| Source | Target | | (ZUS) evaluating doctor, certifying doctor (the organ of first instance at ZUS issuing medical opinions and certificates on work disability) | lekarz orzecznik ZUS (organ I instancji w ZUS wydający orzeczenia w sprawach świadczeń z tytułu niezdolności do pracy) |
| (ZUS) medical board medical commission (the organ of the second instance at ZUS issuing decisions on matters of benefit for an inability/incapability to work, investicating funds relating to decisions made as part of the first instance by a ZUS appointed doctor) | komisja lekarska ZUS (organ II instancji w ZUS wydający orzeczenia w sprawach świadczeń z tytułu niezdolności do pracy, rozpatrujący środki odwoławcze od orzeczeń wydanych w I instancji przez lekarza orzecznika) |
| a person deported to perform forced labour (a person transported to perform forced labour for a period of at least six months within the borders of the Polish state or from this territory to the 3rd Reich and USSR) | osoba deportowana do pracy przymusowej (osoba wywieziona do pracy przymusowej na okres co najmniej 6 miesięcy w granicach terytorium państwa polskiego lub z tego terytorium na terytorium III Rzeszy i ZSRR) |
| accident at work | wypadek przy pracy |
| accident on the way to/from work | wypadek w drodze do/z pracy |
| accident prevention (activities preventing accidents at work or occupational diseases covering, among other things, the subsidy of those undertakings by contribution payers designed to maintain an ability to work through the entirety of the period of work activity, the commissioning of analyses and academic-research works to promote awareness of dangers resulting in accidents at work and vocational diseases and the ways these may be prevented, the refunding of specific health benefits connected with accidents at work) | prewencja wypadkowa (działania zapobiegające wypadkom przy pracy lub chorobom zawodowym, obejmujące m.in. dofinansowanie działań płatników składek mających na celu utrzymanie zdolności do pracy przez cały okres aktywności zawodowej, zamawianie analiz i prac naukowo-badawczych, upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach powodujących wypadki przy pracy i choroby zawodowe oraz sposobach im przeciwdziałania, refundacja określonych świadczeń zdrowotnych związanych z wypadkami przy pracy) |
| accident sheet (document listing the circumstances and causes of an accident at work of an insured party who is not an employee) | karta wypadku (dokument zawierający okoliczności i przyczyny wypadku przy pracy osoby ubezpieczonej, która nie jest pracownikiem) |
| Act on cash benefits due to persons deported to perform forced labour and to the inmates of forced labour camps in the Third Reich and the Union of Soviet Socialist Republics | ustawa o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich |
| Act on social insurance in respect of accidents at work and occupational diseases | ustawa o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych |
| AIME (Average Indexed Monthly Earnings) | stawka określająca przeciętne miesięczne zarobki od momentu rozpoczęcia pracy; stosowana do obliczenia podstawowych świadczeń emerytalnych (PIA Podstawowa Stawka Ubezpieczenia Społecznego) |
| automatic pension (payable after the completion of the universal retirement age, regardless of the number of years worked, and paid out instead of hitherto social security disability pensions) | emerytura przyznana z urzędu (przysługuje po ukończeniu powszechnego wieku emerytalnego, niezależnie od długości stażu ubezpieczeniowego, zamiast pobieranej dotychczas renty z tytułu niezdolności do pracy) |
| benefits for deported persons (a money benefit payment in addition to retirement-social security pensions for persons deported to perform forced labour or imprisoned in concentration camps by the 3rd Reich and the USSR) | świadczenie dla deportowanych (rodzaj świadczenia pieniężnego przysługującego dodatkowo do świadczeń emerytalno-rentowych osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR) |
| care allowance (benefit eligible for payment to an insured person exempt from performing a job of work as a result of the need to provide care to a healthy child up to the age of 8, a sick child up to the age of 14 or other ill family member) | zasiłek opiekuńczy (świadczenie przysługujące ubezpieczonemu, zwolnionemu od wykonywania pracy z powodu konieczności osobistego sprawowania opieki nad zdrowym dzieckiem w wieku do lat 8, chorym dzieckiem w wieku do lat 14 lub innym chorym członkiem rodziny) |
