pracownicze, z wyjątkiem prawa do wynagrodzenia) |
| person providing personal care for a child within the scope of parental/carer leave (for their own child or that of a spouse or adopted child) for a period of up to 3 years though not for longer than the child turning 5 years of age, though in certain cases for longer) | osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem w okresie urlopu wychowawczego (nad dzieckiem własnym lub małżonka lub przysposobionym) przez okres do 3 lat, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 5 roku życia, a w określonych przypadkach dłużej) |
| physical or mental impairment | upośledzenie fizyczne lub umysłowe |
| physical therapy and independent practice | fizykoterapia a praktyka przez osoby niezatrudnione, praktykujące w sektorze prywatnym i nie posiadające uprawnień |
| power of attorney | pełnomocnictwo, upoważnienie |
| preferential | uprzywilejowane |
| principle of waiving of clause of residence (in the EU; the bestowing of benefits onto a person entitled to the said regardless of their place of residence) | zasada uchylenia klauzul zamieszkania (w UE: przekazywanie świadczeń osobie uprawnionej niezależnie od miejsca jej zamieszkania) |
| raise (crops) | uprawiać (role) |
| reentitlement | zmiana uprawnienia |