| certificate of temporary incapacity for work, medical certificate of temporary incapacity for work | zaświadczenie lekarskie o czasowej niezdolności do pracy |
| certifying proceedings (concerning the issuing of medical rulings and opinions on those interested in obtaining money benefits, the right to which requires confirmation of an inability to work) | postępowanie orzecznicze (dotyczące wydawania orzeczeń i opinii lekarskich w sprawach osób zainteresowanych uzyskaniem świadczeń pieniężnych, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy) |
| cessation following trial work period (TWP) | sprawdzian próbnego okresu pracy następujący po okresie wstrzymania świadczeń inwalidzkich |
| compensatory allowance (a benefit for an employee with limited work potential, whose monthy remunerations have undergone a reduction as a result of occupational rehabilitation received) | zasiłek wyrównawczy (świadczenie dla pracownika ze zmniejszoną sprawnością do pracy, którego miesięczne wynagrodzenie uległo obniżeniu wskutek poddania się rehabilitacji zawodowej) |
| consultant doctor (a specialist doctor in a given field of medicine or a psychologist issuing specialist opinions connected with ascertaining rights/eligibility to work disability benefits) | lekarz konsultant (lekarz specjalista z określonej dziedziny medycyny albo psycholog wydający opinie specjalistyczne w sprawach związanych z ustalaniem uprawnień do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy) |
| control of doctor´s decisions on temporary incapacity for work (conducted by ZUS) | kontrola orzekania o czasowej niezdolności do pracy (przeprowadzana przez ZUS) |
| decision of ZUS medical board (document containing an evaluation as to an inability to work, its severity, the envisaged period of absence, inability to exist independently, damage to health as well as other circumstances necessary to issue a decision on benefit payments – issued on an examination of the decision issued by a ZUS appointed doctor) | orzeczenie komisji lekarskiej (dokument zawierający ocenę niezdolności do pracy, jej stopnia, przewidywanego okresu trwania, niezdolności do samodzielnej egzystencji, uszczerbku na zdrowiu oraz innych okoliczności niezbędnych do wydania decyzji w sprawie świadczeń – wydawany w wyniku rozpatrzenia środków odwoławczych od orzeczenia lekarza orzecznika) |
| Department of Labor | Ministerstwo Pracy |
| detailed conditions (work conditions of marked danger for health as well a marked degree of inconvenience) | warunki szczególne (warunki pracy o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości) |
| disability (permanent or temporary inability to fulfil social roles as a result of permanent or long-term damage to the organism, in particular resulting in an inability to work) | niepełnosprawność (trwała lub okresowa niezdolność do wypełniania ról społecznych z powodu stałego lub długotrwałego naruszenia sprawności organizmu, w szczególności powodująca niezdolność do pracy) |
| disability prevention (ZUS activities and undertakings designed to prevent the premature payment of social security benefits that is sickness benefit or rehabilitation benefit or disability benefit through directing the person at risk of losing work ability to a course of medical rehabilitation) | prewencja rentowa (działania ZUS zapobiegające przedwczesnemu wypłacaniu świadczeń z ubezpieczenia społecznego, czyli zasiłku chorobowego lub świadczenia rehabilitacyjnego lub renty, polegające na kierowaniu osób zagrożonych utratą zdolności do pracy na rehabilitację leczniczą) |
| disabled person (a person unable to fulfil social roles as a result of injury to the organism, resulting in an inability to work) | osoba niepełnosprawna (osoba niezdolna do wypełniania ról społecznych z powodu naruszenia sprawności organizmu, powodującej niezdolność do pracy) |
| elapsed years | lata pracy najwyższych zarobków |
| employee posting (the sending of employees to other EU member states) | delegowanie pracowników (wysyłanie pracowników do pracy do innego państwa członkowskiego UE) |
| family allowance pension (a benefit paid out after the death of a person who had the right to a retirement, social security work disability pension or had fulfilled the conditions required to obtain one of these benefits or who had drawn pre-retirement benefits or a teacher compensatory benefit) | renta rodzinna (świadczenie przysługujące po osobie zmarłej, która miała ustalone prawo do emerytury, renty z tytułu niezdolności do pracy lub spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń albo która pobierała zasiłek przedemerytalny, świadczenie przedemerytalne lub nauczycielskie świadczenie kompensacyjne) |
| farmworkers | pracownicy zatrudnieni do pracy na roli |
| full incapacity for work (inability to undertake any work/employment whatsoever) | całkowita niezdolność do pracy (niezdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy) |
| gratuitous military wage credits | kredyty pracy dla weteranów w wysokości 160 USD za każdy miesiąc aktywnej służby wojskowej w okresie po 15 września 1940 r. do końca grudnia 1956 r. |
| hypothetical contribution, work period (established through the calculation of a disability social security pension the supplementation of the missing period up to the full 25 years of contribution and non-contribution periods corresponding to the day the the application was made to the day on which the claimant reaches the universal retirement pension age envisaged for women) | staż hipotetyczny (ustalane przy obliczaniu renty z tytułu niezdolności do pracy uzupełnienie okresu brakującego do pełnych 25 lat okresów składkowych oraz nieskładkowych, przypadające od dnia zgłoszenia wniosku o rentę do dnia, w którym rencista ukończyłby powszechny wiek emerytalny przewidziany dla kobiety) |
| Impairment Related Work Expense (IRWE) | wydatki w pracy związane upośledzeniem |
| incapacity for work (total or partial loss of wotk ability as a result of damage to the organism’s ability to perform) | niezdolność do pracy (całkowita lub częściowa utrata zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu) |
| incapacity for work certification (issued by certified doctors and medical commissions over matters of entitlement to social security benefits as well as in non-benefit matters whereby entitlement to the said is dependent on an inability to work and an inability to an independent existence) | orzekanie o niezdolności do pracy (wydawanie przez lekarzy orzeczników i komisje lekarskie orzeczeń w sprawach uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz w sprawach pozaubezpieczeniowych, do których prawo uzależnione jest od stwierdzenia niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji) |
| International Labour Organization | Międzynarodowa Organizacja Pracy |
| invalid benefit (the colloquial term for work disability benefit) | renta inwalidzka (potoczna nazwa renty z tytułu niezdolności do pracy) |
| labour and social insurance court (in Poland a separate organisational unit of regional, district and appeal courts) | sąd pracy i ubezpieczeń społecznych (w Polsce: odrębne jednostki organizacyjne sądów rejonowych, okręgowych i apelacyjnych) |
| Labour Fund (fund financing unemployment benefits, intervention works, public works, training programmes and the requalification of the unemployed, the development of vocational guidance among other things) | Fundusz Pracy (fundusz finansujący zasiłki dla bezrobotnych, prace interwencyjne, roboty publiczne, szkolenia i przekwalifikowywania bezrobotnych, rozwój poradnictwa zawodowego i inne) |
| layoff (worker) | osoba tymczasowo zwolniona z pracy |
| lump-sum compensation in respect of accident at work or occupational disease in special circumstances (money payments are made to individuals deemed entitled, for they have experienced damage to their health as a result of an accident in special circumstances or a vocational illness occuring as a result of carrying out vocational tasks or work, which are catalogued by the act) | jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku lub choroby zawodowej w szczególnych okolicznościach (świadczenie pieniężne przysługujące osobom, które doznały uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku w szczególnych okolicznościach lub choroby zawodowej powstałej w związku z wykonywaniem zajęć lub pracy, których katalog określa ustawa) |
| lump-sum compensation in respect to accident at work or occupational disease (eligible for those who had had an accident at work, or a relative if the insured party has died) | jednorazowe odszkodowanie z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej (przysługujące ubezpieczonemu, który uległ wypadkowi przy pracy, lub jego bliskim, jeśli ubezpieczony zmarł) |
| medical rehabilitation within ZUS framework of disability prevention (a comprehensive form of rehabilitation treatment conducted within the framework of ZUS at selected rehabilitation centres chosen by tender for insured parties at risk of work disability) | rehabilitacja lecznicza w ramach prewencji rentowej ZUS (kompleksowa rehabilitacja lecznicza prowadzona z ramienia ZUS w wybranych w drodze konkursu ośrodkach rehabilitacyjnych, dla ubezpieczonych zagrożonych niezdolnością do pracy) |
| mining work periods (those periods of miner employment mentioned in the retirement act e.g., in mines, completed to at least a half of the amount of work time) | okresy pracy górniczej (wymienione w ustawie emerytalnej okresy zatrudnienia górnika m.in. w kopalniach, wykonywanego co najmniej w połowie wymiaru czasu pracy) |
| Ministry of Labour and Social Policy | Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej |
| nonwork day | dzień wolny od pracy |
| nursing allowance for a war-disabled person completely incapable of work and of an independent existence | dodatek pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego całkowicie niezdolnego do pracy i samodzielnej egzystencji |
| nursing supplement (a form of benefit for those deemed completely unable to work or to an independent existence or who are 75 years of age) | dodatek pielęgnacyjny (rodzaj świadczenia dla osób, które zostały uznane za całkowicie niezdolne do pracy oraz do samodzielnej egzystencji albo ukończyły 75 lat życia) |
| occupational disease (disease listed in the entry of occupational diseases brought about by factors detrimental to health occuring in the work environment or by the way work is performed, confirmed by a decision issued by the State Sanitary Inspector) | choroba zawodowa (choroba wymieniona w wykazie chorób zawodowych, spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo sposobem wykonywania pracy, stwierdzona w decyzji wydawanej przez Państwowego Inspektora Sanitarnego) |
| partial incapacity to work (severe degree of an inability to work in accordance with the qualifications possessed) | częściowa niezdolność do pracy (znaczny stopień utraty zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji) |
| partial retirement pension (a benefit payment for those with a long employment service record yet who have still to reach the universal retirement age, after fulfilling set conditions) | emerytura częściowa (świadczenie przysługujące osobom z długim stażem pracy, które nie osiągnęły jeszcze powszechnego wieku emerytalnego, po spełnieniu określonych warunków) |
| part-time staff recruitment agency (a company involved in the recruitment, employment and delegation to another company of employees with the desired skills and qualifications) | agencja pracy tymczasowej (firma zajmująca się rekrutacją, zatrudnianiem i delegowaniem do innej firmy pracowników o poszukiwanych umiejętnościach i kwalifikacjach) |
| pension for incapacity to work, disability pension | renta z tytułu niezdolności do pracy |
| pension in respect of accident at work and occupational disease | renta z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej |
| piece rate basis | na zasadzie pracy na akord |
| Plan for Achieving Self-Support (PASS) | plan pracy osób otrzymujących rentę inwalidzką i próbujących się uniezależnić finansowo poprzez podjęcie pracy |
| posted person, despatched person | osoba delegowana (osoba wysyłana do pracy do innego państwa członkowskiego UE) |
| pre-retirement allowance (benefit) (a benefit paid to someone without work after the fulfilment by them of the stipulated demands/requirements, paid out on their application) | zasiłek przedemerytalny (świadczenie przysługujące osobie pozostającej bez pracy po spełnieniu przez nią określonych wymagań, wypłacane na jej wniosek) |
| pre-retirement benefit (a benefit payment for those with unemployed status who fulfil the conditions for, among other things, the termination of work relations, age, as well as contribution and non-contribution periods) | świadczenie przedemerytalne (świadczenie przysługujące osobie posiadającej status bezrobotnego, która spełniła warunki dotyczące m.in. Trybu rozwiązania stosunku pracy, wieku, oraz okresów składkowych i nieskładkowych) |
| Prevention activity (preventatve actons against, for example, work disability, accidents at work or vocatonal diseases) | działalność prewencyjna (działania przeciwdziałające, np. niezdolności do pracy, wypadkom przy pracy lub chorobom zawodowym) |
